Chủ doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh cá thể — “Làm chủ không được, làm thuê cũng khó”
Vấn đề: Chủ doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh cá thể — “Làm chủ không được, làm thuê cũng khó”
1. Đặc điểm nhóm này
-
Làm chủ vì không còn lựa chọn làm thuê: nhiều người, đặc biệt là ở độ tuổi trung niên hoặc cao tuổi, khi không còn đủ sức hoặc không thể cạnh tranh trên thị trường lao động để làm thuê, buộc phải tự lập kinh doanh nhỏ lẻ để kiếm sống.
-
Nguồn lực hạn chế: vốn ít, kiến thức quản lý chưa chuyên sâu, thiếu kỹ năng tiếp cận công nghệ, thị trường; dễ bị tác động bởi biến động kinh tế.
-
Chịu nhiều áp lực thuế, chi phí và rủi ro: như đã phân tích, chi phí vận hành cao, thuế khoán không linh hoạt, khó mở rộng hoặc tích lũy vốn.
-
Không được hưởng các chính sách bảo hiểm xã hội đầy đủ như người làm công, nên rất dễ bị tổn thương về tài chính khi ốm đau, bệnh tật hoặc sự cố.
2. Hệ quả xã hội
-
Rủi ro bị “đào thải” khỏi thị trường lao động và kinh doanh khi không đủ sức cạnh tranh.
-
Tăng nguy cơ nghèo đói, tụt hậu kinh tế — ảnh hưởng đến ổn định xã hội và phát triển kinh tế bền vững.
-
Đẩy họ vào khu vực kinh tế phi chính thức, làm giảm nguồn thu ngân sách và gây khó khăn trong quản lý.
Giải pháp đề xuất để “không để tầng lớp này bị đào thải”
| Giải pháp | Mục tiêu | Cách thực hiện |
|---|---|---|
| 1. Chính sách thuế hỗ trợ đặc thù | Giảm bớt gánh nặng thuế với hộ kinh doanh tuổi cao, doanh thu thấp | Tăng ngưỡng miễn thuế, cho phép giảm thuế theo tuổi hoặc thu nhập thực tế |
| 2. Hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp và nâng cao kỹ năng | Giúp họ có lựa chọn làm thuê phù hợp hoặc nâng cao hiệu quả kinh doanh | Tổ chức đào tạo kỹ năng số, quản lý tài chính, tiếp thị |
| 3. Mở rộng và ưu tiên tiếp cận bảo hiểm xã hội, y tế | Đảm bảo an sinh, giảm rủi ro tài chính khi ốm đau, tuổi già | Chính sách bảo hiểm xã hội linh hoạt, đóng theo khả năng thu nhập |
| 4. Khuyến khích mô hình hợp tác, liên kết nhỏ | Giúp họ giảm chi phí, tăng sức cạnh tranh, chia sẻ rủi ro | Thành lập các tổ hợp tác, hợp tác xã, nhóm kinh doanh cộng đồng |
| 5. Xây dựng quỹ hỗ trợ khởi nghiệp và duy trì sinh kế | Cung cấp vốn vay ưu đãi, hỗ trợ kỹ thuật cho hộ kinh doanh nhỏ lẻ | Quỹ tín dụng vi mô, hỗ trợ tư vấn miễn phí |
Kết luận
Không thể để những người đã và đang góp phần làm nền kinh tế nhỏ lẻ, chân chính bị đẩy ra ngoài lề xã hội chỉ vì không thể quay lại làm thuê hay mở rộng kinh doanh.
Chính sách kinh tế – xã hội cần có tầm nhìn bao trùm, tạo sự an toàn và cơ hội cho mọi tầng lớp, đặc biệt là nhóm dễ tổn thương này.
