🧬 I. Collagen là gì? Công thức hóa học của collagen
✅ Collagen là một loại protein dạng sợi, chiếm khoảng 70–80% cấu trúc da và ~30% tổng lượng protein trong cơ thể người.
📌 Công thức hóa học phân tử cụ thể của collagen rất lớn (vì là protein), không giống như đường hay vitamin. Tuy nhiên, về đơn vị cấu tạo, collagen chủ yếu là chuỗi peptide gồm các acid amin:
🔹 Đơn vị cấu tạo của collagen:
-
Glycine (Gly) – chiếm ~33%
-
Proline (Pro) và Hydroxyproline (Hyp) – đặc trưng, chiếm ~22%
-
Ngoài ra còn có: alanine, arginine, lysine...
👉 Collagen thường tồn tại dưới dạng chuỗi xoắn 3 – Triple Helix như sợi dây thừng, rất chắc và dẻo.
🔬 Công thức đơn giản hóa của một đoạn collagen:
[Gly−Pro−Hyp]n
(trong đó n rất lớn → tạo chuỗi dài)
Tên khoa học: "Type I collagen (α1[I])₂α2[I] triple helix"
👶🧓 II. Vì sao da em bé lại căng mịn – còn người già lại nhăn nheo?
| Tuổi | Mức collagen | Đặc điểm da |
|---|---|---|
| Em bé | Cực kỳ dồi dào, đầy đặn, đàn hồi cao | Da mịn, căng bóng, không nếp nhăn |
| Người trưởng thành (~25 tuổi) | Collagen bắt đầu giảm dần (khoảng 1%/năm) | Da dần kém đàn hồi, lỗ chân lông to |
| Người già (>50 tuổi) | Mất đến 30–50% collagen | Da mỏng, chảy xệ, nhiều nếp nhăn |
❗️Lý do chính:
🔹 1. Sự suy giảm collagen tự nhiên
-
Sau tuổi 25, cơ thể giảm sản xuất collagen nội sinh
-
Đến tuổi 40–50, collagen bị phá hủy nhanh hơn → da nhăn, chảy xệ
🔹 2. Gốc tự do (free radicals) phá hủy collagen
-
Do tia UV, stress, ô nhiễm, hút thuốc, ăn nhiều đường
-
Gốc tự do tấn công chuỗi protein collagen → mất cấu trúc → da lão hóa
🔹 3. Giảm đàn hồi & nước trong da
-
Khi thiếu collagen + elastin, da mất khả năng "bật lại"
-
Mất nước + mất chất nền → da xẹp, mỏng, nhăn nheo
❤️🔥 III. Làm sao để bảo vệ và tăng collagen?
| Biện pháp | Tác dụng |
|---|---|
| ✅ Ăn nhiều trái cây giàu vitamin C | Giúp tổng hợp collagen mới |
| ✅ Bổ sung collagen peptide (thủy phân) | Dễ hấp thu – đặc biệt loại từ cá |
| ✅ Chống nắng mỗi ngày | Bảo vệ khỏi UV phá collagen |
| ✅ Tập thể dục nhẹ nhàng | Kích thích tuần hoàn – nuôi dưỡng da |
| ✅ Tránh đường, rượu, thuốc lá | Những thứ này làm giảm nhanh collagen |
| ✅ Dùng serum/kem chứa retinol, peptides, vitamin C | Hỗ trợ tái tạo & bảo vệ collagen da |
🧠 Tóm tắt dễ nhớ:
| Nội dung | Tóm tắt |
|---|---|
| Collagen là gì? | Protein dạng xoắn 3, tạo khung cấu trúc cho da |
| Công thức | Dạng chuỗi dài gồm glycine – proline – hydroxyproline |
| Da em bé căng vì | Collagen nhiều, mới, không bị tổn hại |
| Da người già nhăn vì | Mất collagen + mất nước + tổn thương gốc tự do |
