Báo cáo đề xuất chính sách: Việt Nam cần làm gì để ngăn chặn "chảy máu ngoại tệ" – Kinh nghiệm quốc tế và áp dụng thực tiễn

I. Bối cảnh

• Tình trạng dòng vốn, ngoại tệ chảy ra nước ngoài ngày càng giả tăng: hàng xa xỉ, bất động sản, chửng khoán, cá nhân siêu giàu chuyển tiền qua kênh "bất hợp pháp".
• Ảnh hưởng nghiêm trọng tới: dự trữ ngoại hối, tỷ giá, an ninh tài chính quốc gia.

II. Các kinh nghiệm quốc tế điển hình

1. 🇨🇳 Trung Quốc

• Giới hạn chuyển tiền cá nhân ra nước ngoài: ≤ 50.000 USD/năm.
• Kiểm soát chặt đầu tư bất động sản, tài sản tại các thị trường lánh thổ.
• Xây dựng cơ chế pháp luật mạnh và xử lý nghiêm.

2. 🇮🇳 Ấn Độ

• Trần LRS: ≤ 250.000 USD/người/năm.
• Thuế chuyển tiền ra nước ngoài từ 5% – 20% tuý theo mục đích.
• Rà soát hậu kiểm và các hành vi lách luật.

3. 🇧🇷 Brazil

• Áp dủng IOF Tax (thuế giao dịch tài chính) vào chuyển ngoại tệ.
• Giám sát chặt kếnh tiền ngầm, nhập xuất đối tác tài chính quốc tế.

4. 🇰🇷 Hàn Quốc

• Tăng các kênh kiều hối hợp pháp.
• Khuyên khích tài sản và kinh doanh tại quê hương.
• Cải cách luật ngoại hối đồng thời gia nhập CRS/OECD.

III. Đề xuất chính sách cho Việt Nam

1. 🌐 Cái cách chính sách ngoại hối

• Ban hành trần chuyển tiền cá nhân ra nước ngoài (~50.000 USD/năm).
• Phân hoạng thuế chuyển tiền tuý theo mục đích: du hoćc, chữa bệnh, đầu tư...
• Xây dựng cơ sở dữ liệu chuyển ngoại tệ để hậu kiểm và kiểm soát.

2. 🏛️ Luập pháp minh bạch tài sản nước ngoài

• Cắt nghĩa vụ cá nhân, doanh nghiệp khai báo tài sản ở nước ngoài.
• Tham gia các hiệp định chia sẻ thông tin thuế (CRS, FATF).
• Đánh thuế tài sản xa xỉ nhập khẩu lớn (BĐS, xe sang, rượu...)

3. 📚 Gia tăng kênh đầu tư trong nước

• Xây dựng các qủy đầu tư trong nước hợp pháp, minh bạch.
• Mở rộng các loại hình BĐS thông minh, chứng khoán xanh, fintech... nhằm giâu sâu lựa chọn.
• Khuyên khích người Việt đầu tư trong nước bất kể đang sinh sống ở đâu.

4. 🤝 Hợp tác quốc tế + điều tra xuyên biên giới

• Ký hiệp ước với OECD, FATF, INTERPOL... chia sẻ dữ liệu và tài sản.
• Tăng cường truy vết giao dịch BĐS ở nước ngoài.
• Tìm hiểu dấu hiệu rửa tiền, chuyển tiền lậu.

IV. Kiến nghị

• Ngân hàng Nhà nước xây dựng Chiến lược ngoại hối giai đoạn 2025–2035.
• Bộ Tài chính nghiên cứu Luật Kiểm soát tài sản và dòng vốn xuyên biên giới.
• Cơ quan thuế phối hợp xây dựng Hệ thống thông tin tài sản đối ngoại.

V. Kết luận

Việt Nam cần tiếp cận đồng bộ: hành lang pháp lý mới, giám sát dữ liệu, đa dạng hóa kênh đầu tư, và hợp tác quốc tế. Việc chống "chảy máu ngoại tệ" không chỉ giúp bảo vệ nguồn lực trong nước, mà còn tăng uy tín tài chính quốc gia trong kỷ nguyên tiền tệ mới.