Câu hỏi rất thực tế và hay! Mình sẽ giải thích rõ hiện tượng này theo hướng hóa học và sinh học:
❓ Tại sao thả đất đèn vào ao cá, cá lại chết?
👉 Khi thả đất đèn (CaC₂) vào nước ao, xảy ra phản ứng hóa học:
CaC2+2H2O→C2H2↑+Ca(OH)2
⚠️ Tác động gây chết cá:
🔸 1. Tạo khí axetilen (C₂H₂) – khí độc với cá
-
Khí C₂H₂ không tan nhiều trong nước, nổi lên mặt ao tạo màng khí mỏng, làm giảm lượng oxy hòa tan trong nước.
-
Cá bị ngạt thở, thiếu oxy → chết.
🔸 2. Sinh ra canxi hiđroxit (Ca(OH)₂) – chất bazơ mạnh
-
Làm tăng pH nước ao, khiến nước trở nên kiềm mạnh.
-
Cá rất nhạy cảm với pH, nên bị sốc pH → hỏng mang, bỏ ăn, chết.
🔸 3. Ảnh hưởng sinh lý cá
-
C₂H₂ và môi trường kiềm có thể gây tổn thương tế bào, ức chế hô hấp, rối loạn chức năng enzyme → làm cá chết nhanh chóng.
💥 Vì sao người ta làm vậy?
Đáng tiếc, một số người dùng đất đèn để bắt cá bất hợp pháp, vì:
-
Cá ngoi lên mặt nước để thở → dễ vớt
-
Hoặc chết nổi → dễ thu bắt
⚠️ Việc này bị cấm vì hủy hoại môi trường và đa dạng sinh học. Dùng đất đèn như vậy sẽ:
-
Làm chết cá lớn lẫn nhỏ
-
Gây ô nhiễm nguồn nước
-
Ảnh hưởng lâu dài đến sinh thái ao hồ
✅ Kết luận:
Thả đất đèn vào ao cá làm cá chết vì:
-
Sinh ra khí C₂H₂ gây thiếu oxy
-
Tạo ra môi trường kiềm mạnh do Ca(OH)₂
-
Độc tính hóa học ảnh hưởng hệ hô hấp của cá
