Hệ thống xử lý nước thải tại Hà Nội chưa đáp ứng được nhu cầu

Hệ thống xử lý nước thải tại Hà Nội chưa đáp ứng được nhu cầu

1. Quy mô hệ thống xử lý nước thải Hà Nội

• Hiện tại Hà Nội có khoảng 10 nhà máy xử lý nước thải chính, tổng công suất ~1,3 triệu m³/ngày (số liệu đến 2023).

• Một số nhà máy lớn:

  • Yên Sở: ~200.000 m³/ngày (Hoàng Mai)

  • Yên Xá: ~270.000 m³/ngày (Thanh Trì, đang dần vận hành)

  • Trúc Bạch, Kim Liên, Bắc Thăng Long – Vân Trì, Tây Hồ Tây...

👉 Trong khi đó, lượng nước thải đô thị phát sinh hàng ngày của Hà Nội ước tính ~1,8 – 2,0 triệu m³/ngày.
➡️ Nghĩa là mới xử lý được khoảng 50–60% lượng nước thải, thấp hơn rất nhiều so với Bắc Kinh (~95–100%).

---

2. Công nghệ xử lý

• Phổ biến: AO, AAO, hồ sinh học, bùn hoạt tính, một số nhà máy có lọc màng MBR nhưng quy mô nhỏ.

• Chưa đồng bộ: nhiều khu dân cư, làng nghề vẫn xả trực tiếp ra sông hồ mà chưa qua xử lý.

---

3. Tái sử dụng nước thải

• Hiện Hà Nội gần như chưa có hệ thống tái sử dụng nước thải sau xử lý quy mô lớn.

• Một phần nhỏ nước đã xử lý được xả vào:

  • Sông Tô Lịch, Kim Ngưu, hồ Tây, hồ Hoàn Kiếm… để cải thiện chất lượng nước.

  • Nhưng lượng này rất hạn chế, và chất lượng đầu ra chưa ổn định.

• Hầu hết nước sau xử lý chỉ xả thải ra sông chứ chưa tận dụng lại cho tưới cây, công nghiệp, hay bổ cập nước ngầm như Bắc Kinh.

---

4. Vấn đề tồn tại

• Ô nhiễm sông hồ nội thành (Tô Lịch, Kim Ngưu, Lừ, hồ Tây, hồ Linh Đàm…) vẫn nghiêm trọng.

• Thiếu chiến lược tái sử dụng nước → lãng phí nguồn nước tái sinh.

• Dân số tăng, đô thị hóa nhanh → nhu cầu xử lý và tái chế nước càng cấp thiết.

---

5. Định hướng

• Dự án Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá (đang hoàn thiện) là điểm nhấn, với mục tiêu xử lý và cải tạo toàn bộ sông Tô Lịch, Kim Ngưu, Lừ, Sét.

• Hà Nội đặt mục tiêu đến 2030 sẽ nâng tỷ lệ xử lý nước thải lên 80%.

• Tuy nhiên, về tái sử dụng nước thải (giống mô hình Bắc Kinh), hiện mới chỉ là định hướng, chưa có triển khai mạnh.

---

👉 Tóm lại:

• Bắc Kinh: đã thành công với mô hình tái sử dụng >80% nước thải, biến thành nguồn nước bổ sung, tưới tiêu, công nghiệp, bổ cập ngầm.

• Hà Nội: mới ở mức xử lý 50–60%, chưa có hệ thống tái sử dụng, chủ yếu vẫn xả ra sông hồ → gây ô nhiễm.

 

Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá

Tổng quan về Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá

• Vị trí & quy mô:

  • Được xây dựng tại xã Thanh Liệt, huyện Thanh Trì, Hà Nội, với diện tích khoảng 13,8 ha

  • Tổng mức đầu tư lên đến hơn 16.000 – 16.293 tỷ đồng, trong đó khoảng 84% là vốn vay ODA từ Nhật Bản

  • Công suất xử lý:

  • Thiết kế đạt 270.000 m³/ngày–đêm, giúp đáp ứng xử lý phần lớn nước thải sinh hoạt tại trung tâm Hà Nội, tương đương phục vụ hơn 1 triệu dân từ 20 quận nội thành

• Tiến độ triển khai:

  • Dự án khởi công từ năm 2016, dự kiến hoàn thiện vào năm 2022. Tuy nhiên do nhiều yếu tố, trong đó có đại dịch, tiến độ bị chậm.

  • Từ 1‑12‑2024, nhà máy bắt đầu vận hành thử với công suất khoảng 100.000 m³/ngày–đêm (~40% công suất thiết kế), kéo dài trong 6 tháng

  • Dự kiến đi vào hoạt động chính thức năm 2025, khi công suất đạt 270.000 m³/ngày–đêm và nâng tỷ lệ xử lý nước thải đô thị lên 50 – 55%, đạt mục tiêu theo chương trình phát triển đô thị giai đoạn 2021–2025

• Công nghệ xử lý:

  • Sử dụng quá trình bùn hoạt tính AO (Anoxic – Oxic) truyền thống nhưng hiệu quả, đáp ứng tốt việc loại bỏ chất ô nhiễm hữu cơ và dinh dưỡng như nitơ, phospho

  • Có khả năng tăng công suất lên đến 480.000 m³/ngày đêm trong điều kiện mưa lớn nhờ hệ thống xử lý tải trọng cao

• Hệ thống thu gom & đóng góp phục hồi sông hồ:

  • Bao gồm hệ thống cống thu gom, cống ngăn, cống đấu nối dọc hai bên sông Tô Lịch, sông Lừ và vùng đô thị mới Hà Đông với tổng chiều dài khoảng 52–53 km

  • Nhà máy kỳ vọng sẽ góp phần hồi sinh các dòng “sông chết” như Tô Lịch, Lừ, Sét và một phần lưu vực sông Nhuệ

---

Tóm tắt nhanh