Các cuộc biểu tình và bạo loạn tại Nepal trong năm 2025
các cuộc biểu tình và bạo loạn tại Nepal trong năm 2025 (đặc biệt là Gen Z Protests) không chỉ xuất phát từ một nguyên nhân duy nhất (như lệnh cấm mạng xã hội), mà còn là hệ quả tích tụ lâu dài của nhiều vấn đề kinh tế – xã hội – chính trị.
1. Bất bình đẳng thu nhập và cơ hội
-
Nepal có tăng trưởng GDP, nhưng phân phối lợi ích phát triển rất không đồng đều.
-
Người dân thành thị, tầng lớp giàu và có liên hệ chính trị thường được hưởng lợi nhiều nhất, trong khi nông thôn, dân tộc thiểu số và người nghèo ít được tiếp cận dịch vụ, việc làm và cơ hội phát triển.
-
Chênh lệch thu nhập này làm nảy sinh tâm lý bất mãn, đặc biệt ở thanh niên.
2. Thất nghiệp, đặc biệt trong giới trẻ
-
Tỷ lệ thất nghiệp toàn quốc ~ 10% -20%(2024), nhưng thất nghiệp và thiếu việc làm ở người trẻ cao hơn nhiều.
-
Nhiều thanh niên buộc phải đi lao động xuất khẩu; những người ở lại cảm thấy thiếu tương lai và không có tiếng nói trong đời sống kinh tế – chính trị.
-
Đây là nguyên nhân chính khiến Gen Z nổi lên mạnh mẽ trong các cuộc biểu tình.
3. Đa dạng tôn giáo – dân tộc và căng thẳng xã hội
-
Nepal đa dạng về dân tộc, tôn giáo, văn hóa: Hindu chiếm đa số, nhưng còn có Phật giáo, Hồi giáo, Kirat và nhiều nhóm bản địa khác.
-
Sự đa dạng này thường là sức mạnh văn hóa, nhưng cũng gây ra tranh chấp về quyền lợi chính trị, tài nguyên, phân bổ ngân sách và vị trí trong nhà nước.
-
Một số phong trào ủng hộ khôi phục quân chủ cũng tận dụng yếu tố tôn giáo – truyền thống để huy động người dân, làm tình hình thêm phức tạp.
4. Chính trị và tham nhũng
-
Tham nhũng và sự thay đổi chính phủ liên tục làm mất lòng tin của người dân.
-
Lệnh cấm mạng xã hội chỉ là “giọt nước tràn ly”, vì từ lâu người trẻ đã bất mãn với chính trị gia già nua, bảo thủ, không tạo được cơ hội kinh tế cho thế hệ mới.
✅ Tóm lại:
-
Bất bình đẳng thu nhập,
-
Thất nghiệp lớn (nhất là trong giới trẻ),
-
Đa dạng tôn giáo – dân tộc kết hợp với sự bất công trong phân bổ nguồn lực,
→ đều là nguyên nhân nền tảng gây nên các cuộc biểu tình và bạo loạn tại Nepal hiện nay.
Các sự kiện năm 2025 chỉ là “chất xúc tác” bộc lộ những mâu thuẫn này.

