Ứng dụng của hidrocacbon không no? tại sao lại gọi là không no?
1. Ứng dụng của hiđrocacbon không no
Hiđrocacbon không no (anken, ankadien, ankin) có rất nhiều ứng dụng trong đời sống và công nghiệp, cụ thể:
🔸 Anken (ví dụ: etilen, propen):
-
Nguyên liệu sản xuất nhựa polietilen (PE):
→ Etilen trùng hợp tạo ra PE dùng làm bao bì, túi nilon... -
Sản xuất rượu etylic công nghiệp:
C₂H₄ + H₂O → C₂H₅OH (có xúc tác acid) -
Tạo ra chất dẻo, hóa chất trung gian:
như ethylene glycol, aceton, v.v. -
Dùng trong nông nghiệp:
Etilen là hormone thực vật, giúp kích thích quả chín.
🔸 Ankadien (ví dụ: buta-1,3-dien):
-
Sản xuất cao su tổng hợp:
Trùng hợp butadien → cao su buna (cao su nhân tạo) -
Dùng trong sản xuất sơn, keo dán, vật liệu đàn hồi.
🔸 Ankin (ví dụ: axetilen – C₂H₂):
-
Hàn cắt kim loại (khi cháy trong O₂ tạo nhiệt độ ~3000°C)
-
Nguyên liệu tổng hợp chất hữu cơ khác như axit axetic, vinyl clorua (làm PVC),...
-
Điều chế dược phẩm, dung môi, chất tẩy rửa.
❓ Tại sao gọi là "hiđrocacbon không no"?
-
"Không no" tức là chưa bão hòa về số liên kết:
– Trong phân tử có liên kết đôi (C=C) hoặc liên kết ba (C≡C) giữa các nguyên tử cacbon. -
Nếu so cùng số nguyên tử cacbon:
-
Ankan có nhiều nguyên tử hidro hơn.
-
Anken, ankin có ít H hơn → vì có liên kết pi → chưa "no" về hidro.
-
📌 Ví dụ:
-
C₂H₆ (ankan) → bão hòa
-
C₂H₄ (anken) → không no (thiếu 2 H so với ankan cùng số C)
-
C₂H₂ (ankin) → còn không no hơn (thiếu 4 H so với ankan)
