Làm thế nào để phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam từ 2025 tới 2030?
Nếu đặt mục tiêu 2025–2030 phát triển thị trường chứng khoán (TTCK) để giảm phụ thuộc vào ngân hàng, thì Việt Nam cần một lộ trình vừa ngắn hạn (ổn định niềm tin) vừa dài hạn (xây dựng nền tảng thể chế). Em xin chia thành 5 nhóm giải pháp trọng tâm:
1. Tăng niềm tin & minh bạch thị trường (2025–2026)
-
Chuẩn hóa thông tin & kiểm toán:
-
Bắt buộc chuẩn IFRS cho DN niêm yết lớn.
-
Xử lý nghiêm sai phạm công bố thông tin, tránh lặp lại khủng hoảng trái phiếu 2022.
-
-
Siết chất lượng phát hành:
-
Doanh nghiệp phải có xếp hạng tín nhiệm khi phát hành trái phiếu >500 tỷ.
-
Công ty chứng khoán chịu trách nhiệm bảo lãnh phát hành.
-
-
Ủy ban Chứng khoán → cơ quan độc lập: nâng cấp lên ngang bộ hoặc trực thuộc Chính phủ để có quyền lực quản lý mạnh hơn.
2. Phát triển nhà đầu tư tổ chức (2025–2027)
-
Quỹ hưu trí, bảo hiểm, quỹ đầu tư dài hạn:
-
Khuyến khích phát triển quỹ hưu trí bổ sung (ngoài BHXH), quỹ bảo hiểm nhân thọ, để tạo dòng vốn dài hạn ổn định.
-
-
Thu hút nhà đầu tư ngoại:
-
Nới room ngoại lên 100% cho các ngành không nhạy cảm.
-
Cải cách thủ tục lưu ký, chuyển tiền → rút ngắn thời gian giao dịch cho NĐT quốc tế.
-
3. Đa dạng hóa sản phẩm thị trường (2026–2028)
-
Trái phiếu doanh nghiệp niêm yết tập trung:
-
Xây dựng thị trường trái phiếu DN minh bạch, có sàn giao dịch riêng (tương tự Hàn Quốc – KRX).
-
-
Phái sinh đa dạng hơn:
-
Ngoài hợp đồng tương lai chỉ số, bổ sung quyền chọn (options), hợp đồng tương lai trái phiếu.
-
-
Chứng khoán hóa (securitization):
-
Thí điểm chứng khoán hóa khoản vay thế chấp (mortgage-backed securities) để hỗ trợ thị trường bất động sản minh bạch.
-
4. Hiện đại hóa hạ tầng & thanh toán (2025–2027)
-
Triển khai hệ thống KRX hoàn chỉnh (giao dịch T+0, bán khống, giao dịch phái sinh đa dạng).
-
Tích hợp fintech – eKYC – giao dịch online để mở rộng nhà đầu tư cá nhân.
-
Kết nối với các TTCK khu vực (ASEAN trading link).
5. Giáo dục & văn hóa đầu tư (2025–2030)
-
Tích hợp kiến thức tài chính cá nhân & đầu tư vào chương trình phổ thông/đại học.
-
Phát triển các kênh truyền thông chính thống về chứng khoán → giảm “đầu tư theo tin đồn”.
-
Khuyến khích dòng vốn dài hạn thay vì đầu cơ ngắn hạn.
6. Mục tiêu cụ thể đến 2030
-
Quy mô vốn hóa TTCK: đạt 150–180% GDP (hiện ~70–80%).
-
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp: đạt 30–40% GDP (hiện ~13%).
-
Tỷ lệ nhà đầu tư tổ chức: từ <10% hiện nay → lên 30–40%.
-
Được MSCI hoặc FTSE nâng hạng lên “Thị trường mới nổi” (từ “cận biên”).
📌 Kết luận:
Để phát triển TTCK 2025–2030, Việt Nam phải đi từ niềm tin → tổ chức → sản phẩm → hạ tầng → văn hóa đầu tư. Khi đó, TTCK mới đủ sức san sẻ gánh nặng vốn trung – dài hạn cho ngân hàng, tránh rủi ro kiểu Trung Quốc.