Tại sao Trần Hưng Đạo lại chọn đánh ở các ải Chi Lăng, Nội Bàng và đánh tại Vạn Kiếp?

Tại sao Trần Hưng Đạo lại chọn đánh ở các ải trên và đánh tại Vạn Kiếp? có phải quyết định sai lầm không?

Câu hỏi rất sắc sảo – liên quan trực tiếp đến tư duy chiến lược quân sự bậc thầy của Trần Hưng Đạo trong kháng chiến chống Nguyên – Mông. Để trả lời câu hỏi “tại sao Trần Hưng Đạo lại chọn đánh ở các ải và ở Vạn Kiếp”, và liệu đó có phải là sai lầm hay không, ta cần nhìn theo các cấp độ: tình hình thời cuộc, địa hình chiến lược, và mục tiêu tổng thể.

---

🔥 Bối cảnh chiến lược: Đại Việt chống Nguyên

📆 Lần 1 (1258): quân Nguyên đánh thăm dò → ta chủ động lui binh, rồi phản công ở Đông Bộ Đầu.

📆 Lần 2 (1285): cuộc xâm lược tổng lực lần đầu, địch đi 3 đường (đông – tây – thủy).

📆 Lần 3 (1287–1288): quân Nguyên trở lại, lần này Trần Hưng Đạo dùng phòng thủ chiến lược + phản công quyết định tại Bạch Đằng.

---

🛡️ Tại sao Trần Hưng Đạo lại chọn Vạn Kiếp và các ải để đánh?

✅ 1. Vạn Kiếp là trung tâm chiến lược của cả hai phe

• Vạn Kiếp (nay thuộc Chí Linh, Hải Dương) nằm ở trung điểm giữa:

  • Tuyến Lục Đầu Giang – sông Thương – sông Cầu (đường thủy quan trọng nhất),

  • Giao điểm của các con đường từ Lạng Sơn, Cao Bằng, Quảng Ninh đổ về đồng bằng.

• Nguyên Mông dùng Vạn Kiếp làm đại bản doanh hậu cần trong cả hai lần xâm lược (1285 và 1287):

  • Tập kết quân.

  • Tổ chức hành quân tỏa ra các hướng.

  • Dự trữ lương thực (chủ yếu từ thủy quân chở đến).

📌 Vì vậy: Trần Hưng Đạo phải đánh ở Vạn Kiếp để đánh thẳng vào trung tâm điều phối của địch.

---

✅ 2. Các ải (như Chi Lăng) là điểm kiểm soát và đánh chặn ban đầu

• Ải Chi Lăng, Lạng Sơn, Nội Bàng, Vân Nam là nơi:

  • Đón đầu các đạo quân tấn công từ Quảng Tây – Vân Nam.

  • Là nơi truy cản ban đầu để cắt nhỏ quân địch, tránh hợp quân.

  • Giống như “nút chặn máu” trên tuyến mạch chính.

• Nhưng Trần Hưng Đạo không dồn hết quân để tử thủ các ải, vì ông:

  • Nhận rõ sức mạnh cơ động của quân Nguyên.

  • Chọn chiến thuật: rút lui – chia cắt – đánh vào điểm yếu hậu cần.

---

✅ 3. Không phải sai lầm, mà là chiến lược "vườn không nhà trống + đánh vào chỗ hiểm"

• Trần Hưng Đạo để địch chiếm Thăng Long dễ dàng → không mắc bẫy đối đầu trực diện.

• Dẫn dụ địch vào sâu, rồi:

  • Cắt đứt lương thực (Vân Đồn, Trường Sa – Vạn Kiếp).

  • Đánh phục kích ở Vạn Kiếp khi địch đang đói – mệt – chia cắt.

  • Phản công bằng thủy chiến ở Bạch Đằng, tiêu diệt toàn bộ thủy quân rút lui.

📌 Đây là chiến lược tổng thể, cho thấy tầm nhìn chiến tranh nhân dân, không ngại mất đất tạm thời để giữ nước lâu dài.

---

❌ Có phải là sai lầm không?

KHÔNG. Đó là quyết định chính xác, được hậu thế và các học giả quốc tế đánh giá là bậc thầy chiến tranh bất đối xứng.

📌 Minh chứng:

• Vạn Kiếp là nơi then chốt, đánh trúng vào đây như cắt gân địch.

• Sau trận Vạn Kiếp và Bạch Đằng, địch tan vỡ – vua Nguyên bỏ mộng xâm lược Đại Việt.

---

📚 Tổng kết: