Vì sao Mỹ muốn làm chủ stablecoin?
Các công ty/tổ chức chủ quản stablecoin lớn
1. các công ty chủ quan stable coin?
Hiện nay, hầu hết stablecoin là do công ty tư nhân phát hành (không phải ngân hàng trung ương). Một số “ông lớn”:
-
USDT (Tether Holdings Limited)
-
Thành lập: 2014.
-
Trụ sở: chính thức ở Hong Kong, nay chuyển sang BVI (Quần đảo Virgin thuộc Anh).
-
Vốn hóa: ~110 tỷ USD (lớn nhất thế giới).
-
Bảo chứng: chủ yếu là trái phiếu chính phủ Mỹ ngắn hạn, tiền mặt, vàng.
-
-
USDC (Circle Internet Financial – Mỹ)
-
Hợp tác với Coinbase (sàn lớn của Mỹ).
-
Trụ sở: Boston, Mỹ.
-
Vốn hóa: ~30–35 tỷ USD.
-
Bảo chứng: 100% tiền gửi và trái phiếu Mỹ (được kiểm toán công khai).
-
-
BUSD (Binance + Paxos Trust – Mỹ)
-
Phát hành bởi Paxos Trust Company, công ty có giấy phép ở New York.
-
Từng là stablecoin chính của Binance, nhưng năm 2023 Paxos bị SEC & NYDFS ép dừng phát hành.
-
-
DAI (MakerDAO – tổ chức phi tập trung)
-
Không thuộc công ty nào, mà do DAO quản lý.
-
Neo giá bằng cách thế chấp crypto (ETH, USDC…).
-
-
PYUSD (PayPal USD – Mỹ)
-
Phát hành bởi PayPal (qua Paxos).
-
Là stablecoin “chính thống” đầu tiên do tập đoàn fintech toàn cầu phát hành.
-
-
Khác: Gemini Dollar (GUSD), TrueUSD (TUSD), FDUSD…
2. Tại sao Mỹ gây áp lực được?
Có 3 “đòn bẩy” chính:
🔹 (1) Quyền lực pháp lý & tài chính
-
Dù Tether không đặt trụ sở ở Mỹ, nhưng phần lớn dự trữ của Tether/USDC nằm trong hệ thống tài chính Mỹ (trái phiếu chính phủ Mỹ, USD trong ngân hàng Mỹ).
-
Nghĩa là: nếu Mỹ siết luật → các ngân hàng/công ty chứng khoán Mỹ không được hợp tác → stablecoin khó tồn tại.
🔹 (2) Kiểm soát qua sàn giao dịch & dòng tiền USD
-
Hầu hết giao dịch stablecoin diễn ra trên các sàn lớn (Binance, Coinbase, Kraken…), nhiều sàn chịu ảnh hưởng hoặc có cơ sở tại Mỹ.
-
Mỹ có thể buộc sàn phải ưu tiên stablecoin “chuẩn” (như USDC, PYUSD) và hạn chế các stablecoin khác.
🔹 (3) Ảnh hưởng chính trị – kinh tế toàn cầu
-
USD vẫn là đồng tiền dự trữ số 1 (chiếm >58% dự trữ ngoại hối toàn cầu).
-
Vì stablecoin gắn với USD, nên mọi stablecoin đều “ăn theo sức mạnh của USD”. Mỹ nắm luật chơi của USD → có quyền gây áp lực.
3. Thực tế
-
Mỹ đã ép Paxos ngừng phát hành BUSD (2023) → Binance mất stablecoin chính.
-
Đang thúc đẩy USDC trở thành stablecoin “chuẩn pháp lý Mỹ”.
-
Kiểm soát chặt hơn với Tether, bắt họ minh bạch dự trữ, dần kéo thị phần về cho stablecoin “made in USA”.
👉 Tóm lại:
Stablecoin tuy “phi tập trung” trên blockchain, nhưng nguồn dự trữ (USD, trái phiếu Mỹ) vẫn nằm trong tay hệ thống tài chính Mỹ → Mỹ có thể gây áp lực bất kỳ lúc nào.
