Diện tích Việt Nam đã từng rất rộng lớn đúng không?
Trong lịch sử, Việt Nam từng có thời kỳ lãnh thổ rất rộng lớn, thậm chí vượt xa lãnh thổ hiện nay, đặc biệt về phía Nam và Tây.
Dưới đây là các thời kỳ lãnh thổ Việt Nam mở rộng tối đa hoặc đặc biệt đáng chú ý:
🟩 I. Thời kỳ Lý – Trần (thế kỷ XI–XIV)
🔹 Mở rộng về phía Tây và Nam
-
Đẩy lui quân Tống, giữ vững biên giới phía Bắc.
-
Đẩy mạnh giao tranh và tiếp thu đất Chiêm Thành (Chăm Pa) về phía Nam:
-
Lý Thường Kiệt đánh xuống tới vùng Quảng Bình – Quảng Trị.
-
Thời Trần: có lúc kiểm soát phần lớn đất Chiêm Thành miền Trung.
-
📌 Tuy chưa sát nhập toàn bộ, nhưng Đại Việt từng ép Chiêm Thành thần phục, nộp cống, cắt đất.
🟩 II. Thời kỳ nhà Hồ (1400–1407)
-
Dù ngắn ngủi, nhà Hồ chủ trương cải cách mạnh mẽ, đặc biệt chú trọng biên cương.
-
Hồ Quý Ly từng tổ chức di dân vào vùng Nghệ An, Thuận Hóa (nay là Huế – Quảng Trị), mở đường cho Nam tiến sau này.
🟥 III. Thời kỳ Lê Thánh Tông – cực thịnh lãnh thổ Đại Việt
📅 Năm 1471 – sau chiến thắng Chiêm Thành, Đại Việt mở rộng mạnh mẽ về phía Nam:
🔥 Kết quả lớn:
-
Tiêu diệt vương quốc Chiêm Thành phía Bắc.
-
Sát nhập từ Quảng Bình → Phú Yên vào lãnh thổ Đại Việt.
-
Biên giới phía Tây vươn tới các cao nguyên, tiếp cận với Lào, từng kiểm soát nhiều châu vùng biên (Sầm Nưa, Trấn Ninh, Lạc Biên...).
📌 Đây là thời kỳ lãnh thổ Đại Việt rộng nhất phía Nam tính đến thế kỷ XV, gần tương đương lãnh thổ miền Trung hiện nay.
🟥 IV. Thời kỳ Nguyễn – Gia Long – Minh Mạng: Lãnh thổ đạt tối đa
📅 1802–1832, dưới triều Nguyễn:
Đây là thời kỳ lãnh thổ Việt Nam mở rộng tối đa trong lịch sử.
✅ Biên giới:
-
Bắc: Giáp Trung Quốc như hiện nay.
-
Nam: Mở rộng tới tận Cà Mau, Phú Quốc, sau khi chinh phục hoàn toàn đất Nam Bộ từ Khmer.
-
Tây: Nhiều vùng Lào và Campuchia ngày nay từng là phiên thuộc, có thời kỳ thuộc quản lý trực tiếp:
-
Trấn Tây thành (Phnom Penh) được đặt dưới quyền Tổng trấn Việt Nam.
-
Lào chia thành các châu thổ phiên như Trấn Ninh, Hưng Hóa, Lạc Biên…
-
📌 Minh Mạng (1820–1841) lập 13 tỉnh cả nước từ Bắc đến Nam – hình hài gần sát Việt Nam ngày nay.
🟥 V. Việt Nam thời Pháp thuộc – thuộc địa nửa phong kiến
➕ Dù bị thực dân đô hộ, nhưng người Pháp thành lập Liên bang Đông Dương gồm:
-
Bắc Kỳ, Trung Kỳ, Nam Kỳ (Việt Nam)
-
Lào, Campuchia
📌 Thủ đô Hà Nội từng là trung tâm của toàn bộ Đông Dương.
⛔ Nhưng: Đây không phải chủ quyền của người Việt, mà là thời thuộc địa → không tính là lãnh thổ chủ quyền thực sự.
✅ KẾT LUẬN: Việt Nam từng rộng nhất khi nào?
Thời kỳ | Vị trí mở rộng tối đa | Đặc điểm |
---|---|---|
Lê Thánh Tông (1471) | Quảng Bình đến Phú Yên – một phần Tây Lào | Đỉnh cao Đại Việt Trung đại |
Gia Long – Minh Mạng (1802–1832) | Bắc – Trung – Nam + kiểm soát Tây Lào, Campuchia | Rộng nhất về lãnh thổ, thực quyền |
📜 Minh Mạng được xem là vị vua đưa Việt Nam đạt cực đại về lãnh thổ thực tế.
📌 Ghi nhớ:
Từ một quốc gia nhỏ ven sông Hồng, Việt Nam đã trải qua quá trình "Nam tiến" và "Tây tiến" hàng trăm năm để mở rộng lãnh thổ gần như gấp 3 lần ban đầu.
Đây là quá trình văn hóa – chính trị – quân sự đặc biệt, không thua kém bất kỳ quốc gia nào trong khu vực Đông Nam Á.