Đề Văn THPT Quốc gia 2025 - Đề văn hay
Câu 1. Xác định ngôi kể được sử dụng trong văn bản.
Câu 2. Trong văn bản, quê hương của Lê và quê hương của Sơn gắn với hai dòng sông nào?
Câu 3. Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong câu văn sau:
“Đại đội phó của họ như một gốc cây đại lớn, nhựa cây ùa đầy toả ra thành hai nhánh.”
Câu 4. Nêu vai trò của chi tiết “Họ chia nhau tấm giặt nằm, vài tấm áo sặc mùi thuốc đạn và chia nhau bầu trời Tổ quốc trên đầu” trong việc thể hiện nội dung văn bản.
Câu 5. Hai ngữ liệu sau đây có sự tương đồng nào về ý nghĩa?
– Họ đi qua cầu Bưng, cầu Hồ, Hàm Rồng và Nam Định, Phủ Lý, để lại phía sau rất xa những đèo Ngang, Quán Hầu, Bãi Hà… Những vùng trời họ đã đi lê lết một mảnh tâm hồn ở đấy.
(Những vùng trời khác nhau – Nguyễn Minh Châu)
– Khi ta ở, chỉ là nơi đất ở
Khi ta đi, đất đã hoá tâm hồn!
(Tiếng hát con tàu – Chế Lan Viên)
II. VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Anh/chị hãy viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích tình cảm của Lê dành cho Sơn trong văn bản ở phần Đọc hiểu.
Câu 2 (4,0 điểm)
Từ kết quả đọc hiểu văn bản Những vùng trời khác nhau và những hiểu biết về bối cảnh đất nước đang có nhiều thay đổi lớn lao, anh/chị hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) với chủ đề:
Vùng trời quê hương nào cũng là bầu trời Tổ quốc.
Dưới đây là bài văn mẫu nghị luận với chủ đề: "Vùng trời quê hương nào cũng là bầu trời Tổ quốc", khoảng 600 chữ, phù hợp với đề thi THPT:
VÙNG TRỜI QUÊ HƯƠNG NÀO CŨNG LÀ BẦU TRỜI TỔ QUỐC
Mỗi người sinh ra đều có một vùng quê, một miền ký ức riêng biệt gắn bó với tuổi thơ, gia đình và những nét văn hoá độc đáo. Những vùng trời ấy tuy khác nhau về địa lý, phong tục, ngôn ngữ, nhưng đều chung một điểm: là một phần máu thịt thiêng liêng của đất nước. Từ đó, ta hiểu được ý nghĩa sâu sắc của câu nói: “Vùng trời quê hương nào cũng là bầu trời Tổ quốc.”
Câu nói trên không chỉ là một hình ảnh ẩn dụ đẹp mà còn hàm chứa thông điệp lớn lao: mỗi vùng quê, dù lớn hay nhỏ, miền núi hay đồng bằng, nông thôn hay đô thị, đều là một phần không thể tách rời của Tổ quốc. Đó là nơi nuôi dưỡng con người cả về thể chất lẫn tâm hồn, là nơi khơi nguồn cho lòng yêu nước, là cội nguồn cho những giá trị văn hóa và tinh thần dân tộc. Trong tác phẩm “Những vùng trời khác nhau” của nhà văn Nguyễn Minh Châu, dù các nhân vật đi qua biết bao vùng đất, trải nghiệm nhiều nỗi vất vả và hiểm nguy, họ vẫn mang trong lòng nỗi nhớ thương quê nhà – nơi để lại một “mảnh tâm hồn”. Đó không chỉ là tình cảm cá nhân, mà còn là biểu hiện của tình yêu tổ quốc sâu sắc.
Bối cảnh đất nước hiện nay đang chứng kiến nhiều thay đổi lớn lao về kinh tế, công nghệ, văn hóa và hội nhập quốc tế. Trong dòng chảy phát triển ấy, nhiều vùng quê đã khoác lên mình diện mạo mới: có nơi trở thành khu công nghiệp sôi động, có nơi phát triển du lịch, dịch vụ… Tuy nhiên, không vì thế mà giá trị truyền thống bị lãng quên. Ngược lại, mỗi vùng quê càng cần được giữ gìn, phát huy bản sắc để góp phần làm giàu thêm cho diện mạo Tổ quốc. Những đổi thay ấy nếu gắn liền với ý thức bảo vệ văn hóa, giữ gìn môi trường, phát triển bền vững, thì chính là cách chúng ta gìn giữ “vùng trời” quê hương trong “bầu trời” chung của dân tộc.
