Việc “nghĩ ra” địa đạo Củ Chi không phải là công trình của một cá nhân duy nhất, mà là kết quả của sáng kiến tập thể của quân và dân Củ Chi, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Quân Giải phóng miền Nam.
Tuy nhiên, vẫn có một số cá nhân tiêu biểu, đóng vai trò tiên phong trong việc hình thành và phát triển địa đạo, đặc biệt trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ. Dưới đây là phần trình bày đầy đủ:
🧠 1. Ai là người đầu tiên khởi xướng việc đào địa đạo ở Củ Chi?
-
Ý tưởng ban đầu xuất phát từ cư dân và du kích địa phương ở xã Tân Phú Trung (Củ Chi) vào cuối thập niên 1940, khi chiến tranh chống Pháp bắt đầu diễn ra ác liệt.
-
Khi bị truy lùng, người dân và chiến sĩ đã đào các hầm bí mật cá nhân để trốn địch.
-
Từ đó, ý tưởng nối các hầm lại với nhau thành đường hầm ngầm được hình thành.
📌 Tức là: sáng kiến ban đầu đến từ chính người dân địa phương – những người vừa sản xuất, vừa trực tiếp chiến đấu.
🧱 2. Ai tổ chức quy mô hóa hệ thống địa đạo thành “mạng nhện” lớn?
-
Trong kháng chiến chống Mỹ (đặc biệt giai đoạn 1961–1968), dưới sự lãnh đạo của Quân khu Sài Gòn – Gia Định, địa đạo Củ Chi được:
-
Lập kế hoạch mở rộng
-
Tổ chức đào chuyên nghiệp
-
Phân tầng – có hệ thống y tế, hội họp, chiến đấu
-
🎖 Một số chỉ huy và kỹ thuật viên quân sự của ta đã có công lớn, như:
-
Đồng chí Nguyễn Thành Dương – nguyên Bí thư Huyện ủy Củ Chi.
-
Đồng chí Trần Văn Lai (tức Hai Long) – người tham gia xây dựng hạ tầng ngầm cho đặc công Sài Gòn.
-
Các cán bộ kỹ thuật, du kích già làng và thợ đào giỏi trong nhân dân.
🔍 3. Vì sao Củ Chi là nơi khởi sinh địa đạo (chứ không phải nơi khác)?
Yếu tố | Giải thích |
---|---|
Vị trí chiến lược gần Sài Gòn (20-30km) | Là căn cứ đầu não của Mỹ – dễ tiếp cận nếu có hệ thống ngầm |
Địa chất lý tưởng (đất sét pha đá ong) | Đào dễ, chịu lực tốt, chống sập và ngập |
Truyền thống cách mạng mạnh | Củ Chi được mệnh danh là “vùng đất thép”, lòng dân đoàn kết, sẵn sàng nuôi giấu cán bộ |
Mỹ càn quét thường xuyên | Buộc dân và quân phải nghĩ cách ẩn mình dưới lòng đất để tồn tại và đánh địch |
🏁 Tóm lại
❝ Người nghĩ ra địa đạo Củ Chi chính là tập thể quân dân Củ Chi, từ thực tiễn chiến đấu và sinh tồn, được Đảng, chính quyền và lực lượng vũ trang lãnh đạo, tổ chức, phát triển thành một “kỳ quan quân sự vĩ đại” dưới lòng đất. ❞