Luật thuế bất động sản ở các nước phát triển (OECD)
Dưới đây là cái nhìn tổng quan về luật thuế bất động sản ở các nước phát triển (OECD), bao gồm cơ cấu thuế tài sản định kỳ (recurrent property tax), thuế chuyển nhượng (stamp duty/transfer tax), thuế thặng dư vốn (capital gains) và các loại thuế liên quan khác:
🌍 Tổng quan quốc tế
-
Tất cả nước OECD đều áp dụng thuế tài sản định kỳ trên nhà đất, nhưng nhiều nơi vẫn còn sử dụng giá trị đánh thuế lỗi thời, khiến thuế không phản ánh kịp giá thị trường hiện tại, ảnh hưởng đến hiệu quả thuế và công bằng xã hội
-
Thuế trên tài sản (bao gồm recurrent property tax, stamp duty, inheritance/gift tax…) trung bình chiếm >1% GDP ở các nước phát triển; ở một số nước, mức này có thể lên đến 3% GDP, trong khi các quốc gia đang phát triển chỉ đạt ~0,1% GDP
🇩🇰 Đan Mạch
-
Áp thuế land value tax (grundskyld) tính trên giá trị đất thực tế, không tính công trình xây dựng.
-
Mức thuế hiện tại: 1,6% đến 3,4% giá trị đất tùy vùng
🇩🇪 Đức
-
Thuế tài sản bất động sản do địa phương áp: tỉ lệ hàng năm khác nhau theo khu vực.
-
Thuế chuyển nhượng: khoảng 3,5–6,5%, phụ thuộc bang
-
Thuế tài sản (wealth/property) thu theo luật liên bang, còn phần thuế địa phương thuộc thẩm quyền thành phố/hạt.
🇬🇧 Vương Quốc Anh (UK)
-
Thường tính council tax và stamp duty khi mua nhà.
-
Stamp duty có thể lên đến 3,5–12% giá trị bất động sản, tùy vùng và giá trị mua
-
Gần đây, OECD đề xuất bãi bỏ stamp duty để tăng tính linh hoạt thị trường lao động và nhà ở
-
Có các loại thuế chuyên biệt đánh vào: người mua nước ngoài, tài sản để trống hoặc “đầu cơ nhà
🇫🇷 Pháp & 🇪🇸 Tây Ban Nha
-
Pháp: ngoài thuế tài sản định kỳ, còn có wealth tax trên bất động sản (IFI) áp dụng nếu giá trị tài sản vượt €1,3 triệu .
-
Tây Ban Nha: thuế tài sản và thuế chủ nhà thứ 2, căn cứ vào giá trị giả định cho thuê (~1,1–2%) với mức thu đến 24% cho người không cư trú EU
🇦🇺 Australia
-
Áp stamp duty khi mua nhà (khoảng 1,25–5,5%).
-
Thuế đất hàng năm (land tax) đánh trên giá trị đất (không tính nhà), miễn cho nhà chính
-
Một số tiểu bang như ACT đang thí điểm thay stamp duty bằng land tax dần
🇨🇦 Canada (Vancouver, Toronto)
-
Bên cạnh thuế mua/bán (transfer tax), đã áp dụng vacant home tax (thuế tài sản để trống):
-
Vancouver: từ 1% ban đầu đến 3% giá trị tài sản
-
Toronto áp dụng mức tương tự cho nhà bỏ trống ≥6 tháng/năm.
-
🇪🇪 Estonia
-
Áp dụng land value tax, chỉ tính giá trị đất chứ không tính công trình; trở thành ví dụ điển hình trong OECD về hệ thuế hiệu quả thấp nhưng ổn định
🇹🇼 Đài Loan
-
Hệ thuế rất chi tiết: gồm land-value tax, land value increment tax, deed tax, house tax, và estate/gift tax.
-
Deed tax từng chiếm đến 8,5% nguồn thu tại cấp tỉnh, land value increment tax chiếm ~60% thuế đất địa phương trước đây
✅ Bảng so sánh – Thuế bất động sản tại một số nước phát triển
| Quốc gia | Thuế tài sản định kỳ | Thuế chuyển nhượng (stamp duty) | Đặc điểm nổi bật |
|---|---|---|---|
| Đan Mạch | 1,6–3,4% (land value tax) | ~ 0,6% | Chỉ đánh thuế đất, không đánh công trình |
| Đức | theo địa phương, ~0,5–1% | 3,5–6,5% | Thuế địa phương cao, bang quyết định |
| Anh | council tax (giá thấp) | 3,5–12% | Stamp duty cao, có áp chính sách ngoại dân |
| Pháp | định kỳ + IFI (≥ €1,3M) | ~5–6% | Có wealth tax chuyên về bất động sản |
| Tây Ban Nha | định kỳ + tax thứ 2 | ~5–7% | Thuế cao với nhà thứ cấp và người ngoại quốc |
| Australia | land tax tiểu bang | 1,25–5,5% | Miễn nhà chính, có kế hoạch cải tổ dài hạn |
| Canada (V, T) | council tax | ~1–2% | Có tư thuế nhà để trống (vacancy tax) |
| Estonia | land value tax (chỉ đất) | thấp hoặc không đáng kể | Hệ thuế đơn giản, hiệu quả |
| Đài Loan | land + land increment tax… | deed tax cao | Phức tạp nhưng hiệu quả về kiểm soát giá trị |
🧭 Kết luận & gợi ý
-
Land value tax (đánh chỉ trên giá trị đất, không tính tài sản gắn liền) hiện được xem như mô hình hiệu quả và công bằng, ví dụ ở Đan Mạch, Estonia, Đài Loan.
-
Các quốc gia châu Âu và Anh có tỷ lệ stamp duty cao, thường áp dụng cho giá trị giao dịch.
-
Vacant home tax như tại Vancouver hay Toronto là công cụ mới được áp dụng để giảm tình trạng bỏ trống bất động sản và hỗ trợ nhà ở công bằng.
-
OECD khuyến nghị cải cách bằng cách cập nhật giá trị tài sản định kỳ, thay stamp duty bằng recurrent tax và tăng hiệu quả quản lý thuế
