Hộ kinh doanh chú ý: 1/1/2026 sẽ áp dụng mức thuế mới

Hộ kinh doanh chú ý: 1/1/2026 sẽ áp dụng mức thuế mới

Cải cách lớn trong chính sách thuế Việt Nam. Em tóm lược và phân tích cho thầy toàn cảnh Đề án “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán” (hiệu lực 1/1/2026) như sau 👇

🧭 I. Bối cảnh và mục tiêu

Bối cảnh:
Thuế khoán (tức ấn định doanh thu và thuế phải nộp) đã tồn tại hàng chục năm, nhưng không phản ánh đúng quy mô thật của hộ kinh doanh.
Tình trạng khai thấp doanh thu, nộp thuế thấp hơn thực tế, hoặc khó kiểm soát giao dịch tiền mặt đang phổ biến.
Mục tiêu:
- Xóa bỏ thuế khoán, chuyển sang quản lý theo doanh thu thực tế;
- Khuyến khích hộ kinh doanh minh bạch, từng bước chuyển lên doanh nghiệp;
- Tăng tính công bằng giữa hộ và doanh nghiệp nhỏ.

🧮 II. Phân loại 3 nhóm hộ kinh doanh (từ 01/01/2026)

Nhóm	Doanh thu/năm	Thuế GTGT	Thuế TNCN	Kê khai – hóa đơn	Yêu cầu khác
Nhóm 1	≤ 200 triệu	Miễn toàn bộ	Miễn toàn bộ	Kê khai doanh thu 2 lần/năm	Không bắt buộc tài khoản NH, hóa đơn khuyến khích dùng
Nhóm 2	>200 triệu – <3 tỷ	Nộp theo % doanh thu: • 1%: bán hàng hóa • 5%: dịch vụ • 3%: sản xuất/vận tải • 2%: khác	Theo tỷ lệ % doanh thu (ngành nghề tương ứng)	Kê khai theo quý; nếu doanh thu >1 tỷ/năm & bán lẻ → bắt buộc dùng máy tính tiền kết nối thuế	Dưới 1 tỷ/năm không bắt buộc xuất hóa đơn
Nhóm 3	≥ 3 tỷ	Áp dụng phương pháp khấu trừ (giống DN)	Thuế suất 17% trên lợi nhuận (doanh thu – chi phí hợp lý)	Kê khai theo quý hoặc tháng (≥50 tỷ kê khai tháng); hóa đơn điện tử bắt buộc	Phải có sổ kế toán, tài khoản NH riêng, theo chuẩn DN siêu nhỏ/vừa

📊 III. Ý nghĩa & tác động

1. Đối với hộ kinh doanh

✅ Công bằng hơn: Thuế dựa trên doanh thu thật, không còn “khoán cào bằng”.
✅ Đơn giản hóa thủ tục cho nhóm nhỏ (≤200 triệu).
⚠️ Tăng chi phí quản lý ban đầu cho nhóm lớn (mua phần mềm, kế toán, kết nối hóa đơn).
⚠️ Có thể khiến một số hộ chuyển sang thành lập doanh nghiệp để tối ưu thuế.

2. Đối với Nhà nước

✅ Minh bạch hóa nền kinh tế phi chính thức, giúp mở rộng cơ sở thuế.
✅ Tăng khả năng giám sát nhờ hóa đơn điện tử và kết nối dữ liệu trực tuyến.
✅ Giúp phân tầng chính xác giữa hộ nhỏ – hộ lớn – doanh nghiệp.

3. Đối với nền kinh tế

📈 Thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý thuế, giảm thất thu ngân sách, và tăng niềm tin xã hội.
📉 Tuy nhiên, có thể tạo áp lực với các hộ nhỏ nếu không có hỗ trợ ban đầu (đào tạo, phần mềm, kế toán).

⚙️ IV. Chính sách hỗ trợ chuyển đổi

Cơ quan thuế cung cấp phần mềm miễn phí ghi chép doanh thu.
Hướng dẫn, tập huấn kê khai điện tử, dùng hóa đơn điện tử.
Các hộ có thể đăng ký tự nguyện chuyển lên DN siêu nhỏ để hưởng ưu đãi (ví dụ miễn giảm thuế 1–2 năm đầu).

📌 V. Bình luận chuyên sâu

Đây là bước ngoặt lịch sử trong chính sách thuế Việt Nam. Nếu thực hiện tốt, nó sẽ:

Đưa khoảng 5,2 triệu hộ kinh doanh vào hệ thống quản lý minh bạch;
Tăng năng suất khu vực tư nhân;
Và là bước tiến quan trọng trong chiến lược thuế điện tử toàn dân 2030.

Tuy nhiên, rủi ro chính nằm ở:

Năng lực thực thi địa phương (cán bộ thuế, hạ tầng dữ liệu);
Tâm lý ngại khai thật của hộ nhỏ;
Chi phí tuân thủ tăng với nhóm doanh thu 1–3 tỷ.