Thời kì thịnh trị nhất của Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha và Anh?

Thời kì thịnh trị nhất của Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha và Anh?

so sánh “thời kỳ thịnh trị nhất” của các đế quốc hàng hải châu Âu – ba quốc gia đã từng thống trị thế giới bằng khoa học, công nghệ, thương mại và sức mạnh biển.
Dưới đây là bản tổng hợp súc tích, chính xác và có thể dùng ngay cho bài giảng hoặc nghiên cứu:

---

🇵🇹 I. BỒ ĐÀO NHA – THỜI KỲ HOÀNG KIM HÀNG HẢI (thế kỷ XV – XVI)

➡️ Thời kỳ thịnh trị nhất: khoảng 1415–1580

🔹 Bối cảnh:

• Dưới thời Hoàng tử Henry Nhà Hàng Hải (Henry the Navigator), Bồ Đào Nha mở đầu kỷ nguyên khám phá địa lý thế giới.

• Là đế quốc hàng hải đầu tiên, đi đầu trong việc chinh phục các tuyến đường biển tới Ấn Độ, Trung Hoa, châu Phi và châu Mỹ.

🔟 Thành tựu nổi bật:

1. Khám phá mũi Hảo Vọng (Nam Phi) – Bartolomeu Dias (1488).

2. Vasco da Gama tìm ra đường biển sang Ấn Độ (1498).

3. Chiếm Goa, Malacca, Ma Cao, lập đế chế thương mại toàn cầu đầu tiên.

4. Kỹ thuật hàng hải và bản đồ học dẫn đầu thế giới (sử dụng la bàn, hải đồ chính xác).

5. Thành lập trường đào tạo hàng hải Sagres, trung tâm khoa học biển châu Âu.

6. Thương mại gia vị và vàng mang lại thịnh vượng chưa từng có.

7. Thành tựu kiến trúc Manueline, pha trộn Gothic và Renaissance.

8. Ngôn ngữ và văn hóa Lusophone lan rộng toàn cầu.

9. Phát triển kỹ thuật đóng tàu Caravel, nhanh và cơ động.

10. Xây dựng đế chế thuộc địa đầu tiên kéo dài 500 năm (Brazil, châu Phi, châu Á).

🕊️ Đặc trưng: “Nhỏ nhưng đi xa nhất thế giới” – Bồ Đào Nha mở ra Thời đại Khám phá nhân loại.

---

🇪🇸 II. TÂY BAN NHA – THỜI KỲ HOÀNG KIM (Siglo de Oro, thế kỷ XVI – đầu XVII)

➡️ Thời kỳ thịnh trị nhất: khoảng 1492–1659

🔹 Bối cảnh:

• Sau khi Columbus phát hiện châu Mỹ (1492), Tây Ban Nha trở thành đế quốc lớn nhất thế giới.

• Liên minh Hoàng gia Castile – Aragon (Isabel & Ferdinand), rồi triều Habsburg (Charles V, Philip II).

🔟 Thành tựu nổi bật:

1. Khám phá Tân Thế giới (châu Mỹ), lập nên đế chế thuộc địa khổng lồ.

2. Mang về khối lượng vàng bạc khổng lồ từ Nam Mỹ, trở thành siêu cường tài chính.

3. Tạo ra mạng lưới thương mại toàn cầu nối châu Âu – Mỹ – châu Á (tàu Manila Galleons).

4. Thống trị đại dương bằng Armada và hải quân mạnh nhất thế giới (thế kỷ XVI).

5. Phát triển khoa học địa lý, thiên văn, đo đạc bản đồ thế giới.

6. Thời kỳ vàng son nghệ thuật và văn học: Cervantes, Velázquez, El Greco.

7. Kiến trúc Baroque Tây Ban Nha – ảnh hưởng sâu rộng toàn cầu.

8. Cải cách giáo dục, hình thành các đại học ở châu Mỹ (Mexico, Lima).

9. Lan tỏa Kitô giáo, tiếng Tây Ban Nha trở thành ngôn ngữ thế giới.

10. Tạo nền tảng cho văn minh Mỹ Latinh hiện đại.

🕊️ Đặc trưng: “Đế quốc mà mặt trời không bao giờ lặn.”

---

🇬🇧 III. ANH QUỐC – THỜI KỲ ĐẾ QUỐC VÀ CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP (thế kỷ XVIII – XIX)

➡️ Thời kỳ thịnh trị nhất: khoảng 1815–1914
(sau chiến thắng Napoleon, trước Thế chiến I)

🔹 Bối cảnh:

• Là trung tâm của Cách mạng Công nghiệp lần thứ nhất.

• Mở rộng lãnh thổ khắp 5 châu – trở thành đế quốc lớn nhất lịch sử nhân loại.

🔟 Thành tựu nổi bật:

1. Cách mạng công nghiệp đầu tiên (1760–1840): máy hơi nước, nhà máy, tàu hỏa, dệt cơ khí.

2. James Watt, Newton, Faraday, Darwin, Maxwell – biểu tượng của khoa học nhân loại.

3. Thành lập Đế quốc Anh, kiểm soát 1/4 diện tích và dân số thế giới.

4. Phát triển khoa học hàng hải, địa chất, y học, công nghệ chế tạo.

5. Mạng lưới thương mại toàn cầu và hệ thống tài chính London.

6. Phát minh tàu thủy, đường sắt, máy dệt, động cơ đốt trong.

7. Cải cách giáo dục và khoa học đại học (Oxford, Cambridge, Royal Society).

8. Hệ thống pháp quyền và dân chủ nghị viện mẫu mực.

9. Đế chế truyền thông – báo chí, ngôn ngữ Anh trở thành ngôn ngữ quốc tế.

10. Khai sinh khoa học hiện đại và tinh thần khai sáng Anh.

🕊️ Đặc trưng: “Công nghiệp hóa thế giới – lãnh đạo bằng khoa học và hệ thống.”

---

🔎 Tổng hợp so sánh ba đế quốc: