Dưới đây là lý thuyết về Nitơ (Nitrogen - N) trong chương trình Hóa học 11 theo sách giáo khoa Kết nối tri thức với cuộc sống – được trình bày rõ ràng, dễ hiểu:
Ứng dụng thực tế của khí N2 và các khí liên quan đến nito
Mỏ khoáng Nito thường tồn tại công thức gì?
Bóng cười là gì? công thức hoá học? tác hại và tác dụng của bóng cười
Tóm tắt sơ đồ tư duy về chu trình nitơ trong tự nhiên
🔬 Bài: Nitơ (N) – Hóa học 11 – Kết nối tri thức
I. Vị trí và cấu tạo nguyên tử của nitơ
-
Vị trí trong bảng tuần hoàn:
-
Ô số 7, chu kỳ 2, nhóm VA (nhóm 15).
-
-
Cấu hình electron: 1s^2.2s^2.2p^3
-
Tổng số electron: 7
-
Lớp ngoài cùng có 5 electron → dễ nhận thêm 3e hoặc chia sẻ 3e → có hóa trị III trong nhiều hợp chất.
-
II. Tính chất vật lý
-
Khí không màu, không mùi, không vị, không duy trì sự sống và sự cháy.
-
Khí nitơ rất trơ ở điều kiện thường do phân tử có liên kết ba rất bền (gồm 1 liên kết σ và 2 liên kết π).
-
Khối lượng mol phân tử: M=28 g/mol
III. Tính chất hóa học
-
Tính oxi hóa:
-
Nitơ có thể nhận thêm e → đóng vai trò chất oxi hóa:
N2+3H2−>2NH3 ΔH<0(phản ứng tổng hợp amoniac)
-
-
Tính khử:
-
Trong một số phản ứng (với kim loại mạnh), nitơ có thể mất e:
3Mg+N2−>Mg3N2
-
-
Phản ứng với oxi:
-
Ở nhiệt độ cao:
N2+O2−>2NO(đieˆˋu kiện: nhiệt độ cao, hoˆˋ quang điện)
-
IV. Ứng dụng của nitơ
-
Sản xuất phân đạm (chủ yếu là NH₃, ure, NH₄NO₃).
-
Bảo quản thực phẩm, dược phẩm (do tính trơ).
-
Tạo môi trường trơ trong sản xuất linh kiện điện tử, luyện kim.
-
Dùng làm nhiên liệu tên lửa dưới dạng hợp chất nitơ năng lượng cao.
V. Trạng thái tự nhiên và điều chế
-
Trạng thái tự nhiên:
-
Nitơ chiếm khoảng 78% thể tích không khí.
-
Trong tự nhiên còn có ở hợp chất hữu cơ, protein, axit nucleic,…
-
-
Điều chế trong phòng thí nghiệm:
-
Thường dùng phản ứng nhiệt phân muối amoni nitrit:
NH4NO2−>N2+2H2O(nhiệt độ)
-
-
Điều chế trong công nghiệp:
-
Chưng cất phân đoạn không khí lỏng.
-
VI. Tổng kết
Tính chất | Mô tả |
---|---|
Ký hiệu | N2 |
Cấu hình e | 1s22s22p3 |
Tính chất | Khí không màu, không mùi, rất trơ |
Tính hóa học | Vừa là chất oxi hóa, vừa là chất khử |
Ứng dụng | Phân đạm, bảo quản, môi trường trơ |