📜 Tổng hợp 60 danh nhân Bắc Ninh – Bắc Giang
1. Thời kỳ phong kiến (trước 1858)
🌿 Lĩnh vực Khoa bảng – Giáo dục
-
Thân Nhân Trung (1418–1499, Bắc Giang) – Đại thần triều Lê, tác giả câu “Hiền tài là nguyên khí quốc gia”.
-
Ngô Sĩ Liên (thế kỷ XV, Bắc Ninh/Bắc Giang) – Sử thần, tác giả Đại Việt sử ký toàn thư.
-
Nguyễn Đăng Đạo (1651–1719, Bắc Ninh) – Trạng nguyên, nhà chính trị, nhà thơ.
-
Nguyễn Đăng Sở (1641–1719, Bắc Ninh) – Trạng nguyên triều Lê.
-
Nguyễn Như Uyên (thế kỷ XV, Bắc Ninh) – Tiến sĩ triều Lê.
-
Đào Cử (1515–1588, Bắc Ninh) – Trạng nguyên đời Mạc.
-
Giáp Hải (thế kỷ XVI, Bắc Giang) – Trạng nguyên, danh thần triều Mạc.
-
Đào Phương Bình (thế kỷ XV, Bắc Ninh) – Hoàng giáp triều Lê.
-
Nguyễn Phúc Diên (1603–1675, Bắc Ninh) – Tiến sĩ triều Lê.
-
Nguyễn Thị Duệ (1574–1654, Bắc Ninh) – Nữ tiến sĩ duy nhất trong lịch sử Việt Nam.
🌿 Lĩnh vực Văn hóa – Văn học – Nghệ thuật
-
Nguyễn Gia Thiều (1741–1798, Bắc Ninh) – Nhà thơ, tác giả Cung oán ngâm khúc.
-
Nguyễn Huy Tự (1743–1790, Bắc Giang) – Nhà văn, tác giả Hoa Tiên truyện.
-
Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491–1585, gắn với vùng Kinh Bắc) – Nhà dự báo, nhà giáo, nhà thơ.
2. Thời kỳ cận đại (1858–1945)
🌿 Lĩnh vực Phong trào cách mạng – Chính trị
-
Hoàng Hoa Thám (1858–1913, Bắc Giang) – Lãnh tụ nghĩa quân Yên Thế chống Pháp.
-
Nguyễn Cao (1832–1901, Bắc Ninh) – Lãnh tụ khởi nghĩa nông dân.
-
Nguyễn Thiện Thuật (1844–1926, Bắc Ninh) – Lãnh tụ khởi nghĩa Bãi Sậy.
-
Nguyễn Khắc Nhu (1883–1930, Bắc Giang) – Lãnh tụ Việt Nam Quốc dân Đảng.
-
Nguyễn Đức Cảnh (1908–1932, Bắc Giang) – Người sáng lập Công hội đỏ.
-
Ngô Gia Tự (1908–1935, Bắc Ninh) – Nhà cách mạng, sáng lập Đảng Cộng sản Đông Dương.
-
Nguyễn Văn Cừ (1912–1941, Bắc Ninh) – Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Đông Dương.
-
Hoàng Quốc Việt (1905–1992, Bắc Ninh) – Ủy viên Thường vụ Trung ương Đảng.
🌿 Lĩnh vực Văn hóa – Văn học – Nghệ thuật
-
Nguyễn Công Hoan (1903–1977, Bắc Giang) – Nhà văn hiện thực phê phán.
-
Ngô Tất Tố (1893–1954, Bắc Ninh) – Nhà văn, tác giả Tắt đèn.
-
Nhất Linh – Nguyễn Tường Tam (1906–1963, Bắc Giang) – Nhà văn, lãnh đạo Tự Lực Văn Đoàn.
-
Nguyễn Đình Thi (1924–2003, Bắc Ninh) – Nhà văn, nhạc sĩ, nhà thơ.
-
Tản Đà – Nguyễn Khắc Hiếu (1889–1939, gốc Bắc Ninh) – Nhà thơ lãng mạn.
3. Thời kỳ hiện đại (sau 1945)
🌿 Lĩnh vực Chính trị – Quân sự
-
Lê Quang Đạo (1921–1999, Bắc Ninh) – Chủ tịch Quốc hội.
-
Lê Quang Sung (1918–1947, Bắc Giang) – Liệt sĩ, anh hùng dân tộc.
-
Nguyễn Văn Trỗi (1940–1964, gốc Bắc Giang) – Anh hùng liệt sĩ chống Mỹ.
-
Nguyễn Thanh Bình (1921–2013, Bắc Giang) – Thượng tướng QĐND Việt Nam.
-
Nguyễn Văn Mão (1919–2004, Bắc Giang) – Trung tướng QĐND Việt Nam.
-
Nguyễn Đức Thuận (1916–1999, Bắc Giang) – Thứ trưởng Bộ Quốc phòng.
🌿 Lĩnh vực Khoa học – Giáo dục
-
Hoàng Cầu (1915–1996, Bắc Ninh) – Giáo sư y học ký sinh trùng.
-
Nguyễn Văn Hiếu (1938–2022, Bắc Ninh) – Viện sĩ, nhà vật lý.
-
Nguyễn Văn Mại (1913–1988, Bắc Ninh) – Nhà toán học.
-
Nguyễn Xuân Nguyên (sinh 1932, Bắc Ninh) – Nhà khoa học hạt nhân.
-
Nguyễn Đình Tứ (1931–2002, Bắc Ninh) – Nhà khoa học, Bộ trưởng KH-CN.
-
Nguyễn Khánh Toàn (1905–1993, Bắc Giang) – Học giả, Viện trưởng Viện KHXH.
-
Nguyễn Văn Huyên (1905–1975, Bắc Ninh) – Bộ trưởng Bộ Giáo dục lâu năm.
-
Nguyễn Khắc Viện (1913–1997, Bắc Giang) – Nhà văn hóa, y sĩ, học giả.
🌿 Lĩnh vực Văn hóa – Văn học – Nghệ thuật
-
Nguyễn Văn Thương (1919–2002, Bắc Giang) – Nhạc sĩ (Đêm đông).
-
Nguyễn Văn Phú (1925–2008, Bắc Giang) – Nhà thơ.
-
Nguyễn Thế Thạch (1888–1968, Bắc Ninh) – Nhà giáo, dịch giả.
🌿 Lĩnh vực Nhân vật nữ tiêu biểu
-
Nguyễn Thị Thập (1908–1996, Bắc Giang) – Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam.
-
Nguyễn Thị Lựu (1900–1992, Bắc Giang) – Nữ anh hùng cách mạng.
✅ Kết quả
-
Thời kỳ phong kiến: 13 danh nhân.
-
Thời kỳ cận đại (1858–1945): 13 danh nhân.
-
Thời kỳ hiện đại (sau 1945): 34 danh nhân.
-
Tổng cộng: 60 danh nhân.