đây là một bức tranh khá chi tiết và phản ánh giai đoạn chuyển giao của chính sách tiền tệ Việt Nam cuối 2025, nơi lãi suất đang chạm “đáy chu kỳ” và bắt đầu nhích tăng kỹ thuật do áp lực tỷ giá, dòng vốn và chênh lệch lãi suất toàn cầu.
🧩 1. Bối cảnh tổng thể: “Đáy lãi suất” – nhưng hết dư địa
-
Lãi suất cho vay xuất nhập khẩu chỉ 4,5–5%/năm → Đây là mức thấp hiếm có, thậm chí rẻ hơn cả Trung Quốc.
-
Lãi suất USD quốc tế ~6%, trong khi VND gửi chỉ 5%, chênh lệch âm 1% – khiến dòng vốn ngoại không có động lực vào Việt Nam.
-
Tỷ giá USD/VND tăng 3,5% trong 2 tháng, tức là NHNN đã gần “hết dư địa” để giữ ổn định tỷ giá mà không nâng lãi suất.
→ Do đó, chu kỳ nới lỏng tiền tệ 2024–2025 đang chạm ngưỡng giới hạn.
⚙️ 2. Nguyên nhân khiến lãi suất có thể nhích lên
| Nhóm yếu tố | Cơ chế tác động | Minh họa thực tế |
|---|---|---|
| Tỷ giá USD/VND | Khi tỷ giá tăng >3%, NHNN buộc phải nâng lãi suất VND để giữ ổn định dòng vốn và tránh đô la hóa. | USD tăng mạnh từ tháng 8–10/2025 |
| Tín dụng tăng quá nhanh (13–15%) | Nhu cầu vay tăng nhanh hơn huy động → Ngân hàng thiếu vốn → phải tăng lãi suất huy động để cân đối. | Dư nợ tín dụng tăng 19–20% cuối năm |
| Thiếu USD trong hệ thống | Ngân hàng vay USD 6% ở ngoài, cho vay trong nước 4–5% → lỗ 1–2% nhưng vẫn phải làm vì FDI cần vốn rẻ. | MB, Vietcombank, BIDV đều gặp tình trạng này |
| Tâm lý thị trường | Khi các ngân hàng lớn điều chỉnh lãi suất huy động, nhóm nhỏ phải chạy theo. | LPBank, VPBank, OCB đã tăng 0,3–0,5% trong tháng 10 |
📈 3. Dự báo và chiến lược chính sách
Quan điểm của ông Phạm Như Ánh (MB):
-
Lãi suất sẽ tăng nhẹ 0,5–1%, không đáng kể.
-
Nếu FED giảm lãi suất xuống <3% trong 2026, Việt Nam có thể quay lại chu kỳ giảm lãi suất.
-
Hiện lãi suất Việt Nam thấp hơn cả Trung Quốc và Mỹ, nên vẫn hấp dẫn cho đầu tư FDI.
Nhận định của các công ty chứng khoán:
-
MBS, KB, VCB Securities đều cho rằng:
-
Lãi suất huy động đã chạm đáy, đang có xu hướng tăng trở lại.
-
Tín dụng tăng mạnh hơn huy động (15% vs 9,7%) → thiếu thanh khoản nhẹ cuối năm.
-
Áp lực tỷ giá + dòng vốn nóng + thị trường tài sản tăng → NHNN có thể tạm dừng nới lỏng.
-
💡 4. Ý nghĩa chiến lược cho Việt Nam
| Vấn đề | Tác động ngắn hạn (2025–2026) | Tác động trung hạn (2026–2028) |
|---|---|---|
| Doanh nghiệp | Lãi vay tăng nhẹ, chi phí tài chính cao hơn 0,5–1% | Nếu FED giảm, Việt Nam lại giảm theo, tạo đà đầu tư mới |
| Ngân hàng | Biên lợi nhuận lãi ròng (NIM) cải thiện, đặc biệt nhóm ngân hàng quốc doanh | Cần kiểm soát rủi ro thanh khoản khi tín dụng tăng nhanh |
| Bất động sản – tài sản rủi ro | Có thể bị “ghìm” tạm thời do lãi suất nhích lên | Nếu lãi suất giảm trở lại, dòng tiền sẽ đổ mạnh vào tài sản |
| FDI và dòng vốn ngoại | Vẫn tích cực vì chi phí vốn ở Việt Nam thấp | Cần ổn định tỷ giá để duy trì niềm tin vốn ngoại |
🧠 5. Nhận định chuyên sâu
-
Việt Nam đang ở pha “cuối nới lỏng – đầu trung hòa”, tức là không còn giảm mạnh lãi suất được nữa.
-
Mục tiêu 2026 của NHNN nhiều khả năng là “ổn định tỷ giá – giữ mặt bằng lãi suất trung tính”, không siết, không nới.
-
FDI đang tận dụng chi phí vốn rẻ ở Việt Nam, nhưng nếu USD mạnh kéo dài, chính sách phải xoay trục sang “hỗ trợ tỷ giá” thay vì “hạ lãi suất”.
