Câu chuyện lên ngôi kịch tính của vua Lê Thánh Tông

Câu chuyện lên ngôi kịch tính của vua Lê Thánh Tông

Chuyện Lê Thánh Tông lên ngôi là một giai đoạn đầy kịch tính và bất ngờ trong lịch sử triều Lê sơ, cho thấy ông là một nhân vật có bản lĩnh chính trị, được nhiều người ủng hộ, và cũng may mắn có thời cơ thuận lợi giữa những biến động nội bộ hoàng gia.

Dưới đây là toàn cảnh quá trình Lê Thánh Tông lên ngôi, đầy đủ và dễ hiểu:

📜 I. Bối cảnh trước khi Lê Thánh Tông lên ngôi

👑 Vua Lê Nhân Tông (1442–1459)

• Là cháu nội Lê Thái Tổ (Lê Lợi), lên ngôi lúc mới 1 tuổi, trị vì yếu ớt, quyền lực thực tế nằm trong tay Nhiếp chính Nguyễn Xí, Đinh Liệt, và hoàng hậu Nguyễn Thị Anh.

• Trong triều có nhiều mâu thuẫn quyền lực, phe phái.

🔪 II. Biến cố: Cuộc đảo chính năm 1459

📌 Người cầm đầu: Lê Nghi Dân – anh trai của vua Lê Nhân Tông.

• Lê Nghi Dân là con trưởng của Lê Thái Tông, nhưng bị truất ngôi Thái tử, nhường cho em là Lê Bang Cơ (sau này là Nhân Tông).

• Năm 1459, Lê Nghi Dân làm đảo chính giết vua Lê Nhân Tông, tự xưng là vua.

📌 Nhưng sau đó:

• Do không được lòng đại thần, Lê Nghi Dân bị tôn thất và quần thần phế truất chỉ sau 8 tháng.

• Các đại thần như Nguyễn Xí, Đinh Liệt, Lê Lăng, Lê Niệm... chủ trì việc phế truất.

👑 III. Lê Thánh Tông được tôn lập làm vua

👤 Tên húy: Lê Tư Thành

• Là con thứ tư của Lê Thái Tông, em trai của cả Lê Nhân Tông và Lê Nghi Dân.

• Khi cuộc đảo chính diễn ra, ông mới 17 tuổi, đang ở trong cung.

📌 Ngày 26/6/1460:

• Các đại thần chọn Lê Tư Thành làm vua vì:

  • Có danh phận hoàng tử chính thống, không liên quan đến phe đảo chính.

  • Tính tình khiêm cung, học rộng, được lòng người.

  • Đại thần kỳ cựu như Nguyễn Xí – Đinh Liệt đứng sau ủng hộ ông lên ngôi.

➡️ Ông lên ngôi, lấy niên hiệu là Quang Thuận, sau này đổi thành Hồng Đức.

🧠 IV. Ý nghĩa của việc Lê Thánh Tông lên ngôi

✅ Tóm tắt diễn tiến

📝 Kết luận

Việc Lê Thánh Tông lên ngôi là bước ngoặt then chốt trong lịch sử Đại Việt.
Dù không được lập sẵn từ đầu, nhưng nhờ vào tài đức, học thức và thời cơ chính trị, ông đã trở thành vị vua vĩ đại nhất triều Lê, đưa đất nước vào thời kỳ hưng thịnh nhất của chế độ quân chủ phong kiến Việt Nam

Vua Lê Thánh Tông là con cháu của ai?

✅ Con trai thứ tư của vua Lê Thái Tông (con trai của Lê Lợi)
➤ Tức là cháu nội của Lê Lợi – người sáng lập triều Hậu Lê.

📜 HỆ GIA PHẢ DÒNG TỘC

🔗 Mối quan hệ cụ thể:

👨‍👩‍👦 Gia đình trực hệ

• Mẹ ông là ai?
  → Mẹ của Lê Tư Thành là Ngô Thị Ngọc Dao – một người phu nhân không quá nổi bật trong hậu cung, nhưng được biết đến là người đức hạnh, khiêm cung.

• Anh em ruột của Lê Thánh Tông:

  • Lê Nhân Tông: Anh trai cùng cha khác mẹ, từng làm vua (bị Nghi Dân giết).

  • Lê Nghi Dân: Anh trai khác mẹ, đã từng đảo chính cướp ngôi (sau bị phế truất).

  • Lê Tư Thành là người em út trong số các hoàng tử nổi bật, nhưng được chọn làm vua sau cuộc chính biến 1460.

🧠 Đánh giá

• Mặc dù không phải con trưởng, cũng không được chọn làm vua từ đầu, nhưng:

  • Nhờ học rộng, tính cẩn trọng, tài đức, ông được các đại thần (Nguyễn Xí – Đinh Liệt) ủng hộ khi triều đình loạn lạc.

  • Sau khi lên ngôi, ông đã khẳng định bản thân là một minh quân vượt trội, vượt xa nhiều vua cha – anh ruột.

✅ KẾT LUẬN

📌 Lê Thánh Tông là con của vua Lê Thái Tông và là cháu nội của Lê Lợi – người khai quốc triều Hậu Lê.
➤ Ông không chỉ kế thừa huyết thống danh giá, mà còn phát huy rực rỡ sự nghiệp Lê Lợi để đưa Đại Việt lên đỉnh cao nhất thời quân chủ.