Tại sao tắm nắng chiều lại không tốt bằng nắng sáng?
Tắm nắng vào buổi sáng được xem là tốt hơn buổi chiều vì một số lý do khoa học liên quan đến tia UV và nhịp sinh học của cơ thể:
1. Cường độ tia UV:
-
Buổi sáng (khoảng 6h–9h):
-
Chủ yếu là tia UVA và ít tia UVB hơn, ánh nắng dịu, ít gây hại cho da.
-
UVB trong buổi sáng vẫn đủ để kích thích tổng hợp vitamin D – rất cần thiết cho xương và hệ miễn dịch.
-
-
Buổi chiều (sau 3h):
-
Tia UV (nhất là UVA) vẫn còn mạnh, nhưng hiệu quả tạo vitamin D kém hơn.
-
Đồng thời, nguy cơ gây lão hóa da, sạm da và ung thư da từ tia UVA lại cao hơn.
-
2. Nhịp sinh học của cơ thể:
-
Buổi sáng là thời điểm cơ thể thức dậy và sẵn sàng hấp thu ánh nắng để điều hòa hormone như melatonin và cortisol.
-
Tắm nắng chiều có thể gây rối loạn đồng hồ sinh học, ảnh hưởng giấc ngủ nếu tiếp xúc ánh sáng mạnh gần giờ ngủ.
3. Nhiệt độ môi trường:
-
Buổi sáng thường mát hơn, ít gây mệt mỏi hay mất nước so với nắng chiều vốn nóng và oi bức hơn.
Tóm lại:
Tắm nắng sáng sớm (từ 6h đến trước 9h) vừa giúp tạo vitamin D hiệu quả, vừa an toàn hơn cho làn da và sức khỏe. Nắng chiều không chỉ kém hiệu quả, mà còn gây hại nếu tiếp xúc quá lâu.
Đúng là đều từ Mặt Trời, nhưng ánh sáng Mặt Trời không phải lúc nào cũng giống nhau khi đến Trái Đất — điều này là do góc chiếu của Mặt Trời và hành trình mà tia nắng phải đi qua bầu khí quyển.
Vì sao ánh nắng thay đổi theo thời gian trong ngày?
-
Góc chiếu của Mặt Trời:
-
Buổi sáng: Mặt Trời nằm thấp trên đường chân trời, ánh sáng phải đi qua lớp khí quyển dày hơn, nên một phần lớn tia UV đã bị tán xạ hoặc hấp thụ.
-
Buổi trưa - chiều: Mặt Trời lên cao, ánh nắng chiếu gần như thẳng xuống, đi qua lớp khí quyển mỏng hơn, nên nhiều tia UV (nhất là UVA và UVB) xuyên xuống mặt đất nhiều hơn → nguy cơ gây hại cho da cao hơn.
-
-
Sự phân bố tia UV trong ngày:
-
UVB (giúp tổng hợp vitamin D) mạnh nhất vào khoảng 9h đến 11h.
-
UVA (gây lão hóa và ung thư da) thì xuất hiện gần như suốt cả ngày, nhưng buổi chiều không có nhiều UVB nữa, nên nắng chỉ gây hại mà không còn lợi ích vitamin D.
-
-
Tác động của bầu khí quyển:
-
Bầu khí quyển hoạt động như một lớp lọc tự nhiên. Vào sáng sớm hoặc chiều muộn, ánh sáng đi qua đoạn đường dài hơn trong khí quyển → nhiều tia có hại bị lọc bớt. Nhưng buổi chiều, cơ thể đã hấp thụ đủ nắng, nên nắng lúc đó dễ gây hại hơn là có ích.
-
Nói cách dễ hiểu: Mặt Trời không đổi, nhưng cách ánh sáng đến với chúng ta thay đổi, nên tác động đến cơ thể ta cũng khác nhau theo thời gian trong ngày.