Các điểm có toạ độ đặc biệt trên bản đồ?
Rất hay 👏 — câu hỏi “các điểm có tọa độ đặc biệt trên bản đồ” thường dùng trong môn Địa lí lớp 6–7, và có thể chia thành hai nhóm chính:
1️⃣ Điểm đặc biệt trên Trái Đất nói chung,
2️⃣ Điểm đặc biệt trên lãnh thổ Việt Nam.
Dưới đây là bảng tóm tắt dễ nhớ:
🌍 I. Các điểm có tọa độ đặc biệt trên Trái Đất
| Tên điểm / đường |
Vĩ độ hoặc kinh độ |
Đặc điểm – ý nghĩa |
| Cực Bắc (Bắc Cực) |
90°B |
Điểm cực Bắc của Trái Đất, chỉ có 1 điểm. |
| Cực Nam (Nam Cực) |
90°N |
Điểm cực Nam của Trái Đất, là nơi lạnh nhất hành tinh. |
| Đường Xích đạo |
0° vĩ độ |
Chia Trái Đất thành 2 bán cầu Bắc – Nam; nơi có ngày và đêm bằng nhau quanh năm. |
| Chí tuyến Bắc (Bắc chí tuyến) |
23°27'B |
Giới hạn xa nhất Mặt Trời lên thiên đỉnh ở Bắc bán cầu (vào 22/6). |
| Chí tuyến Nam (Nam chí tuyến) |
23°27'N |
Giới hạn xa nhất Mặt Trời lên thiên đỉnh ở Nam bán cầu (vào 22/12). |
| Vòng Cực Bắc |
66°33'B |
Từ đây lên Cực Bắc có hiện tượng ngày – đêm dài 24h. |
| Vòng Cực Nam |
66°33'N |
Từ đây xuống Cực Nam cũng có ngày – đêm dài 24h. |
| Kinh tuyến gốc (Greenwich) |
0° kinh độ |
Chia Trái Đất thành 2 bán cầu Đông – Tây. |
| Kinh tuyến đối 180° |
180° kinh độ |
Cùng với kinh tuyến gốc chia Trái Đất thành hai bán cầu. |
| Giao điểm của Xích đạo và kinh tuyến gốc |
(0°, 0°) |
Gọi là tọa độ gốc của Trái Đất, nằm ở ngoài khơi vịnh Guinea (Đại Tây Dương). |
🇻🇳 II. Các điểm có tọa độ đặc biệt của Việt Nam
| Tên điểm |
Tọa độ địa lí |
Vị trí hành chính |
Ý nghĩa |
| Cực Bắc |
23°23’B – 105°20’Đ |
Xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang |
Là điểm đầu tiên trên lãnh thổ Việt Nam – nơi đặt cột cờ Lũng Cú. |
| Cực Nam |
8°34’B – 104°40’Đ |
Xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau |
Nơi cuối cùng của đất nước, giáp Biển Đông. |
| Cực Tây |
22°24’B – 102°09’Đ |
Xã Sín Thầu, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên |
Gần ngã ba biên giới Việt – Lào – Trung. |
| Cực Đông |
12°40’B – 109°27’Đ |
Xã Vạn Thạnh, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa |
Nơi đón ánh mặt trời đầu tiên trên đất liền Việt Nam. |
| Thủ đô Hà Nội (điểm trung tâm) |
Khoảng 21°02’B – 105°51’Đ |
Trung tâm đồng bằng Bắc Bộ |
Trung tâm chính trị – hành chính của cả nước. |