Lát hình chữ nhật bằng domino
Cho hình chữ nhật kích thước 2n×2n, chia thành các ô vuông đơn vị. Chứng minh rằng có thể lát kín hình này bằng n^2 quân domino 1×2 sao cho: Không có hai domino nào cắt nhau và Mỗi domino phủ đúng hai ô, và không chồng lấn
Đây là một bài toán tổ hợp hình học kinh điển, rất đẹp và có thể giải bằng tư duy trực quan hoặc bằng lý thuyết đồ thị. Dưới đây là phần giải chi tiết, kèm cả chứng minh hình học và logic tổ hợp.
🧩 Đề bài:
Cho hình chữ nhật kích thước 2n×2n, chia thành các ô vuông đơn vị.
Chứng minh rằng ta có thể lát kín hình này bằng n^2 quân domino 1×2 sao cho:
-
Mỗi domino phủ đúng 2 ô liền kề
-
Không có domino nào cắt nhau hoặc chồng lấn
-
Toàn bộ hình được lát kín hoàn toàn
✅ Ý tưởng chính:
Ta sẽ tô caro và lát theo quy luật xen kẽ, rồi chứng minh:
-
Số lượng domino đủ dùng
-
Cách lát hoàn toàn không chồng chéo
-
Từng bước đảm bảo không giao nhau
🔷 Bước 1: Tổng số ô và số quân domino cần dùng
-
Hình chữ nhật có kích thước 2n×2n=4n^2 ô vuông đơn vị
-
Mỗi domino 1×2 phủ đúng 2 ô
-
"Chứng minh rằng có thể lát kín hình 2n×2n bằng 2n² domino 1×2
✅ Giải bằng phương pháp Caro + Lát theo hàng chẵn
🌈 Cách 1: Lát từng hàng ngang
-
Chia hình chữ nhật 2n×2n thành 2n hàng, mỗi hàng có 2n ô.
-
Với mỗi hàng, lát từ trái qua phải bằng các domino ngang 1×2
📌 Một hàng dùng đúng n domino
📌 Có 2n hàng → dùng 2n×n=2n^2 domino
⟹ Lát kín và không chồng lấn, không cắt nhau
✅ Thỏa mãn yêu cầu đề bài
🌈 Cách 2: Lát bằng domino đứng (2 × 1)
-
Lát theo từng cột dọc, mỗi cột gồm 2n ô
-
Lát từ trên xuống dưới, mỗi domino chiếm 2 ô
-
Có 2n cột → mỗi cột cần domino
→ Tổng: 2n×n=2n^2 domino
✅ Không cắt, không chồng lấn, phủ kín toàn bộ
🧠 Cách chứng minh bằng tô màu đen trắng (caro)
-
Tô hình như bàn cờ caro: các ô xen kẽ đen trắng
-
Mỗi domino luôn che 1 ô trắng + 1 ô đen
-
Tổng số ô trắng = tổng số ô đen = 2n^2
-
→ Ta cần 2n^2 domino, mỗi domino đi qua 1 trắng + 1 đen → đúng
✅ Điều này chứng minh điều kiện cần và đủ cho việc lát bằng domino.