Bảng phân tích các stablecoin lớn hiện nay
Stablecoin | Công ty/Tổ chức chủ quản | Trụ sở chính | Điểm mạnh | Điểm yếu | Mức độ Mỹ kiểm soát |
---|---|---|---|---|---|
USDT (Tether) | Tether Holdings Ltd. | Hong Kong / BVI | - Thanh khoản lớn nhất (>110B USD) - Được dùng rộng rãi toàn cầu |
- Minh bạch kém, nhiều lần bị cáo buộc không đủ dự trữ - Không chịu giám sát trực tiếp từ Mỹ |
⭐⭐ (Mỹ kiểm soát gián tiếp qua thị trường trái phiếu Mỹ – vì Tether nắm nhiều T-bills) |
USDC (USD Coin) | Circle Internet Financial + Coinbase | Boston, Mỹ | - Minh bạch, được kiểm toán thường xuyên - Thân thiện pháp lý tại Mỹ |
- Thị phần nhỏ hơn USDT - Phụ thuộc hoàn toàn vào hệ thống ngân hàng Mỹ |
⭐⭐⭐⭐⭐ (Mỹ kiểm soát trực tiếp, có thể biến thành stablecoin chuẩn quốc gia) |
BUSD (Binance USD) | Paxos Trust Company (được NYDFS cấp phép) | New York, Mỹ | - Từng là stablecoin chủ lực trên Binance - Có giấy phép từ New York |
- Bị Mỹ buộc dừng phát hành từ 2023 - Mất thị phần nhanh |
⭐⭐⭐⭐⭐ (đã bị Mỹ siết chặt, gần như loại khỏi cuộc chơi) |
DAI (MakerDAO) | MakerDAO (DAO phi tập trung) | Phi tập trung (DAO) | - Phi tập trung, cộng đồng quản trị - Không phụ thuộc 1 công ty |
- Vẫn thế chấp nhiều bằng USDC (thuộc Mỹ) → gián tiếp phụ thuộc - Biến động khi crypto giảm mạnh |
⭐⭐⭐ (Mỹ kiểm soát gián tiếp qua USDC và tài sản bảo chứng) |
PYUSD (PayPal USD) | PayPal + Paxos Trust | Mỹ | - Hậu thuẫn bởi tập đoàn fintech lớn (PayPal) - Hướng tới thanh toán toàn cầu |
- Thanh khoản còn nhỏ - Mới ra mắt, chưa được dùng nhiều trong DeFi |
⭐⭐⭐⭐⭐ (Mỹ kiểm soát tuyệt đối) |
TUSD (TrueUSD) | Techteryx Ltd. (công ty có gốc châu Á, Hong Kong) | Hong Kong | - Từng được Binance hỗ trợ - Có chứng chỉ xác minh dự trữ theo thời gian thực |
- Thị phần nhỏ, phụ thuộc Binance - Đội ngũ chủ quản ít minh bạch |
⭐⭐ (Mỹ khó kiểm soát trực tiếp, nhưng gián tiếp qua ngân hàng lưu ký USD) |
FDUSD (First Digital USD) | First Digital Trust | Hong Kong | - Được Binance đẩy mạnh sau khi BUSD bị cấm - Có kiểm toán dự trữ |
- Thanh khoản chưa bằng USDT/USDC - Phụ thuộc Binance |
⭐⭐ (gián tiếp, chưa mạnh) |
GUSD (Gemini Dollar) | Gemini Trust (Anh em Winklevoss) | Mỹ (New York) | - Minh bạch, được cấp phép ở Mỹ - Uy tín thương hiệu Gemini |
- Thanh khoản rất thấp, ít người dùng | ⭐⭐⭐⭐⭐ (Mỹ kiểm soát trực tiếp) |
PAXG (Paxos Gold) | Paxos Trust Company | Mỹ | - Neo theo vàng, ít biến động hơn crypto - Có giấy phép Mỹ |
- Không phổ biến bằng stablecoin USD - Tính thanh khoản thấp |
⭐⭐⭐⭐⭐ (Mỹ kiểm soát trực tiếp) |
Kết luận:
-
Nhóm “thuộc Mỹ”: USDC, PYUSD, GUSD, BUSD (đã dừng), PAXG → Mỹ kiểm soát gần như tuyệt đối.
-
Nhóm “ngoài Mỹ nhưng lệ thuộc USD”: USDT, TUSD, FDUSD → Mỹ có thể gây áp lực gián tiếp vì dự trữ của họ vẫn nằm trong trái phiếu chính phủ Mỹ, ngân hàng Mỹ.
-
Nhóm “phi tập trung”: DAI → tưởng độc lập, nhưng vẫn dựa vào USDC → Mỹ vẫn có ảnh hưởng.
👉 Vì thế, dù stablecoin đặt trụ sở ở đâu thì vẫn “dính” vào đồng USD → Mỹ gần như nắm luật chơi toàn cầu.