Tình hình kinh tế chính trị Cu Ba 2025: dân số, kinh tế, tình hình hiện nay

Dưới đây là bức tranh tổng quan về tình hình kinh tế – xã hội hiện nay của Cuba, bao gồm các khía cạnh chính như tăng trưởng, lạm phát, bất bình đẳng, tình trạng dịch vụ công và di cư:

Bối cảnh kinh tế hiện tại

1. Suy giảm nghiêm trọng về GDP

   • Kinh tế Cuba đã co lại 11 % trong vòng 5 năm gần đây, với độ suy giảm 1,1 % trong năm 2024

   • Một số nguồn đánh giá còn cho rằng mức giảm có thể đến –1 % đến –1,9 %, và ECLAC dự báo tiếp tục giảm nhẹ vào 2025

2. Sụt giảm sản xuất trong nông nghiệp và công nghiệp

   • Nông nghiệp, chăn nuôi và khai khoáng giảm tới 53,4 %, sản xuất công nghiệp giảm 23 % trong năm năm qua 

3. Khó khăn trong ngoại thương và ngoại tệ

   • Kim ngạch xuất khẩu chỉ đạt 62 % kế hoạch trong nửa đầu năm 2025 

   • Thiếu ngoại tệ, giảm 30 % nguồn thu ngoại tệ, dẫn đến thiếu hụt lương thực, năng lượng, thuốc men và vật tư sản xuất 

4. Tỷ giá và đô-la hóa kinh tế gia tăng

   • Trên thị trường chợ đen, 1 đô-la Mỹ tương đương khoảng 400 peso Cuba – mức thấp kỷ lục, khiến khoảng 40 % dân không tiếp cận được ngoại tệ Kinh tế dần đô-la hóa, bất bình đẳng xã hội gia tăng do người nhận kiều hối có lợi thế hơn 

Tác động xã hội – cuộc sống người dân

1. Mất điện kéo dài

   • Cuba đã chịu nhiều đợt cúp điện diện rộng, có nơi mất điện tới 20 giờ/ngày, và nhiều lần xảy ra mất điện toàn quốc 

   • Một tác giả miêu tả đây là cơn khủng hoảng sống tồi tệ nhất kể từ khi Liên Xô sụp đổ 

2. Khó khăn trong tiếp cận lương thực và nước sạch

   • Nông nghiệp kém năng suất, thiếu nhiên liệu và vật tư khiến người dân sử dụng vườn nhỏ trong đô thị để tự cung

   • Thức ăn và nước uống trở nên khan hiếm, không đủ dinh dưỡng cơ bản 

   • Trong số người cao tuổi, khoảng 80 % sống với mức lương hưu khoảng 20 euro/tháng, dẫn đến đói nghèo trầm trọng 

3. Di cư ồ ạt, dân số sụt giảm

   • Hơn 500.000 người Cuba di cư sang Mỹ (2021–2023), chiếm khoảng 5 % dân số.

   • “Cơn khát” di cư khổng lồ còn khiến dân số giảm khoảng 10–13 % 

4. Quá tải hệ thống xã hội và dịch vụ

   • Bảo trợ xã hội bị cắt giảm: chi tiêu cho lương hưu, y tế, nhà ở giảm từ 55 % xuống 34 % ngân sách (2006–2020) 

   • Lương thực tế và lương hưu đều giảm, không đủ chi trả nhu cầu ăn uống

   • Tình trạng “người ăn xin hoá trang” phản ánh nghèo đói lộ liễu khiến bộ trưởng Lao động bị sa thải

5. Tăng bất bình đẳng và tham nhũng vặt

   • Bất bình đẳng giữa nhóm được tiếp cận ngoại tệ (qua kiều hối hoặc làm trong nước tư nhân) và phần còn lại rất lớn

   • Tham nhũng vặt lan rộng, “sociolismo” – tức là dùng mối quan hệ để có lợi – trở nên phổ biến

Tổng kết

• Cuba đang trải qua khủng hoảng kinh tế – xã hội nghiêm trọng nhất kể từ thời kỳ độc lập, với GDP giảm, suy giảm sản xuất, thiếu ngoại tệ, dịch vụ công yếu kém, và bất ổn xã hội lan rộng.

• Người dân phải đối mặt với cắt điện kéo dài, thiếu thực phẩm, nước uống, y tế, trong khi bảo trợ xã hội suy yếu, dẫn đến dân số di cư mạnh.

• Mô hình kinh tế tập trung chưa đổi mới kịp thời, cộng thêm cấm vận kéo dài từ Mỹ, đã khiến tình hình càng bi đát.