Top 5 dịch bệnh gây tử vong nhiều nhất trong lịch sử nhân loại
Dưới đây là top 5 dịch bệnh gây tử vong nhiều nhất trong lịch sử nhân loại, dựa trên ước tính số người chết từ khi dịch bùng phát đến nay:
1. Cái chết Đen (Black Death) – 1347–1351
-
Nguyên nhân: Vi khuẩn Yersinia pestis (bubonic plague).
-
Vùng ảnh hưởng: Châu Á, Châu Âu, Bắc Phi.
-
Số người chết: 75–200 triệu.
-
Đặc điểm: Tỷ lệ tử vong cao, lan nhanh qua đường thương mại, làm thay đổi sâu sắc xã hội, kinh tế, và tôn giáo châu Âu.
2. Cúm Tây Ban Nha (Spanish Flu) – 1918–1920
-
Nguyên nhân: Virus cúm H1N1.
-
Vùng ảnh hưởng: Toàn cầu.
-
Số người chết: 50–100 triệu.
-
Đặc điểm: Lây lan nhanh chóng sau Thế chiến I, nhiều người trẻ tuổi tử vong; thúc đẩy phát triển y học, vaccine cúm.
3. HIV/AIDS – từ 1981 đến nay
-
Nguyên nhân: Virus HIV.
-
Vùng ảnh hưởng: Toàn cầu, đặc biệt Châu Phi.
-
Số người chết: 40–45 triệu.
-
Đặc điểm: Lây qua đường tình dục, máu, mẹ sang con; hiện nay có thuốc kháng virus làm giảm tử vong nhưng chưa có vaccine phòng ngừa hoàn toàn.
4. Cúm Á (Asian Flu) – 1957–1958
-
Nguyên nhân: Virus cúm H2N2.
-
Vùng ảnh hưởng: Toàn cầu.
-
Số người chết: 1–2 triệu.
-
Đặc điểm: Lây lan nhanh, chủ yếu qua đường hô hấp; thúc đẩy phát triển hệ thống giám sát dịch cúm.
5. Dịch tả cổ đại (Plague of Justinian) – 541–542
-
Nguyên nhân: Vi khuẩn Yersinia pestis.
-
Vùng ảnh hưởng: Đế quốc Byzantine, Địa Trung Hải.
-
Số người chết: 25–50 triệu (ước tính 50% dân số Đế quốc Byzantine lúc bấy giờ).
-
Đặc điểm: Một trong những đại dịch đầu tiên được ghi chép chi tiết, làm suy yếu đế chế và thay đổi lịch sử châu Âu.
💡 Ghi chú:
-
Các số liệu là ước tính, vì các đại dịch cổ đại không có thống kê chính xác.
-
Ngoài ra, COVID-19 hiện đại chưa vào top này, nhưng đã gây hơn 7–10 triệu tử vong toàn cầu theo số liệu chính thức (và có thể cao hơn thực tế).