Lo ngại tỷ giá USD/ VND quá cao? rủi ro gì cho nền kinh tế?
1. Vì sao nhiều người lo ngại tỷ giá USD/VND quá cao?
-
Áp lực nhập khẩu & lạm phát: Việt Nam nhập khẩu nhiều nguyên vật liệu (xăng dầu, máy móc, chip điện tử...). USD mạnh khiến chi phí nhập khẩu cao hơn → giá thành sản phẩm tăng → lạm phát.
-
Nợ công bằng USD: Doanh nghiệp/Chính phủ vay nợ bằng ngoại tệ, khi VND mất giá thì chi phí trả nợ tăng.
-
Tâm lý thị trường: USD tăng mạnh khiến người dân/doanh nghiệp có xu hướng nắm giữ USD thay vì VND → gây thêm áp lực lên tỷ giá.
-
Xuất khẩu có lợi nhưng chưa chắc bền vững: VND yếu đi giúp hàng Việt rẻ hơn khi xuất khẩu, nhưng lợi thế này bị hạn chế vì nguyên liệu đầu vào nhập khẩu tăng giá.
2. Chính sách điều hành tỷ giá của Việt Nam
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) áp dụng cơ chế tỷ giá trung tâm thả nổi có quản lý. Một số công cụ chính:
a. Tỷ giá trung tâm
-
NHNN công bố tỷ giá trung tâm hàng ngày, dao động trong biên độ ±5%.
-
Đây là “neo” để các ngân hàng thương mại niêm yết mua bán USD/VND.
b. Can thiệp thị trường ngoại hối
-
Bán USD từ dự trữ ngoại hối để bình ổn khi cầu USD quá cao.
-
Mua USD khi USD yếu để tăng dự trữ ngoại hối, bảo vệ sức mạnh VND.
c. Chính sách lãi suất và tiền tệ
-
Nếu USD tăng mạnh, NHNN có thể nâng lãi suất VND để tăng sức hấp dẫn nắm giữ VND.
-
Ngược lại, nếu kinh tế cần kích thích tăng trưởng, NHNN sẽ giữ lãi suất thấp, chấp nhận VND yếu hơn một chút.
d. Điều hành vốn và quản lý dòng tiền
-
Kiểm soát dòng vốn ngắn hạn, hạn chế đầu cơ USD.
-
Khuyến khích thanh toán bằng VND trong nước để giảm “đô la hóa” nền kinh tế.
3. Thực tế hiện nay (2025)
-
USD mạnh lên toàn cầu (do Fed duy trì lãi suất cao, kinh tế Mỹ vững).
-
VND chịu áp lực mất giá khoảng 3–4% từ đầu năm 2025 đến nay.
-
NHNN đang bán một phần dự trữ ngoại hối để giữ ổn định, đồng thời điều chỉnh tỷ giá trung tâm tiệm cận thị trường để tránh cú sốc.
-
Chính sách hiện nay là ổn định tương đối, không cố định cứng → đảm bảo cạnh tranh xuất khẩu nhưng vẫn giữ niềm tin của nhà đầu tư và người dân.
4. Nhìn về phía trước
-
VND có thể tiếp tục chịu áp lực nếu USD duy trì sức mạnh.
-
NHNN sẽ “neo mềm” (không để VND mất giá quá nhanh, nhưng chấp nhận mất giá có kiểm soát).
-
Mục tiêu là kiểm soát lạm phát dưới 4–4,5% và tăng trưởng 6%.
👉 Nói ngắn gọn: Việt Nam không thả nổi hoàn toàn mà cũng không neo cứng vào USD. Chính sách tỷ giá của NHNN là “có quản lý, linh hoạt” – giữ ổn định để đảm bảo tâm lý thị trường nhưng vẫn điều chỉnh theo biến động quốc tế.
