Nước biển mặn là vì trong đó chứa rất nhiều muối – chủ yếu là muối natri clorua (NaCl) – giống loại muối ăn hằng ngày của chúng ta. Nhưng tại sao muối lại ở trong nước biển? Đây là câu chuyện thú vị:
🌧️ Mọi chuyện bắt đầu từ mưa
-
Nước mưa khi rơi xuống đất không hoàn toàn tinh khiết – nó hòa tan khí CO₂ trong không khí, tạo thành axit nhẹ (axit carbonic).
-
Loại axit này làm phong hóa đá, tức là ăn mòn đá và cuốn theo các khoáng chất (trong đó có muối) từ đất, đá.
🏞️ Nước chảy ra sông, suối, rồi ra biển
-
Các con sông mang theo khoáng chất hòa tan (như ion natri, clorua, magie, canxi…) ra biển.
-
Một phần nhỏ muối cũng đến từ núi lửa dưới đáy biển và các lỗ thông thủy nhiệt.
🌊 Vì sao nước biển mặn mà sông hồ thì không?
-
Biển là nơi "cuối cùng" mà nước đổ về, nhưng nước biển không thoát ra ngoài, chỉ bốc hơi thành mây.
-
Khi nước bốc hơi, muối vẫn ở lại => nồng độ muối tăng dần theo thời gian.
-
Sông và hồ thì có dòng chảy liên tục nên muối không tích tụ lại nhiều.
🧂 Vậy nước biển mặn bao nhiêu?
-
Trung bình khoảng 35 gram muối trong mỗi lít nước biển (3,5%).
🧪 Nước biển có những loại muối nào?
Nước biển không chỉ có muối ăn (Natri Clorua – NaCl) đâu nha. Dưới đây là các ion phổ biến nhất có trong nước biển:
| Ion | Tỉ lệ phần trăm (%) | Vai trò |
|---|---|---|
| Cl⁻ (Clorua) | ~55% | Thành phần chính tạo vị mặn |
| Na⁺ (Natri) | ~30% | Kết hợp với Cl⁻ thành NaCl |
| SO₄²⁻ (Sunfat) | ~7.7% | Giúp điều hòa pH và khoáng chất |
| Mg²⁺ (Magie) | ~3.7% | Làm nước biển có vị hơi đắng |
| Ca²⁺ (Canxi) | ~1.2% | Quan trọng cho sinh vật biển tạo vỏ |
| K⁺ (Kali) | ~1.1% | Duy trì cân bằng điện giải |
| HCO₃⁻ (Bicarbonat) | ~0.4% | Giúp ổn định độ pH |
🧂 Biển nào mặn nhất thế giới?
Không phải mọi đại dương đều có độ mặn giống nhau đâu:
| Tên biển/hồ | Độ mặn |
|---|---|
| Biển Chết (giữa Israel và Jordan) | ~33% (gấp 10 lần nước biển thường!) |
| Biển Đỏ | ~4% (cao hơn mức trung bình) |
| Đại Tây Dương | ~3.5% |
| Thái Bình Dương | ~3.5% |
| Biển Baltic | ~1% (rất ít mặn do có nhiều sông đổ vào) |
🐠 Mặn thế, sao sinh vật biển vẫn sống được?
-
Các sinh vật biển tiến hóa để thích nghi với nước mặn.
-
Chúng có màng tế bào đặc biệt, hệ thống lọc muối, hoặc sống trong môi trường có độ mặn phù hợp với mình.
Ví dụ:
-
Cá nước ngọt không sống được ở biển vì áp suất thẩm thấu làm chúng mất nước.
-
Cá biển cũng không sống được ở sông vì môi trường quá nhạt, cơ thể bị "phình nước".
