Tại sao Pháp lại chọn Điện Biên Phủ mà không phải địa phương khác?

Pháp chọn Điện Biên Phủ làm tập đoàn cứ điểm chiến lược là một tính toán chiến lược – quân sự – chính trị nhằm "đánh nhanh, thắng nhanh", chấm dứt chiến tranh Đông Dương có lợi trên bàn đàm phán Geneva. Cụ thể, các lý do chủ yếu như sau:

I. Về vị trí địa lý – quân sự

1. Điện Biên Phủ là ngã ba chiến lược Đông Dương

   • Nằm ở vùng Tây Bắc Việt Nam, gần Lào và Trung Quốc, là cửa ngõ chiến lược kiểm soát đường tiếp tế từ Việt Nam sang Lào và ngược lại.

   • Pháp muốn chặn đứng tuyến vận tải chiến lược của Việt Minh hỗ trợ cách mạng Lào và Cam-pu-chia.

2. Địa hình lòng chảo thuận lợi cho phòng ngự

   • Pháp nhận định: vùng lòng chảo Điện Biên Phủ có thể thiết lập một “pháo đài bất khả xâm phạm”.

   • Bao quanh là đồi núi cao, tưởng rằng dễ kiểm soát các ngả đường tiến công, thuận lợi cho hỏa lực tập trung.

3. Có thể tiếp tế hoàn toàn bằng đường không

   • Pháp tin rằng có thể duy trì hậu cần bằng không vận: dùng máy bay thả dù lương thực, đạn dược, quân tiếp viện.

   • Xây dựng sân bay Mường Thanh để tiếp tế và đổ bộ máy bay vận tải.

II. Về mục tiêu chiến lược – chính trị

1. Muốn tạo trận "điểm quyết chiến chiến lược"

   • Dụ quân chủ lực của Việt Minh vào “cái bẫy” và tiêu diệt gọn bằng hỏa lực vượt trội.

   • Giống mô hình trận Na San (1952), nơi Pháp từng thành công nhờ hệ thống cứ điểm phòng ngự kiên cố.

2. Tạo ưu thế trên bàn đàm phán Geneva

   • Điện Biên Phủ là "đòn đánh chủ lực" của Pháp để giành ưu thế đàm phán, buộc Việt Minh phải chấp nhận điều kiện Pháp đưa ra khi Hội nghị Geneva chuẩn bị mở vào tháng 5/1954.

3. Uy hiếp vùng giải phóng Tây Bắc

   • Tái chiếm vùng Tây Bắc đã bị Việt Minh giải phóng (Chiến dịch Tây Bắc 1952), tạo bàn đạp đe dọa vùng Việt Bắc – căn cứ kháng chiến trung ương.

III. Sai lầm chiến lược của Pháp

Tuy nhiên, những tính toán của Pháp bị phản đòn hoàn toàn vì:

• Việt Minh không đánh nhanh mà đánh chắc, tiến chắc, dùng chiến lược “vây, lấn, tấn, phá”.

• Hỏa lực pháo binh của Việt Minh bất ngờ mạnh hơn dự kiến (pháo 105mm kéo bằng tay vào trận địa cao).

• Địa hình lòng chảo trở thành "cái rọ" chết người, bị pháo binh Việt Minh khống chế hoàn toàn.

• Hậu cần bằng đường không bị Việt Minh bắn rơi máy bay, chiếm bãi thả dù, dẫn đến thiếu lương thực, đạn dược nghiêm trọng.

Kết luận:

Pháp chọn Điện Biên Phủ vì đánh giá sai cả thực lực đối phương lẫn tính khả thi phòng thủ của địa bàn. Cuối cùng, nơi họ kỳ vọng "chôn vùi chủ lực Việt Minh" lại trở thành nơi sụp đổ toàn bộ tham vọng thuộc địa của họ tại Đông Dương.