Các thời điểm “ngàn cân treo sợi tóc” của Cách mạng Việt Nam từ khi thành lập

Các thời điểm “ngàn cân treo sợi tóc” của Cách mạng Việt Nam từ khi thành lập

Trong lịch sử cách mạng Việt Nam, đúng là có nhiều thời điểm được coi là “ngàn cân treo sợi tóc”, đất nước đứng trước nguy cơ mất độc lập, chính quyền cách mạng đứng trước khả năng sụp đổ. Mình tóm lược những giai đoạn quan trọng nhất:

1. Sau Cách mạng Tháng Tám 1945

• Ngày 2/9/1945: Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời. Nhưng ngay lập tức rơi vào tình thế ngặt nghèo:

  • Quân Tưởng Giới Thạch kéo vào Bắc (20 vạn quân).

  • Quân Anh – Pháp vào Nam, thực chất là mở đường cho Pháp quay lại xâm lược.

  • Bên trong có nạn đói, tài chính kiệt quệ, mù chữ 95%, nhiều đảng phái đối lập (Việt Quốc, Việt Cách).

• Hồ Chí Minh đã gọi đây là tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”.

• Nhờ sách lược khôn khéo (Hòa hoãn với Tưởng, nhân nhượng có nguyên tắc với Pháp trong Hiệp định Sơ bộ 6/3/1946 và Tạm ước 14/9/1946, phát động “Tuần lễ vàng”, chống đói, chống dốt…), chính quyền non trẻ đã vượt qua.

2. Toàn quốc kháng chiến chống Pháp (1946 – 1947)

• Đêm 19/12/1946, Hồ Chí Minh kêu gọi Toàn quốc kháng chiến.

• Ta phải rút khỏi Hà Nội, các thành phố lớn, về căn cứ Việt Bắc.

• Lúc này nguy cơ mất nước lần nữa rất lớn, lực lượng vũ trang còn nhỏ bé, kinh tế kiệt quệ.

• Nhưng quân dân ta đã kiên cường cầm cự (Chiến dịch Việt Bắc Thu – Đông 1947), giữ vững căn cứ, buộc Pháp thất bại trong chiến lược “đánh nhanh, thắng nhanh”.

3. Năm 1954 – Hiệp định Genève

• Sau chiến thắng Điện Biên Phủ, Hiệp định Genève (7/1954) tạm thời chia cắt đất nước ở vĩ tuyến 17.

• Miền Bắc được giải phóng nhưng còn nghèo nàn, bị tàn phá nặng.

• Miền Nam rơi vào tay Mỹ – Ngô Đình Diệm, đàn áp khốc liệt, âm mưu biến miền Nam thành thuộc địa kiểu mới.

• Cách mạng có nguy cơ bị chặn đứng, đất nước bị chia cắt lâu dài.

4. Năm 1965 – Mỹ đổ quân ồ ạt vào miền Nam

• Mỹ triển khai chiến tranh cục bộ, đưa hơn 50 vạn quân Mỹ và đồng minh, đồng thời mở chiến tranh phá hoại miền Bắc.

• Tương quan lực lượng rất chênh lệch: ta nghèo, trang bị thô sơ; Mỹ là siêu cường quân sự số 1 thế giới.

• Nhiều người lo ngại cách mạng có thể bị nghiền nát.

• Nhưng nhờ ý chí toàn dân, quân dân ta giành thắng lợi (Vạn Tường 1965, Mậu Thân 1968, Điện Biên Phủ trên không 1972), cuối cùng dẫn đến Hiệp định Paris 1973.

5. Sau 1975 – thời kỳ bao vây cấm vận

• Sau Đại thắng Mùa Xuân 1975, đất nước thống nhất nhưng rơi vào tình thế khó khăn:

  • Kinh tế kiệt quệ sau chiến tranh.

  • Bị Mỹ và phương Tây cấm vận, cô lập.

  • Quan hệ với Trung Quốc xấu đi, dẫn đến chiến tranh biên giới 1979.

• Đây cũng được coi là giai đoạn nguy cấp về tồn vong phát triển của chế độ.

• Việt Nam đã phải đổi mới toàn diện từ 1986 để vượt qua khủng hoảng.

✅ Như vậy, có thể liệt kê 5 lần “ngàn cân treo sợi tóc” tiêu biểu nhất:

1. 1945–1946: Sau Cách mạng Tháng Tám.

2. 1946–1947: Toàn quốc kháng chiến, giữ vững căn cứ Việt Bắc.

3. 1954: Sau Hiệp định Genève, nguy cơ chia cắt lâu dài.

4. 1965–1972: Mỹ trực tiếp tham chiến, “đỉnh cao” của chiến tranh.

5. 1975–1986: Sau thống nhất, khủng hoảng – cấm vận, nguy cơ sụp đổ kinh tế.