Tại sao các quốc gia như Việt Nam sợ vàng hoá nền kinh tế?
Tại sao Mỹ, Trung các nước phát triển không sợ vàng hoá nền kinh tế?
. Lý do vì sao Việt Nam (và nhiều nước mới nổi khác) sợ vàng hóa nền kinh tế có thể tóm gọn thế này:
1. Vàng làm mất kiểm soát chính sách tiền tệ
-
Nếu người dân giữ vàng thay vì VND → NHNN khó điều tiết cung tiền.
-
Ví dụ: khi cần kích thích kinh tế, hạ lãi suất, bơm tiền → tiền bơm ra có thể chạy vào vàng thay vì đầu tư/sản xuất.
-
Ngược lại, khi muốn hút tiền về → cũng khó vì người dân không gửi tiết kiệm bằng VND mà ôm vàng.
2. Hạn chế tín dụng cho sản xuất – kinh doanh
-
Vàng nằm trong két, “chết” ở dân → không quay vòng vào ngân hàng để cho vay doanh nghiệp.
-
Hệ quả: doanh nghiệp thiếu vốn, lãi suất cao, kinh tế chậm phát triển.
3. Tăng rủi ro tỷ giá và ngoại hối
-
Nếu vàng được tự do mua bán – nhập khẩu → khi giá thế giới tăng, dân đổ xô mua vàng → nhu cầu USD nhập vàng bùng nổ → tỷ giá VND/USD bị căng thẳng.
-
Điều này trực tiếp gây mất giá tiền đồng, tăng lạm phát nhập khẩu.
4. Gây bất ổn tài chính – đầu cơ
-
Vàng dễ trở thành công cụ đầu cơ: dân “lướt sóng vàng” thay vì đầu tư dài hạn.
-
Khi giá vàng biến động mạnh → kéo theo tâm lý bất ổn, lan sang thị trường ngoại hối (nhiều người bán VND để mua USD rồi mua vàng).
5. Ảnh hưởng tới niềm tin vào VND
-
Nếu dân coi vàng là “tiền thật” còn VND chỉ để giao dịch hàng ngày → VND bị suy yếu vai trò đồng nội tệ.
-
Đây chính là “vàng hóa” theo nghĩa sâu: nền kinh tế vận hành dựa trên vàng, VND chỉ là trung gian.
6. Bài học lịch sử Việt Nam
-
Trước 2012: vàng miếng lưu thông rộng, dân có thể dùng vàng để thanh toán mua nhà, xe.
-
Hệ quả: thị trường vàng chợ đen bùng nổ, giá vàng luôn “vênh” lớn với thế giới, gây áp lực khủng khiếp lên tỷ giá.
-
Sau đó, NHNN buộc phải độc quyền vàng miếng (SJC) để “cắt cơn vàng hóa”.
7. Tóm lại
Các quốc gia như Việt Nam sợ vàng hóa vì:
-
Tiền tệ mất vai trò trung tâm.
-
Ngân hàng mất nguồn vốn huy động.
-
Tỷ giá – lạm phát bị bất ổn.
-
Dân đầu cơ vàng thay vì đầu tư sản xuất.
Nói ngắn gọn: vàng hóa là “kẻ thù” của ổn định vĩ mô và phát triển dài hạn.