ĐƯỜNG DÂY 500KV - KỲ TÍCH VIỆT NAM NHỮNG NĂM 1990
Tuyến đường dây truyền tải điện 500kV Bắc-Nam, còn gọi là Đường dây 500 kV mạch 1, là một trong những công trình trọng điểm quốc gia của Việt Nam. Đây là dự án mang ý nghĩa lịch sử, giúp giải quyết bài toán thiếu điện của miền Bắc vào những năm 1990 và thống nhất hệ thống điện trên toàn quốc.
Thông tin chính
1. Chiều dài và thời gian xây dựng
- Chiều dài: 1.487 km, đi qua 14 tỉnh thành từ trạm Hòa Bình (tỉnh Hòa Bình) đến trạm Phú Lâm (TP.HCM).
- Thời gian xây dựng: Được khởi công ngày 5/4/1992 và hoàn thành ngày 27/5/1994, chỉ trong vòng 2 năm.
2. Ý nghĩa kinh tế và xã hội
- Thống nhất hệ thống điện: Lần đầu tiên, hệ thống điện miền Bắc, miền Trung và miền Nam được liên kết với nhau, tạo thành một hệ thống điện quốc gia thống nhất. Điều này giúp tối ưu hóa việc phân phối điện, đặc biệt là truyền tải lượng điện năng lớn từ các nhà máy thủy điện phía Bắc (như Thủy điện Hòa Bình) vào miền Nam.
- Thúc đẩy phát triển kinh tế: Đảm bảo cung cấp điện ổn định, đặc biệt là cho khu vực miền Nam, nơi đang thiếu điện trầm trọng vào thời điểm đó, từ đó thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghiệp và kinh tế.
- Biểu tượng ý chí dân tộc: Đây là một công trình mang tính biểu tượng, thể hiện quyết tâm và sức mạnh của toàn dân tộc Việt Nam.
Một số đặc điểm kỹ thuật
- Điện áp: 500 kV là cấp điện áp siêu cao, được sử dụng để truyền tải điện đi xa với công suất lớn, giảm tổn thất điện năng.
- Cấu trúc: Hệ thống bao gồm 4 trạm biến áp 500 kV và hàng nghìn cột điện.
- Thiết kế: Ban đầu là đường dây một mạch (mạch 1), sau này được bổ sung đường dây 500 kV mạch 2 và mạch 3 để tăng cường khả năng truyền tải.
Dự án này là một kỳ tích của ngành điện Việt Nam, cho thấy khả năng vượt khó và tinh thần làm việc cật lực của đội ngũ kỹ sư và công nhân.
ĐƯỜNG DÂY 500KV - KỲ TÍCH VIỆT NAM TẠI THỜI ĐIỂM ĐÓ
Vấn đề thiếu điện và quyết định lịch sử của Việt Nam
Vào đầu những năm 1990, miền Nam Việt Nam đang đối mặt với tình trạng thiếu điện trầm trọng, trong khi các nhà máy thủy điện lớn ở miền Bắc như Thủy điện Hòa Bình lại sản xuất dư thừa. Tình trạng mất cân bằng này khiến miền Nam thường xuyên phải cắt điện luân phiên, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất và đời sống.
Trước tình hình đó, Chính phủ Việt Nam đứng trước hai phương án:
- Bán điện thừa từ miền Bắc cho Trung Quốc và xây dựng các nhà máy điện mới ở miền Nam.
- Xây dựng một đường dây siêu cao áp để truyền tải điện từ miền Bắc vào miền Nam.
Sau khi cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố kinh tế, kỹ thuật và chính trị, cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã đưa ra quyết định táo bạo: chọn phương án thứ hai. Quyết định này không chỉ nhằm giải quyết bài toán thiếu điện cấp bách mà còn mang ý nghĩa chiến lược sâu rộng: liên kết và thống nhất hệ thống điện trên toàn quốc, đảm bảo an ninh năng lượng và thúc đẩy phát triển kinh tế cho cả nước.
Tình hình xây dựng đường dây 500kV trên thế giới thời điểm đó
Thời điểm Việt Nam quyết định xây dựng đường dây 500kV (năm 1992), đây được coi là một dự án vô cùng mạo hiểm và gần như là một kỳ tích. Theo nhiều nguồn thông tin, các chuyên gia quốc tế đánh giá rằng một công trình có chiều dài gần 1.500 km, đi qua địa hình hiểm trở như vậy, sẽ phải mất từ 8 đến 10 năm để hoàn thành. Trong khi đó, đường dây 500kV của Việt Nam được thực hiện chỉ trong vòng 2 năm.
Một số nguồn tin còn cho rằng, tại thời điểm đó, đường dây 500kV của Việt Nam là một trong những đường dây siêu cao áp dài nhất thế giới. Điều này cho thấy quyết tâm chính trị mạnh mẽ của Việt Nam trong việc thực hiện một dự án mang tầm cỡ quốc gia, vượt qua mọi nghi ngờ và thách thức về công nghệ, tài chính cũng như địa hình.
ĐƯỜNG DÂY 500KV HẾT BAO NHIÊU TIỀN?
Theo nhiều nguồn thông tin, tổng vốn đầu tư cho dự án đường dây 500kV Bắc-Nam mạch 1 (khởi công năm 1992) là khoảng 5.800 tỉ đồng Việt Nam tại thời điểm đó.
Vào những năm 1990, đây là một con số khổng lồ, tương đương với hàng trăm triệu đô la Mỹ. Mặc dù chi phí rất lớn, nhưng tính toán cho thấy công trình này có khả năng thu hồi vốn chỉ trong khoảng 3 năm đầu vận hành nhờ giá trị điện năng truyền tải từ miền Bắc vào miền Nam, giúp tiết kiệm chi phí sản xuất điện bằng dầu diesel đắt đỏ ở miền Nam.

