Đây là một xu thế tất yếu của Việt Nam trong những năm gần đây. Em tổng hợp rõ ràng như sau:
1. Thực trạng hiện nay
-
Tốc độ tăng mạnh: Theo NHNN, 8 tháng đầu năm 2025, thanh toán không tiền mặt (TTKDTM) tăng trên 50% về số lượng giao dịch so với cùng kỳ năm trước.
-
Phổ biến các kênh:
-
Internet banking & Mobile banking: gần như ngân hàng nào cũng cung cấp.
-
Ví điện tử: MoMo, ZaloPay, ShopeePay, Viettel Money… đã có hàng chục triệu người dùng.
-
QR Code: Phổ biến ở chợ, quán ăn nhỏ, thậm chí quán nước vỉa hè.
-
POS & thẻ chip: ở siêu thị, cửa hàng tiện lợi.
-
-
Chính phủ thúc đẩy mạnh mẽ: mục tiêu đến 2030, 90% giao dịch dân sự hằng ngày dùng TTKDTM.
2. Lý do xu thế này phát triển nhanh
-
Lợi ích cho người dân: tiện lợi, nhanh, an toàn, không lo tiền giả.
-
Lợi ích cho doanh nghiệp: quản lý doanh thu minh bạch, giảm chi phí tiền mặt.
-
Lợi ích cho Nhà nước: giảm chi phí in ấn – vận chuyển – bảo quản tiền mặt, kiểm soát thuế và chống rửa tiền tốt hơn.
-
Hạ tầng công nghệ: Internet, smartphone, 4G/5G phủ rộng → ai cũng có thể dùng.
3. Những rào cản hiện tại
-
Người già, vùng nông thôn vẫn quen dùng tiền mặt.
-
Thói quen tiêu dùng tiền lẻ (ví dụ gửi xe, đi chợ).
-
Vấn đề bảo mật, lừa đảo online: khiến nhiều người còn e dè.
-
Chi phí giao dịch: một số ngân hàng/ứng dụng vẫn thu phí, gây khó chịu.
4. Xu hướng tương lai
-
Tiền mặt không biến mất hoàn toàn nhưng sẽ chỉ dùng trong giao dịch nhỏ, đặc thù.
-
Thanh toán QR, ví điện tử, mobile banking sẽ trở thành chủ đạo.
-
Ngân hàng số & CBDC (tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương) có thể xuất hiện, thay thế một phần tiền giấy.
-
Chính phủ có thể “ép dần” sang không tiền mặt qua: trợ cấp, y tế, giáo dục, hành chính công… đều bắt buộc chuyển khoản.
📌 Kết luận ngắn:
Việt Nam đang ở giai đoạn “bùng nổ” TTKDTM. Tương lai 5–10 năm nữa, người dân thành phố gần như sẽ không cần mang tiền mặt, còn tiền giấy sẽ chỉ còn vai trò phụ trợ ở vùng nông thôn hoặc cho các khoản chi rất nhỏ.
