Dưới đây là danh sách một số danh nhân, anh hùng và nhân vật lịch sử tiêu biểu của huyện Thọ Xuân (Thanh Hóa) – vùng đất nổi tiếng “địa linh nhân kiệt”:
🏰 1. Vua Lê Lợi (1385–1433)
-
Quê: làng Lam Sơn, xã Xuân Lam (nay thuộc huyện Thọ Xuân).
-
Người sáng lập Nhà Hậu Lê, lãnh tụ Khởi nghĩa Lam Sơn đánh đuổi quân Minh, giành độc lập cho Đại Việt.
-
Lê Lợi là vị vua khai sáng triều đại huy hoàng nhất trong lịch sử phong kiến Việt Nam – Nhà Lê sơ.
⚔️ 2. Nguyễn Trãi (1380–1442)
-
Dù gốc ở Nhị Khê (Hà Nội), nhưng từng sống, làm việc và gắn bó với Lam Sơn – Thọ Xuân trong khởi nghĩa Lam Sơn.
-
Là mưu sĩ hàng đầu của Lê Lợi, tác giả “Bình Ngô đại cáo”, anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới.
🛡️ 3. Lê Lai
-
Quê: làng Dựng Tú, xã Kiên Thọ, huyện Ngọc Lặc (kề Thọ Xuân, vùng căn cứ Lam Sơn).
-
Tướng trung nghĩa, liều mình cứu chúa Lê Lợi trong khởi nghĩa Lam Sơn — biểu tượng trung quân ái quốc.
-
Dù quê giáp ranh, ông thường được xếp trong hệ thống danh tướng Lam Sơn – Thọ Xuân.
⚙️ 4. Lê Thánh Tông (1442–1497)
-
Con vua Lê Thái Tông, cháu vua Lê Lợi, quê gốc Lam Sơn – Thọ Xuân.
-
Là vị vua khai sáng thời kỳ “Hồng Đức thịnh trị”, phát triển toàn diện văn hóa, luật pháp, giáo dục, kinh tế.
📜 5. Lê Văn Linh, Lê Sát, Lê Nhân Chú, Lê Thận...
-
Các tướng Lam Sơn, cùng Lê Lợi dựng nghiệp lớn.
-
Quê đều ở vùng Lam Sơn, Xuân Lam, Xuân Thắng, Xuân Phong…, thuộc Thọ Xuân.
-
Được thờ trong đền Lam Kinh (Thọ Xuân).
🕊️ 6. Lê Huy Quang (thế kỷ XVIII)
-
Nhà khoa bảng thời Lê – Trịnh, người xã Xuân Phong (Thọ Xuân).
-
Đỗ Tiến sĩ, nổi tiếng thanh liêm, được nhân dân kính trọng.
🌾 7. Lê Huy Cận, Lê Huy Mưu
-
Danh sĩ, quan lại thời Nguyễn, gốc Thọ Xuân, có đóng góp cho giáo dục và văn hóa Thanh Hóa.
🌸 8. Một số nhân vật hiện đại
-
Lê Khả Phiêu (1931–2020) – Nguyên Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam.
→ Quê gốc: xã Đông Khê, Đông Sơn (gần Thọ Xuân), nhưng có nhiều năm sống và hoạt động tại vùng Lam Sơn. -
Mai Chí Thọ (1922–2007) – Đại tướng Công an nhân dân, gia đình gốc ở Thọ Xuân, sau vào Nam hoạt động cách mạng.
