Các điểm yết hầu trong lịch sử chiến tranh Việt Nam và chiến tranh Thế Giới?
Từ thời cổ đại đến hiện đại, trong lịch sử Việt Nam và thế giới, có những địa danh được coi là "yết hầu" (điểm trọng yếu chiến lược) – ai kiểm soát được chúng thì sẽ nắm lợi thế quân sự, chính trị hoặc kiểm soát toàn cục. Dưới đây là tổng hợp các địa điểm yết hầu tiêu biểu, được phân loại theo Việt Nam và Thế giới, từ xưa đến nay.
🇻🇳 I. Các “yết hầu” trong lịch sử chiến tranh Việt Nam
| Địa điểm | Vì sao là yết hầu? | Thời kỳ nổi bật |
|---|---|---|
| Đèo Hải Vân | Khống chế giao thông Bắc – Nam; án ngữ Huế – Đà Nẵng | Từ triều Nguyễn đến kháng chiến chống Mỹ |
| Dãy Bạch Mã | Ranh giới khí hậu – phòng thủ miền Trung – kiểm soát cả đường bộ và biển | Thời Pháp thuộc, Mỹ – VNCH |
| Thành cổ Quảng Trị – sông Thạch Hãn | Cửa ngõ từ Bắc vào Nam; điểm nóng giao tranh 1972 | Kháng chiến chống Mỹ |
| Cửa khẩu Lạng Sơn – Đồng Đăng | Yết hầu phía Bắc, tiếp giáp Trung Quốc – “cửa ải phương Bắc” | Kháng chiến chống quân Tống, Nguyên – Mông, chiến tranh biên giới 1979 |
| Đồng bằng sông Hồng | Trung tâm chính trị – kinh tế – lúa gạo; ai chiếm được sẽ kiểm soát miền Bắc | Thời nhà Trần, Lê, Tây Sơn, thực dân Pháp |
| Khe Sanh – Đường 9 (Quảng Trị) | Gần đường mòn Hồ Chí Minh, khống chế Lào và Trường Sơn | Trận Khe Sanh 1968 |
| Đồng bằng Nam Bộ – Cửa ngõ Sài Gòn | Kiểm soát miền Nam, trung tâm chỉ huy VNCH | Trận Mậu Thân 1968, Chiến dịch Hồ Chí Minh 1975 |
| Tây Nguyên (Buôn Ma Thuột) | "Nóc nhà Đông Dương", từ đây đánh xuống ven biển rất nhanh | Chiến dịch Tây Nguyên 1975 |
| Hải Phòng – cảng biển lớn nhất miền Bắc | Yết hầu đường biển – tiếp nhận viện trợ quốc tế | Chiến tranh chống Mỹ, chống phong tỏa đường biển |
🌏 II. Các “yết hầu” chiến lược nổi bật trên thế giới
| Địa điểm | Quốc gia/vùng | Vì sao là yết hầu? |
|---|---|---|
| Dải Gaza | Palestine – Israel | Án ngữ giữa Trung Đông và Địa Trung Hải |
| Vịnh Ba Tư – eo Hormuz | Iran – Ả Rập – Mỹ | 30% dầu mỏ thế giới đi qua; điểm nóng xung đột Mỹ – Iran |
| Kênh đào Suez | Ai Cập | Nối Ấn Độ Dương – Địa Trung Hải – cửa ngõ châu Âu |
| Đèo Khyber | Pakistan – Afghanistan | Cửa ngõ từ Trung Á vào tiểu lục địa Ấn Độ (từ thời Alexander Đại đế) |
| Thành Constantinople (Istanbul) | Thổ Nhĩ Kỳ | Kiểm soát eo biển Bosphorus – giao điểm Á – Âu |
| Normandy (Pháp) | Châu Âu | Nơi quân Đồng minh đổ bộ năm 1944 – bước ngoặt Thế chiến II |
| Stalingrad (Volgograd) | Nga | Ai chiếm giữ được sẽ kiểm soát toàn bộ Đông Âu thời Thế chiến II |
| Berlin | Đức | Trung tâm của cả hai cuộc thế chiến và chiến tranh Lạnh |
🧠 III. Tiêu chí để được xem là “yết hầu” chiến lược
| Tiêu chí | Ý nghĩa quân sự |
|---|---|
| 📍 Vị trí giao thông nút thắt | Có thể ngăn chặn hoặc mở đường cho quân đội di chuyển |
| 🏞️ Địa hình hiểm yếu | Dễ phòng thủ – khó tấn công (đèo, núi, sông, eo biển) |
| 🎯 Trung tâm kinh tế – chính trị | Ai kiểm soát thì có thể khuynh đảo chính quyền hoặc kiểm soát dân chúng |
| 🌍 Giao điểm địa – chính trị | Liên quan đến nhiều quốc gia/lãnh thổ hoặc tranh chấp quốc tế |
📌 Kết luận:
Những địa điểm được coi là yết hầu luôn là tâm điểm tranh chấp, phòng thủ và tấn công, và thường trở thành trận địa đẫm máu – có ý nghĩa chiến lược sống còn trong mỗi cuộc chiến.
