Luật Dữ liệu năm 2024 có nội dụng gì?
Luật Dữ liệu năm 2024, hay còn được biết đến là Luật số 60/2024/QH15, là văn bản pháp lý quan trọng đầu tiên của Việt Nam về lĩnh vực dữ liệu. Luật này được Quốc hội thông qua vào ngày 30 tháng 11 năm 2024 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2025.
Dưới đây là một số nội dung chính của Luật Dữ liệu năm 2024:
1. Phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng:
- Luật quy định về dữ liệu số, bao gồm việc xây dựng, phát triển, bảo vệ, quản trị, xử lý và sử dụng dữ liệu số.
- Đồng thời, luật cũng quy định về Trung tâm dữ liệu quốc gia, Cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia, các sản phẩm, dịch vụ về dữ liệu số, và công tác quản lý nhà nước về dữ liệu số.
- Đối tượng áp dụng của luật bao gồm:
- Cơ quan, tổ chức, cá nhân Việt Nam.
- Cơ quan, tổ chức, cá nhân nước ngoài tại Việt Nam.
- Cơ quan, tổ chức, cá nhân nước ngoài trực tiếp tham gia hoặc có liên quan đến hoạt động dữ liệu số tại Việt Nam.
2. Các định nghĩa quan trọng:
- Chủ sở hữu dữ liệu: Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền quyết định việc xây dựng, phát triển, bảo vệ, quản trị, xử lý, sử dụng và trao đổi giá trị của dữ liệu do mình sở hữu.
- Chủ quản dữ liệu: Bên được giao nhiệm vụ xử lý và vận hành dữ liệu thay mặt cho chủ sở hữu.
- Dữ liệu quan trọng: Dữ liệu có thể tác động đến quốc phòng, an ninh, đối ngoại, kinh tế vĩ mô, ổn định xã hội, sức khỏe và an toàn cộng đồng.
3. Quy định về giao dịch dữ liệu:
- Luật bổ sung các quy định về sàn dữ liệu.
- Quy định các loại dữ liệu không được phép giao dịch, bao gồm:
- Dữ liệu gây nguy hại đến quốc phòng, an ninh, đối ngoại, cơ yếu.
- Dữ liệu không được sự đồng ý của chủ thể dữ liệu (trừ trường hợp pháp luật có quy định khác).
- Các dữ liệu khác bị cấm giao dịch theo quy định của pháp luật.
- Luật cũng có quy định về việc chuyển và xử lý dữ liệu xuyên biên giới.
4. Bảo vệ dữ liệu cá nhân:
- Luật Dữ liệu năm 2024 được xây dựng song song với Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân (được Quốc hội thông qua trước đó), đảm bảo sự thống nhất và đồng bộ trong hệ thống pháp luật.
- Luật nghiêm cấm các hành vi lợi dụng việc xử lý dữ liệu để xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức.
- Quy định chặt chẽ cơ chế thực hiện các quyền của chủ thể dữ liệu, các hoạt động xử lý dữ liệu cá nhân như thu thập, phân tích, tổng hợp, mã hóa, giải mã, chỉnh sửa, xóa, hủy...
5. Các điểm mới đáng chú ý khác:
- Dữ liệu là tài nguyên: Luật khẳng định dữ liệu là một tài nguyên, và Nhà nước có chính sách huy động mọi nguồn lực để phát triển dữ liệu trở thành tài sản.
- Khuyến khích cung cấp dữ liệu: Khuyến khích các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước cung cấp dữ liệu thuộc quyền sở hữu cho các cơ quan nhà nước.
- Thành lập Quỹ phát triển dữ liệu quốc gia: Hỗ trợ các hoạt động xây dựng, phát triển, bảo vệ, quản trị, xử lý và sử dụng dữ liệu.
- Các hành vi bị nghiêm cấm: Nêu rõ các hành vi bị nghiêm cấm như lợi dụng xử lý dữ liệu để xâm phạm lợi ích quốc gia, làm sai lệch, phá hoại dữ liệu, v.v.