Các ví dụ thực tế về tính axit -kiềm
Dưới đây là một số ví dụ thực tế minh họa cho các nội dung của bài "Cân bằng trong dung dịch nước" – Hóa học 11 (Kết nối tri thức), giúp bạn hiểu dễ hơn:
1. Sự điện li của nước – ứng dụng pH trong đời sống
Ví dụ 1: Nước uống tinh khiết
-
Nước lọc tinh khiết có [H⁺] = [OH⁻] = 10⁻⁷ M, nên: pH=7⇒Trung tıˊnh\text{pH} = 7 \Rightarrow \text{Trung tính}
-
→ Nước uống đóng chai thường có pH khoảng 6.5–8.5.
Ví dụ 2: Nước chanh có tính axit
-
Nước chanh chứa axit citric → làm tăng [H⁺] → pH khoảng 2–3.
-
→ Có vị chua, làm mòn răng nếu dùng nhiều.
2. Môi trường axit – bazơ và chỉ thị màu
Ví dụ 3: Dung dịch xà phòng
-
Bazơ yếu (muối của axit yếu và bazơ mạnh) → pH khoảng 9–10.
-
→ Dễ gây khô da do làm mất lớp dầu tự nhiên (kiềm tính).
Ví dụ 4: Quỳ tím và môi trường
-
Nhúng quỳ tím vào:
-
Nước chanh → chuyển đỏ (môi trường axit)
-
Nước vôi trong → chuyển xanh (môi trường bazơ)
-
3. Cân bằng axit yếu – bazơ yếu
Ví dụ 5: Giấm ăn
-
Giấm chứa axit axetic (CH₃COOH) – một axit yếu: CH3COOH⇌CH3COO−+H+\text{CH}_3\text{COOH} ⇌ \text{CH}_3\text{COO}^- + \text{H}^+
-
Dùng để bảo quản thực phẩm, tạo vị chua nhẹ.
Ví dụ 6: Amoniac trong nước
-
NH₃ là một bazơ yếu: NH3+H2O⇌NH4++OH−\text{NH}_3 + \text{H}_2\text{O} ⇌ \text{NH}_4^+ + \text{OH}^-
-
Có mặt trong nước lau kính, chất tẩy rửa, có mùi khai.
4. Ứng dụng pH trong nông nghiệp – y tế
Ví dụ 7: Đất trồng cây
-
Đất quá chua (pH < 5) → cây khó hấp thụ dinh dưỡng.
-
→ Bón vôi (CaO hoặc Ca(OH)₂) để trung hòa → nâng pH.
Ví dụ 8: pH máu người
-
pH máu bình thường: 7.35 – 7.45
-
Nếu pH máu lệch → ảnh hưởng tới trao đổi chất, có thể gây bệnh.