Các biện pháp xử lý bạo lực học đường & tội phạm vị thành niên ở một số nước tiêu biểu
ƯEm sẽ trình bày cụ thể các biện pháp xử lý bạo lực học đường & tội phạm vị thành niên ở một số nước tiêu biểu, để anh thấy sự khác biệt và có thể rút kinh nghiệm áp dụng cho Việt Nam.
1. Nhật Bản
-
Bạo lực học đường
-
Có Luật chống bắt nạt (2013): quy định rõ trách nhiệm của trường, giáo viên và chính quyền địa phương.
-
Trường bắt buộc phải:
-
Thành lập ủy ban xử lý bắt nạt.
-
Báo cáo sự việc lên cơ quan giáo dục cấp cao hơn.
-
Có kế hoạch can thiệp cho cả nạn nhân và người gây ra bắt nạt.
-
-
Dạy giáo dục đạo đức (moral education) như một môn học chính.
-
-
Tội phạm vị thành niên
-
Có tòa án vị thành niên (Juvenile Court).
-
Nguyên tắc: cải tạo, phục hồi nhân cách chứ không tập trung trừng phạt.
-
Biện pháp: cảnh cáo, giám sát tại cộng đồng, gửi tới trại giáo dưỡng (juvenile training school).
-
2. Hàn Quốc
-
Bạo lực học đường
-
Có Luật phòng chống bạo lực học đường (School Violence Prevention Act, 2004, sửa đổi nhiều lần).
-
Mỗi trường có Ủy ban phòng chống bạo lực học đường, gồm giáo viên, phụ huynh, chuyên gia.
-
Biện pháp với học sinh vi phạm: xin lỗi công khai, tham gia lao động công ích, lớp học đạo đức, chuyển trường hoặc đuổi học (nếu nghiêm trọng).
-
Có đường dây nóng 24/7 và app để học sinh báo tin nặc danh.
-
-
Tội phạm vị thành niên
-
Có hệ thống tòa án thiếu niên.
-
Các em vi phạm nhẹ thường bị giám sát cộng đồng hoặc bắt buộc tham gia chương trình giáo dục pháp luật.
-
3. Mỹ
-
Bạo lực học đường
-
Có Zero Tolerance Policy (chính sách không khoan nhượng) với bạo lực, súng, ma túy.
-
Hình phạt có thể từ đình chỉ học, đuổi học, đến xử lý hình sự (nếu có vũ khí).
-
Ngoài ra, nhiều bang triển khai Restorative Justice (công lý phục hồi): nạn nhân và thủ phạm đối thoại, học sinh gây lỗi phải bồi thường, xin lỗi và tham gia phục vụ cộng đồng.
-
-
Tội phạm vị thành niên
-
Có hệ thống Juvenile Justice System riêng:
-
Người dưới 18 tuổi phạm tội thường không bị xử như người lớn.
-
Biện pháp: cảnh cáo, giám sát, lớp học cải tạo, trại phục hồi.
-
Chỉ những vụ cực kỳ nghiêm trọng (giết người, bạo lực súng) mới bị xử như người trưởng thành.
-
-
4. Pháp
-
Bạo lực học đường
-
Năm 2021 ban hành Luật chống bắt nạt ở trường học: coi bắt nạt học đường là tội hình sự.
-
Học sinh bắt nạt có thể bị phạt tiền, lao động công ích, hoặc xử lý hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng.
-
Trường học có chuyên gia tâm lý thường trú.
-
-
Tội phạm vị thành niên
-
Có Luật tư pháp vị thành niên với nguyên tắc: “ưu tiên giáo dục, hình phạt là lựa chọn cuối cùng”.
-
Biện pháp: giám sát giáo dục, đưa vào trung tâm giáo dưỡng, chỉ giam giữ khi tái phạm hoặc cực kỳ nguy hiểm.
-
5. Singapore
-
Bạo lực học đường
-
Áp dụng kỷ luật rất nghiêm: học sinh đánh nhau, gây rối có thể bị đuổi học.
-
Ngoài ra, chú trọng giáo dục giá trị và kỹ năng sống từ tiểu học.
-
Có chương trình Character and Citizenship Education (CCE) bắt buộc.
-
-
Tội phạm vị thành niên
-
Tòa án thiếu niên có thể áp dụng: giám hộ, phạt roi (caning), đưa vào trung tâm giáo dưỡng, hoặc giam giữ ngắn hạn.
-
Đây là một trong những nước nghiêm khắc nhất, nên tỷ lệ tội phạm vị thành niên thấp.
-
6. Điểm rút ra cho Việt Nam
-
Học Nhật Bản/Hàn Quốc: tập trung vào hệ thống phòng ngừa + can thiệp sớm, có luật riêng về chống bạo lực học đường, bắt buộc trường phải xử lý.
-
Học Mỹ: áp dụng mô hình công lý phục hồi để giúp học sinh nhận lỗi, sửa sai, tái hòa nhập.
-
Học Pháp: coi bắt nạt học đường là hành vi phạm pháp, tăng tính răn đe.
-
Học Singapore: kỷ luật nghiêm minh + giáo dục giá trị sống từ sớm.
