Bài học dành cho Việt Nam từ người Ấn Độ và Trung Quốc?
Việt Nam có thể rút ra nhiều bài học chiến lược từ cả Trung Quốc và Ấn Độ để phát triển, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu về công nghệ, nhân lực và vị thế quốc tế.
🔑 1. Bài học từ Trung Quốc
-
Tận dụng dân số lớn để bùng nổ sản xuất
Trung Quốc trở thành “công xưởng thế giới” nhờ tận dụng lao động giá rẻ, thu hút FDI, mở cửa từ thập niên 1980.
→ Việt Nam có thể học cách phát triển chuỗi cung ứng, đẩy mạnh công nghiệp chế biến – chế tạo, nhưng cần tránh “bẫy gia công”. -
Đầu tư mạnh vào hạ tầng
Trung Quốc xây dựng hệ thống cao tốc, đường sắt, cảng biển, năng lượng cực nhanh → giảm chi phí logistics, tạo lợi thế cạnh tranh.
→ Việt Nam nên đẩy nhanh hạ tầng kết nối Bắc – Nam, vùng – cảng biển, và số hóa hạ tầng dữ liệu. -
Chính sách dài hạn & quyết liệt
Trung Quốc có kế hoạch 5 năm, 10 năm, 30 năm với mục tiêu rõ ràng về AI, bán dẫn, vũ trụ, năng lượng sạch.
→ Việt Nam cần chiến lược công nghệ quốc gia, tập trung 2–3 lĩnh vực mũi nhọn thay vì dàn trải.
🔑 2. Bài học từ Ấn Độ
-
Lợi thế ngôn ngữ & nhân lực trí tuệ
Ấn Độ xuất khẩu hàng triệu kỹ sư, bác sĩ, chuyên gia IT nhờ giáo dục STEM bằng tiếng Anh.
→ Việt Nam nên đưa tiếng Anh và tin học vào đào tạo phổ cập, tạo nguồn nhân lực xuất khẩu toàn cầu. -
Phát triển công nghệ phần mềm – dịch vụ
Ấn Độ không cạnh tranh sản xuất giá rẻ như Trung Quốc mà tập trung vào IT outsourcing, phần mềm, fintech, AI.
→ Việt Nam có thể chọn “đi tắt đón đầu” công nghệ số, thay vì chỉ chạy đua công nghiệp nặng. -
Sức mạnh cộng đồng kiều bào (diaspora)
Người Ấn thành công ở Mỹ, Anh, Canada (CEO Google, Microsoft, IBM…) → họ tạo cầu nối công nghệ – vốn – tri thức về Ấn.
→ Việt Nam cần kết nối trí thức Việt kiều, khuyến khích họ đầu tư và chuyển giao công nghệ.
🔑 3. Bài học chung cho Việt Nam
-
Tránh “bẫy thu nhập trung bình”: Nếu chỉ dựa vào lao động rẻ (như Trung Quốc giai đoạn đầu), sẽ bị kẹt khi lương tăng. Nếu chỉ gia công phần mềm giá rẻ (như Ấn), cũng khó vươn tầm.
-
Cần chiến lược kép:
-
Sản xuất chế biến – công nghiệp công nghệ cao (học Trung Quốc).
-
Xuất khẩu chất xám – dịch vụ số toàn cầu (học Ấn Độ).
-
-
Chọn mũi nhọn riêng: Việt Nam có thể tập trung vào AI ứng dụng, nông nghiệp công nghệ cao, y dược cổ truyền, năng lượng tái tạo, thay vì ôm đồm.
👉 Tóm lại:
-
Học Trung Quốc về hạ tầng – sản xuất – tầm nhìn dài hạn.
-
Học Ấn Độ về giáo dục tiếng Anh, công nghệ số, kết nối kiều bào.
-
Kết hợp cả hai, Việt Nam có thể trở thành cường quốc tầm trung thông minh, vươn lên bằng nhân lực chất lượng cao và công nghệ số.

