Quy định đặt tên đường ở Việt Nam hiện nay?

Quy định đặt tên đường ở Việt Nam hiện nay?

Quy định đặt tên đường ở Việt Nam hiện nay được căn cứ theo Nghị định của Chính phủ và quyết định của UBND các tỉnh/thành phố. Mình tóm gọn cho bạn dễ hiểu:

1. Cơ quan có thẩm quyền

• Hội đồng đặt tên, đổi tên đường và công trình công cộng của từng tỉnh/thành phố sẽ xem xét.

• Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh/thành phố biểu quyết, UBND ký quyết định.

2. Nguyên tắc chung khi đặt tên đường

Theo Nghị định 91/2005/NĐ-CP và các quy định bổ sung:

• Ưu tiên tên những danh nhân văn hóa, anh hùng dân tộc, chiến sĩ cách mạng, các nhân vật lịch sử có công lao to lớn với đất nước.

• Có thể đặt theo: sự kiện lịch sử, địa danh, di tích, phong tục tập quán, danh lam thắng cảnh…

• Tên gọi phải ngắn gọn, dễ nhớ, dễ đọc, có ý nghĩa giáo dục truyền thống.

• Không dùng tên người còn sống.

• Tránh trùng lặp trong cùng một địa phương.

3. Tại sao có người được đặt, có người không?

• Được đặt: vì được nhìn nhận là có công lao to lớn, tích cực, có tính biểu tượng (ví dụ: vua Quang Trung, Nguyễn Trãi, Trần Hưng Đạo, Nguyễn Du…).

• Không được đặt:

  • Công lao gây tranh cãi, chưa thống nhất trong đánh giá lịch sử.

  • Nhân vật có những mặt tiêu cực, hoặc chưa đủ tầm vóc quốc gia.

  • Một số trường hợp vì chưa có đề xuất hoặc chưa đủ tiêu chuẩn theo hội đồng xét duyệt.

4. Vì sao “chúa Nguyễn có đường, chúa Trịnh thì không”?

• Chúa Nguyễn: thường được coi là những người mở cõi, khai phá miền Nam, gắn với công cuộc Nam tiến, để lại dấu ấn lớn về lãnh thổ – đây là công lao dễ ghi nhận. Vì thế có đường Nguyễn Hoàng, Nguyễn Phúc Nguyên, Nguyễn Phúc Chu…

• Chúa Trịnh: tuy từng nắm quyền lớn ở Đàng Ngoài, nhưng lại bị coi là chính quyền chuyên quyền, kìm hãm vua Lê, không có dấu ấn mở đất hay đóng góp tích cực lâu dài cho dân tộc. Do đó, khó được chọn để đặt tên đường.

👉 Nói ngắn gọn: đặt tên đường không chỉ dựa vào việc từng có quyền lực, mà dựa vào dấu ấn công lao và sự đồng thuận trong cách nhìn lịch sử.