Tính đến cuối năm 2024, Trung Quốc đã đạt tỷ lệ đô thị hóa 67%, tương đương khoảng 940 triệu người sinh sống tại các khu vực đô thị. Chính phủ Trung Quốc đặt mục tiêu nâng tỷ lệ này lên gần 70% trong vòng 5 năm tới, hướng tới 75–80% vào năm 2035.
📈 Đặc điểm nổi bật của quá trình đô thị hóa tại Trung Quốc
1. Tốc độ đô thị hóa nhanh chóng và quy mô lớn
-
Tỷ lệ đô thị hóa tăng từ 26% năm 1990 lên 67% vào năm 2024.
-
Trung Quốc hiện có hơn 160 thành phố với dân số trên 1 triệu người, trong đó có 18 siêu đô thị (megacity) như Thượng Hải, Bắc Kinh, Trùng Khánh, Thành Đô, Quảng Châu, Thâm Quyến.
2. Chính sách cải cách hộ khẩu (hukou)
-
Chính phủ đã nới lỏng hoặc bãi bỏ hạn chế hộ khẩu ở các thành phố nhỏ và vừa, nhằm thúc đẩy người dân nông thôn định cư lâu dài tại đô thị và tiếp cận dịch vụ công như y tế, giáo dục.
3. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế và tiêu dùng
-
Lao động đô thị có thu nhập cao hơn 2,5–3 lần so với lao động nông thôn, góp phần thúc đẩy tiêu dùng nội địa và chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ xuất khẩu sang tiêu dùng trong nước.
4. Đô thị hóa gắn với quy hoạch bền vững
-
Trung Quốc triển khai các chương trình như “đô thị bọt biển” để quản lý nước mưa và phát triển đô thị sinh thái, đồng thời quy hoạch các khu vực bảo vệ sinh thái chiếm ít nhất 20% diện tích đô thị.
⚠️ Thách thức trong quá trình đô thị hóa
-
Bất bình đẳng xã hội: Khoảng 250 triệu người sống ở đô thị nhưng không có hộ khẩu đô thị, dẫn đến hạn chế trong việc tiếp cận dịch vụ công và an sinh xã hội.
-
Áp lực hạ tầng và môi trường: Tốc độ đô thị hóa nhanh gây ra tình trạng quá tải hạ tầng, ô nhiễm môi trường và mất cân bằng phát triển giữa các vùng.
-
Tác động đến tỷ lệ sinh: Chi phí sinh hoạt cao và áp lực cuộc sống ở đô thị khiến nhiều người trẻ trì hoãn hoặc từ chối việc sinh con, góp phần vào xu hướng giảm dân số.
🔍 Kết luận
Đô thị hóa đã và đang là động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của Trung Quốc, giúp nâng cao thu nhập và chất lượng cuộc sống cho hàng trăm triệu người. Tuy nhiên, quá trình này cũng đặt ra nhiều thách thức về quản lý đô thị, an sinh xã hội và bảo vệ môi trường. Việc cải cách hệ thống hộ khẩu, đầu tư vào hạ tầng bền vững và thúc đẩy phát triển cân bằng giữa các vùng sẽ là những yếu tố then chốt để Trung Quốc đạt được mục tiêu đô thị hóa bền vững trong tương lai.
