Cách đọc bản đồ khi biết toạ độ? Cách xác định số kinh tuyến, vĩ tuyến biết khoảng cách?
🧭 Quy ước hướng của kinh tuyến gốc (và mọi kinh tuyến nói chung):
-
Đầu phía trên của kinh tuyến chỉ về hướng Bắc.
-
Đầu phía dưới của kinh tuyến chỉ về hướng Nam.
🌍 Giải thích:
-
Vì mọi kinh tuyến đều nối từ Cực Bắc → Cực Nam, nên:
-
Đi lên phía trên bản đồ là hướng Bắc (B),
-
Đi xuống dưới bản đồ là hướng Nam (N).
-
-
Khi vẽ bản đồ chuẩn, người ta quy ước:
-
Phía trên bản đồ → Bắc
-
Phía dưới → Nam
-
Bên phải → Đông
-
Bên trái → Tây
-
✅ Kết luận ngắn gọn:
Đầu phía trên của kinh tuyến chỉ hướng Bắc, đầu phía dưới chỉ hướng Nam.
nếu cách 1 độ ở tâm thì trên bề mặt từ bắc tới nam có bao nhiêu vĩ tuyến?
Chúng ta cùng tính số vĩ tuyến từ Cực Bắc đến Cực Nam, nếu mỗi vĩ tuyến cách nhau 1° (một độ) tính theo góc ở tâm Trái Đất.
🧭 Cơ sở lý thuyết:
-
Vĩ tuyến được đo từ 0° (xích đạo) đến 90° Bắc và 90° Nam.
-
Nghĩa là tổng cộng có:
90°(phıˊaBa˘ˊc)+90°(phıˊaNam)=180°90° (phía Bắc) + 90° (phía Nam) = 180°
📏 Nếu mỗi vĩ tuyến cách nhau 1°:
→ Ta sẽ có một vĩ tuyến cho mỗi độ vĩ độ.
Tính cả hai bán cầu và xích đạo:
90(Ba˘ˊc)+90(Nam)+1(xıˊchđạo)=181 vı˜ tuyeˆˊn
✅ Kết luận:
Trên bề mặt Trái Đất có 181 vĩ tuyến, nếu tính cách nhau 1° từ Cực Bắc đến Cực Nam (bao gồm cả xích đạo).
TOẠ ĐỘ HÀ NỘI SẼ ĐỌC NHƯ THẾ NÀO? HIỂU RA SAO?
Đây là một ví dụ điển hình để hiểu cách đọc tọa độ địa lý!
🌍 Tọa độ của Hà Nội (theo hệ độ – phút – giây):
📍 21°01′ Bắc, 105°51′ Đông
(hoặc viết dạng số thập phân: 21.02°N, 105.85°E)
🧭 Cách đọc:
“Hai mươi mốt độ, không một phút vĩ độ Bắc,
một trăm linh năm độ, năm mươi mốt phút kinh độ Đông.”
🧩 Giải thích ý nghĩa:
| Thành phần | Giá trị | Ý nghĩa |
|---|---|---|
| 21°01′ Bắc | (vĩ độ) | Hà Nội nằm phía Bắc đường xích đạo khoảng 21 độ. |
| 105°51′ Đông | (kinh độ) | Hà Nội nằm phía Đông kinh tuyến gốc Greenwich khoảng 105 độ. |
📖 Hiểu thêm:
-
Vĩ độ → cho biết vị trí theo hướng Bắc – Nam (so với xích đạo).
-
Kinh độ → cho biết vị trí theo hướng Đông – Tây (so với kinh tuyến gốc).
-
Giao điểm của 2 giá trị đó chính là vị trí chính xác của Hà Nội trên quả địa cầu.
✅ Tóm tắt ngắn gọn:
Tọa độ Hà Nội là 21°01′ Bắc, 105°51′ Đông — đọc là
“Hai mươi mốt độ một phút vĩ Bắc, một trăm linh năm độ năm mươi mốt phút kinh Đông.”
CÔNG THỨC XÁC ĐỊNH SỐ LƯỢNG KINH TUYẾN, VĨ TUYẾN
- Số lượng kinh tuyến trên Trái Đất: 360 kinh tuyến.
=> Số lượng kinh tuyến phải vẽ = 360 : khoảng cách (độ) giữa các kinh tuyến phải vẽ.
- Số lượng vĩ tuyến trên Trái Đất: 181 vĩ tuyến (nếu tính cả Xích đạo).
=> Số lượng vĩ tuyến phải vẽ = 180 : khoảng cách (độ) giữa các vĩ tuyến phải vẽ + 1.
