Blockchain là gì? Cách tạo ra Blockchain
Blockchain là gì?
Blockchain là một sổ cái kỹ thuật số phi tập trung và bất biến, nơi các giao dịch được ghi lại thành các khối (blocks) và liên kết với nhau theo trình tự thời gian.
Nó giống như một chuỗi các cuốn sổ được phân phối trên hàng nghìn máy tính khác nhau trên toàn thế giới. Mỗi khi có một giao dịch mới, nó sẽ được thêm vào một khối mới. Khối mới này sau đó được mã hóa bằng mật mã và liên kết với khối trước đó, tạo thành một chuỗi liên tục.
Những đặc điểm cốt lõi của blockchain bao gồm:
- Phi tập trung: Dữ liệu không được lưu trữ trên một máy chủ duy nhất mà được phân tán trên một mạng lưới máy tính (nodes). Điều này khiến việc giả mạo hoặc thay đổi dữ liệu gần như không thể.
- Bất biến: Một khi dữ liệu đã được ghi vào blockchain, nó không thể bị xóa hoặc sửa đổi.
- Minh bạch: Tất cả các giao dịch đều có thể được công khai và mọi người đều có thể xem.
Cách tạo ra blockchain
Tạo ra một blockchain từ đầu là một quá trình phức tạp, đòi hỏi kiến thức về mật mã, mạng máy tính và lập trình. Dưới đây là các bước cơ bản để bạn có thể hình dung:
1. Định nghĩa cấu trúc khối (Block)
Mỗi khối trong blockchain cần chứa các thông tin sau:
- Dữ liệu: Các giao dịch hoặc thông tin cần lưu trữ.
- Giá trị băm (Hash): Một chuỗi ký tự duy nhất được tạo ra từ dữ liệu của khối. Nếu dữ liệu thay đổi, giá trị băm cũng sẽ thay đổi.
- Giá trị băm của khối trước (Previous Hash): Giá trị băm của khối ngay trước đó trong chuỗi. Đây là yếu tố quan trọng nhất để tạo ra mối liên kết giữa các khối.
2. Chọn thuật toán mã hóa (Hashing Algorithm)
Bạn cần một thuật toán mã hóa (ví dụ: SHA-256) để tạo ra giá trị băm cho mỗi khối. Thuật toán này giúp đảm bảo tính toàn vẹn và bất biến của dữ liệu.
3. Xây dựng chuỗi (Chain)
Bạn tạo một lớp hoặc cấu trúc dữ liệu để lưu trữ các khối. Chuỗi này sẽ bắt đầu bằng một khối gốc (Genesis Block) là khối đầu tiên và duy nhất không có khối trước đó.
4. Thêm khối mới (Adding New Blocks)
Mỗi khi có một giao dịch mới, bạn sẽ tạo một khối mới, thêm dữ liệu giao dịch vào đó, tính toán giá trị băm của nó và liên kết nó với khối cuối cùng trong chuỗi.
5. Cơ chế đồng thuận (Consensus Mechanism)
Đây là phần phức tạp nhất. Cơ chế đồng thuận là quy tắc mà các máy tính trong mạng lưới sử dụng để đồng ý về tính hợp lệ của một khối mới. Hai cơ chế phổ biến nhất là:
- Bằng chứng công việc (Proof of Work - PoW): Các máy tính (thợ đào) cạnh tranh để giải một bài toán mật mã phức tạp. Người giải được sẽ có quyền thêm khối mới vào chuỗi.
- Bằng chứng cổ phần (Proof of Stake - PoS): Các máy tính được chọn để thêm khối mới dựa trên số lượng tiền mã hóa mà họ đang nắm giữ.
6. Xây dựng mạng lưới (P2P Network)
Bạn cần một mạng lưới ngang hàng (Peer-to-Peer) nơi các máy tính có thể giao tiếp với nhau để chia sẻ dữ liệu về các khối và giao dịch mới.
Việc tạo ra một blockchain riêng yêu cầu lập trình bằng các ngôn ngữ như Python, C++, hoặc JavaScript. Nhiều nền tảng blockchain công khai (như Ethereum) cho phép bạn xây dựng các ứng dụng phi tập trung (dApps) và hợp đồng thông minh (smart contracts) trên blockchain của họ mà không cần phải tạo ra một blockchain hoàn toàn mới.