Hai con đường xâm lược truyền thống từ phương Bắc thời phong kiến

Thời xưa, quân xâm lược phương Bắc (thường là từ Trung Hoa cổ đại) tiến vào nước ta (Việt Nam ngày nay) chủ yếu theo hai con đường chính, gọi là hai "đạo" xâm lược, đi từ phía nam Trung Quốc sang phía bắc Việt Nam. Hai con đường này gắn liền với các cuộc xâm lăng của nhà Tần, Hán, Đường, Minh, Thanh, v.v.

---

🌄 Hai con đường chính mà quân phương Bắc xâm lược Việt Nam:

1. Con đường thứ nhất (đường phía Đông):

• Từ Quảng Tây (Nam Ninh, Bằng Tường ngày nay) → theo sông Kỳ Cùng → vào Lạng Sơn → đi tiếp xuống Đồng Bằng Bắc Bộ.

• Đây là đường bộ ngắn nhất nối liền Trung Quốc với Thăng Long (Hà Nội).

• Ứng với Đạo Lạng Sơn, hay còn gọi là Đường Lục Đầu – Lạng Sơn.

2. Con đường thứ hai (đường phía Tây – Tây Bắc):

• Từ Vân Nam → qua vùng núi cao hiểm trở → vào Lào Cai – Hà Giang – Cao Bằng, rồi men theo các con sông hoặc đường mòn xuống đồng bằng.

• Đây là đường xa và hiểm trở hơn, nhưng là con đường phụ trợ, được dùng để đánh vu hồi hoặc phối hợp chiến lược.

• Gắn với các cuộc tấn công của nhà Minh, nhà Thanh.

---

🛡️ Các Ải Quan Trọng Trấn Giữ Biên Giới (từ Bắc vào Nam):

---

📜 Một số trận chiến nổi bật liên quan đến các con đường này:

• Trận Chi Lăng (1427): Lê Lợi phục kích và chém chết tướng Liễu Thăng của nhà Minh ở Ải Chi Lăng, làm thay đổi cục diện chiến tranh.

• Trận Như Nguyệt (1077): Lý Thường Kiệt chặn quân Tống ở sông Như Nguyệt, phía sau tuyến Lạng Sơn.

• Kháng chiến chống Tống (981, 1075–1077): Đường Lạng Sơn – Chi Lăng là nơi đụng độ chủ lực.

• Kháng chiến chống Thanh (1789): Vua Quang Trung đánh tan quân Thanh ở Ngọc Hồi – Đống Đa, nhưng quân Thanh cũng vào từ Lạng Sơn.

---

✅ Kết luận:

Hai con đường chính:

• Đường phía Đông: từ Quảng Tây → Lạng Sơn → Bắc Bộ, qua Chi Lăng, Ải Nam Quan

• Đường phía Tây: từ Vân Nam → Cao Bằng – Lào Cai – Hà Giang → Bắc Bộ

Các ải quan trọng:

• Ải Nam Quan, Chi Lăng, Pha Luông, và nhiều đèo, đường hiểm yếu khác ở vùng biên giới Việt – Trung.

🌏 Hai con đường xâm lược truyền thống từ phương Bắc:

1. Con đường thứ nhất – qua Ải Chi Lăng (phía Đông – Đông Bắc):

• Lộ trình: Quảng Tây (Trung Quốc) → Bằng Tường → Ải Nam Quan → Chi Lăng → Lạng Sơn → Bắc Giang → Thăng Long.

• Đây là tuyến chính yếu nhất và được sử dụng nhiều nhất trong các cuộc chiến tranh xâm lược.

• Địa danh quan trọng:

  • Ải Nam Quan: cửa khẩu truyền thống Việt – Trung.

  • Ải Chi Lăng: vùng địa hình hẹp, hiểm trở, dễ phục kích → nơi diễn ra nhiều trận đánh vang dội, nổi bật nhất là trận Lê Lợi tiêu diệt Liễu Thăng (1427).

---

2. Con đường thứ hai – qua Ải Nội Bàng (phía Đông Bắc – Cao Bằng):

• Lộ trình: Từ Quảng Tây (Trung Quốc) → theo sông Quây Sơn → Trấn Nam Quan → Ải Nội Bàng → Cao Bằng → Bắc Kạn → Thái Nguyên → Thăng Long.

• Đây là đường vòng phía Đông Bắc, dài hơn nhưng ít được phòng thủ dày đặc như Chi Lăng, thường dùng cho đánh vu hồi, yểm trợ.

• Ải Nội Bàng xưa kia là cửa ải hiểm yếu, từng được nhắc đến trong kháng chiến chống Tống (thế kỷ XI) và chống Minh (thế kỷ XV).

---

🛡️ So sánh hai con đường:

---

📌 Kết luận:

✔️ Cách hiểu "hai con đường phương Bắc tiến vào nước ta" có thể phân thành:

• Hai tuyến chính:

  1. Tuyến Lạng Sơn – Ải Chi Lăng (chủ lực).

  2. Tuyến Cao Bằng – Ải Nội Bàng (hỗ trợ, vu hồi).

✔️ Vì cả hai đều nằm ở phía Đông Bắc, nên gọi chung là "hai đường phía Đông Bắc" là hoàn toàn đúng trong cách nhìn quân sự – lịch sử.