Tại sao Mỹ không đánh CuBa và Venezuela?
Cuba và Venezuela đều ở ngay “sân sau” của Mỹ (châu Mỹ Latinh), nhưng Mỹ cũng không dám tấn công trực tiếp như với Iraq. Lý do có thể tóm gọn thành 5 điểm chính:
1. Bài học lịch sử từ Khủng hoảng tên lửa Cuba (1962)
-
Năm 1962, Liên Xô đưa tên lửa hạt nhân vào Cuba → Mỹ – Liên Xô suýt nổ ra chiến tranh hạt nhân.
-
Từ đó, Mỹ hiểu rằng đụng tới Cuba có thể kéo theo đối đầu trực diện với các cường quốc khác (Nga).
-
Cuba từ lâu đã là “điểm nóng” gắn với hạt nhân và chiến tranh lạnh.
2. Cuba & Venezuela có Nga/Trung chống lưng
-
Cuba được Nga (trước là Liên Xô) viện trợ và bảo trợ ngoại giao.
-
Venezuela thời Hugo Chávez và Nicolás Maduro liên minh chặt với Nga, Trung Quốc, Iran…
-
Nếu Mỹ tấn công, nguy cơ xung đột quốc tế rất lớn, khác với Iraq (bị cô lập hoàn toàn).
3. Không có lợi ích chiến lược lớn như Trung Đông
-
Iraq có dầu mỏ khổng lồ, Trung Đông là vùng “yết hầu năng lượng” toàn cầu → Mỹ buộc phải can thiệp.
-
Cuba nhỏ, Venezuela có dầu nhưng Mỹ có thể dùng cấm vận – trừng phạt kinh tế để khống chế thay vì tấn công quân sự.
-
Nói cách khác: chi phí chiến tranh > lợi ích thu được.
4. Xã hội Mỹ không muốn một “Việt Nam thứ 2”
-
Dù quân sự Mỹ mạnh, nhưng việc đưa quân chiếm đóng một đất nước ngay gần Mỹ, nơi dân chúng có tinh thần chống Mỹ cao (Cuba, Venezuela) sẽ biến thành chiến tranh du kích dai dẳng.
-
Mỹ đã quá mệt mỏi sau Việt Nam, Iraq, Afghanistan → không muốn thêm một vũng lầy.
5. Công cụ “cấm vận – cô lập” hiệu quả hơn chiến tranh
-
Với Cuba: Mỹ cấm vận hơn 60 năm, dù không sụp đổ nhưng kinh tế rất khó khăn.
-
Với Venezuela: Mỹ dùng trừng phạt dầu mỏ, tài chính để làm nước này suy yếu.
-
Chiến tranh tốn kém, trong khi “bao vây kinh tế” vừa rẻ, vừa không bị quốc tế phản đối gay gắt.
🎯 Kết luận
Mỹ không dám (và không cần) tấn công Cuba hay Venezuela vì:
-
Nguy cơ đối đầu Nga/Trung (địa chính trị).
-
Không có lợi ích chiến lược lớn bằng Trung Đông.
-
Nguy cơ sa lầy chiến tranh du kích.
-
Dùng cấm vận & trừng phạt kinh tế hiệu quả hơn.
-
Xã hội Mỹ không chấp nhận thêm một cuộc chiến hao người tốn của gần biên giới.
bảng so sánh 3 trường hợp: Iraq – Triều Tiên – Cuba/Venezuela để thấy rõ sự khác biệt: Mỹ dám – không dám – không cần.
📊 Bảng so sánh lý do Mỹ hành động khác nhau
Tiêu chí | Iraq (2003) – Mỹ DÁM ĐÁNH | Triều Tiên – Mỹ KHÔNG DÁM ĐÁNH | Cuba & Venezuela – Mỹ KHÔNG CẦN ĐÁNH |
---|---|---|---|
Vũ khí chiến lược | Không có hạt nhân, vũ khí cũ kỹ → dễ bị đánh bại | Có hạt nhân & ICBM, pháo tầm xa → đe dọa Mỹ, Nhật, Hàn | Không có hạt nhân, vũ khí thông thường, quân đội yếu |
Khả năng răn đe khu vực | Quân đội suy yếu, dễ bị không kích vô hiệu hóa | Có thể san phẳng Seoul (25 triệu dân) trong vài giờ → thương vong khổng lồ | Gần Mỹ nhưng không thể tấn công Mỹ trực tiếp, chỉ gây rối khu vực |
Địa chính trị & đồng minh | Iraq bị cô lập, không ai bảo vệ, Nga/Trung không can thiệp | Được Trung Quốc chống lưng, Nga ủng hộ → đụng Triều Tiên dễ thành chiến tranh khu vực | Cuba có Nga, Venezuela có Nga/Trung hậu thuẫn ngoại giao, nhưng Mỹ có thể “cấm vận” thay vì chiến tranh |
Ý chí & xã hội | Quân đội Iraq sĩ khí thấp, dễ tan rã khi Mỹ tấn công | Quân đội Triều Tiên kỷ luật sắt, dân bị tuyên truyền → chiến đấu đến cùng | Dân Cuba & Venezuela chống Mỹ, nhưng Mỹ chọn “bóp nghẹt” kinh tế thay vì sa lầy quân sự |
Lợi ích Mỹ thu được | Dầu mỏ khổng lồ, kiểm soát Trung Đông, loại Saddam Hussein | Ít tài nguyên, tái thiết cực tốn kém, chiến tranh có nguy cơ hạt nhân toàn cầu | Venezuela có dầu, Cuba vị trí chiến lược, nhưng cấm vận/trừng phạt rẻ hơn chiến tranh |
Nguy cơ sau chiến tranh | Chiến dịch nhanh (3 tuần), Mỹ tin chắc thắng dễ dàng | Nguy cơ thương vong hàng triệu, Thế chiến hạt nhân | Nếu đánh chiếm sẽ biến thành “Việt Nam mới”, dư luận Mỹ không chấp nhận |
Kết quả chiến lược | Mỹ chọn ĐÁNH (dễ thắng, lợi ích lớn) | Mỹ chọn KHÔNG DÁM (răn đe hạt nhân, nguy cơ quá lớn) | Mỹ chọn KHÔNG CẦN (cấm vận hiệu quả, lợi ích không đủ lớn để đánh đổi) |
🎯 Tổng kết:
-
Iraq → yếu, cô lập, lợi ích dầu mỏ lớn → Mỹ dám đánh.
-
Triều Tiên → có hạt nhân, sức răn đe cực lớn, Trung–Nga hậu thuẫn → Mỹ không dám đánh.
-
Cuba & Venezuela → yếu, không hạt nhân, nhưng gần Mỹ và có Nga/Trung bảo trợ → Mỹ thấy không cần đánh, chỉ dùng cấm vận – trừng phạt – chiến tranh mềm.