Dưới đây là danh mục các mặt hàng nhập khẩu chính yếu của Việt Nam—đặc biệt là các mặt hàng cần thiết phục vụ sản xuất, năng lượng và tiêu dùng—được cập nhật mới nhất từ các nguồn đáng tin cậy:
Các mặt hàng nhập khẩu quan trọng của Việt Nam
Theo số liệu mới nhất từ Trading Economics và GlobalEDGE (MSU), các mặt hàng nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam gồm:
-
Thiết bị điện và điện tử (Electrical machinery & equipment)
-
Máy móc công nghiệp (Industrial machinery)
-
Nhựa (Plastic)
-
Nhiên liệu khoáng và dầu tinh chế (Mineral fuels, oils)
-
Sắt thép (Iron & steel)
-
Thiết bị đo lường chính xác (Precision instruments)
-
Phương tiện cơ giới & phụ tùng (Motor vehicles & parts)
-
Vải dệt kim (Knitted fabrics)
-
Hóa chất hữu cơ (Organic chemicals)
-
Các sản phẩm sắt thép gia dụng (Iron & steel articles)
Số liệu cụ thể (USD, theo GlobalEDGE):
| Hạng mục | Giá trị nhập khẩu (USD) |
|---|---|
| Electrical Machinery | $118 tỷ |
| Industrial Machinery | $24,1 tỷ |
| Plastics | $20 tỷ |
| Oil & Mineral Fuels | $16,4 tỷ |
| Iron & Steel | $14,7 tỷ |
| Precision Instruments | $8 tỷ |
| Motor Vehicles & Parts | $7,44 tỷ |
| Knitted Fabrics | $6,63 tỷ |
| Organic Chemicals | $5,57 tỷ |
| Iron & Steel Articles | $5,26 tỷ |
Ngoài ra, theo Vietnam Briefing và các nguồn khác, Việt Nam còn nhập khẩu mạnh các nhóm:
-
Máy móc, thiết bị công nghệ cao, nhập từ Trung Quốc bao gồm máy móc, lò hơi, thiết bị hạt nhân…
-
Nguyên liệu nhựa, vải dệt, hóa chất để phục vụ ngành dệt may, sản xuất hàng tiêu dùng
Kết luận – Những mặt hàng thiết yếu cần nhập khẩu
Những hạng mục Việt Nam phải chi nhiều USD để nhập khẩu và được xem là thiết yếu gồm:
-
Thiết bị điện & máy móc — nền tảng cho sản xuất và công nghiệp chế tạo.
-
Năng lượng (dầu, nhiên liệu khoáng) — đảm bảo sản xuất, vận hành kinh tế.
-
Nguyên liệu ngành sản xuất như nhựa, sắt thép, vải, hóa chất — hỗ trợ chuỗi cung ứng nội địa.
-
Phương tiện, thiết bị đo lường — hỗ trợ vận tải, xây dựng, y tế, nghiên cứu.
Tại sao những mặt hàng này quan trọng?
Những nhóm nguyên liệu và máy móc trên là xương sống của ngành sản xuất, năng lượng và tiêu dùng:
-
Công nghiệp chế tạo: cần máy móc, linh kiện điện tử, nhựa để sản xuất hàng điện tử, dệt may, ô tô, điện thoại...
-
Nguồn năng lượng: dầu khí và nhiên liệu khoáng quyết định chi phí năng lượng quốc gia, ảnh hưởng đến lạm phát và tăng trưởng.
-
Hạ tầng và xuất khẩu: sắt thép và máy móc phục vụ xây dựng hạ tầng, đồng thời cho phép Việt Nam duy trì xuất siêu vào các mặt hàng công nghiệp.
nếu dữ trự ngoại hối không đủ nhập khẩu thì Việt Nam làm cách gì?
Nếu dự trữ ngoại hối không đủ để nhập khẩu hàng thiết yếu, Việt Nam sẽ rơi vào tình huống khó khăn, vì dự trữ ngoại hối thường được coi là "lá chắn an toàn" để đảm bảo thanh toán nhập khẩu, trả nợ nước ngoài, và ổn định tỷ giá. Khi nguồn lực hạn chế, Nhà nước sẽ phải ưu tiên và áp dụng nhiều biện pháp khẩn cấp, gồm:
1. Ưu tiên nhập khẩu hàng thiết yếu
-
Ban hành danh mục hàng nhập khẩu ưu tiên (xăng dầu, khí đốt, dược phẩm, lương thực, máy móc cho sản xuất công nghiệp trọng điểm).
-
Siết chặt nhập khẩu hàng xa xỉ, hàng không thiết yếu (ô tô hạng sang, hàng tiêu dùng cao cấp).
2. Kiểm soát dòng ngoại tệ chặt chẽ
-
Áp dụng hạn ngạch hoặc giấy phép nhập khẩu đối với những mặt hàng không cần thiết.
-
Yêu cầu doanh nghiệp xuất khẩu bắt buộc bán một phần ngoại tệ thu về cho ngân hàng (cơ chế “kết hối” từng áp dụng ở VN trước đây).
-
Siết chặt quản lý chuyển tiền ra nước ngoài (đầu tư, du học, du lịch).
3. Huy động thêm nguồn ngoại tệ
-
Vay nợ quốc tế: từ IMF, WB, ADB hoặc vay song phương (ví dụ Trung Quốc, Nhật Bản).
-
Phát hành trái phiếu quốc tế để thu hút USD.
-
Tăng kiều hối: khuyến khích người Việt ở nước ngoài chuyển tiền về (miễn giảm phí, ưu đãi tỷ giá).
-
Thu hút FDI và du lịch nhanh hơn (nới chính sách visa, kích cầu du lịch quốc tế).
4. Biện pháp trong nước giảm áp lực ngoại tệ
-
Thúc đẩy thay thế nhập khẩu: sản xuất trong nước một số mặt hàng lương thực, dược phẩm, phân bón, nguyên liệu cơ bản.
-
Tiết kiệm năng lượng (giảm nhập khẩu xăng dầu).
-
Tăng cường dùng VND hoặc thanh toán bằng đồng bản tệ với các nước đối tác (ví dụ thanh toán bằng CNY với Trung Quốc, KRW với Hàn Quốc, RUB với Nga).
5. Kịch bản cực đoan (nếu căng thẳng rất lớn)
-
Áp dụng chế độ kiểm soát ngoại hối (capital control), hạn chế rút ngoại tệ.
-
Áp đặt song song cơ chế tỷ giá chính thức và chợ đen (dù sẽ gây méo mó).
-
Đàm phán cung ứng tín dụng thương mại từ nước xuất khẩu (mua hàng trả chậm).
👉 Nói ngắn gọn: Việt Nam sẽ ưu tiên hàng thiết yếu, siết chặt nhập khẩu không cần thiết, tăng vay – huy động ngoại tệ, và tìm giải pháp thay thế nhập khẩu để đảm bảo cân đối.