Mỗi con người, đặc biệt là thế hệ trẻ hôm nay, cần nuôi dưỡng trong lòng tình yêu với quê hương mình – dù là xứ Thanh, xứ Nghệ, miền Trung nắng gió, hay Tây Bắc xa xôi. Bởi chính từ tình yêu ấy, con người mới có động lực học tập, cống hiến, xây dựng quê hương và góp phần vào sự phát triển chung của đất nước. Khi mỗi “vùng trời” được yêu thương, trân trọng và phát triển đúng hướng, “bầu trời Tổ quốc” sẽ càng thêm rộng lớn, vững mạnh và giàu đẹp.
Tóm lại, “Vùng trời quê hương nào cũng là bầu trời Tổ quốc” là một lời nhắc nhở nhẹ nhàng nhưng sâu sắc. Đó là lời kêu gọi yêu nước từ những điều gần gũi nhất – từ nơi chôn nhau cắt rốn, để rồi từ đó lan tỏa thành tình yêu thiêng liêng dành cho non sông gấm vóc. Hãy bắt đầu bằng việc yêu và gìn giữ quê hương mình – vì đó chính là yêu Tổ quốc.
BÀI THỨ HAI
VÙNG TRỜI QUÊ HƯƠNG NÀO CŨNG LÀ BẦU TRỜI TỔ QUỐC
Đất nước – hai tiếng thiêng liêng ấy không chỉ được tạo nên bởi những vùng đất lớn lao, trung tâm đô thị phồn hoa hay những chiến công hiển hách trong lịch sử. Đất nước còn bắt đầu từ những điều bình dị nhất: một con sông nhỏ ven làng, lũy tre đầu ngõ, tiếng gà trưa và cả bầu trời trong xanh nơi quê nhà. Chính vì vậy, ta mới thấm thía câu nói: “Vùng trời quê hương nào cũng là bầu trời Tổ quốc.”
Vùng trời quê hương – đó là không gian nơi ta cất tiếng khóc chào đời, lớn lên cùng những kỷ niệm trong veo. Mỗi vùng quê đều mang sắc thái riêng: miền Trung đầy nắng gió, miền Bắc thắm đượm hồn cổ kính, miền Nam hào sảng, phóng khoáng. Tuy nhiên, dù khác biệt về địa lý, ngôn ngữ, văn hóa, tất cả đều là những mảnh ghép không thể thiếu trong bức tranh toàn vẹn của Tổ quốc. Khi nhìn lên bầu trời nơi quê mình, có thể ta chỉ thấy một khoảng trời nhỏ, nhưng nếu ta biết nâng niu và yêu quý, thì chính bầu trời ấy cũng rộng lớn và thiêng liêng như bất kỳ nơi nào trên dải đất hình chữ S này.
Tác phẩm “Những vùng trời khác nhau” của Nguyễn Minh Châu đã gợi cho người đọc nhiều suy ngẫm sâu xa. Những người lính đi qua bao vùng đất, nhưng họ luôn mang theo trong mình tình yêu quê hương da diết. Đó là nơi họ để lại “một mảnh tâm hồn”, là nơi gắn bó với máu thịt. Cũng như nhà thơ Chế Lan Viên từng viết:
Khi ta ở, chỉ là nơi đất ở
Khi ta đi, đất đã hoá tâm hồn!
Câu thơ ấy đã nâng tầm giá trị của quê hương, bởi nó không chỉ là không gian vật lý, mà còn là nơi neo giữ tâm hồn mỗi con người Việt Nam.
Ngày nay, trong thời đại hội nhập, phát triển kinh tế và đô thị hóa nhanh chóng, nhiều vùng quê đang chuyển mình mạnh mẽ. Tuy nhiên, ta không được phép quên đi cội nguồn. Quê hương – dù là nơi còn nghèo khó, hay đang đổi mới từng ngày – vẫn là một phần máu thịt của dân tộc. Nếu mỗi người dân biết trân trọng, gìn giữ và phát triển quê mình, thì đất nước sẽ vững bền từ gốc rễ. Khi cả nước đồng lòng vun đắp cho từng “vùng trời quê hương”, thì “bầu trời Tổ quốc” sẽ ngày một rạng rỡ và vinh quang.
Tóm lại, câu nói “Vùng trời quê hương nào cũng là bầu trời Tổ quốc” không chỉ là lời khẳng định vị trí của từng vùng đất trong lòng dân tộc, mà còn là lời nhắn gửi yêu thương, nhắc nhở mỗi chúng ta về trách nhiệm giữ gìn và phát huy giá trị quê hương. Bởi vì, khi yêu quê hương mình, là ta đã góp phần tô thắm thêm bầu trời chung của dân tộc – bầu trời của tự do, hạnh phúc và niềm tự hào Việt Nam.