Vì sao người dân Việt Nam thích vàng và tích trữ nhiều vàng?

Vì sao người dân Việt Nam thích vàng và tích trữ nhiều vàng?

Lượng vàng trong dân Việt Nam được ước tính rất cao, có thể lên tới 500–1.000 tấn, thậm chí hơn 1.000 tấn theo một số nguồn không chính thức. Đây là mức rất lớn so với quy mô dân số và GDP, và là một trong những đặc trưng tài chính – văn hóa độc đáo của người Việt.

---

🟨 Vì sao người dân Việt Nam thích vàng và tích trữ nhiều vàng?

1. 🔒 Tâm lý “vàng là của để dành” – văn hóa lâu đời

• Từ thời xa xưa, người Việt đã xem vàng như tài sản bảo toàn giá trị qua thời gian.

• Nhiều thế hệ truyền nhau cách “giữ của bằng vàng”: vàng cưới, vàng làm của hồi môn, vàng để dành dưỡng già, phòng thân khi hoạn nạn.

• Trong dân gian: “Giàu vì bạn, sang vì vợ, giữ của vì vàng”.

2. 🔥 Trải nghiệm lạm phát và bất ổn quá khứ

• Những năm 1980–1990, Việt Nam từng trải qua lạm phát phi mã, tiền mất giá mạnh.

• Nhiều người chuyển sang tích trữ vàng vì vàng không mất giá theo đồng nội tệ.

• Người dân còn ghi nhớ thời kỳ đổi tiền, mất mát tài sản → củng cố lòng tin vào vàng hơn là tiền mặt.

3. 🪙 Thiếu kênh đầu tư chính thống – niềm tin vào vàng lớn hơn chứng khoán

• Nhiều người dân không tin tưởng hoàn toàn vào ngân hàng, chứng khoán, hay bất động sản (vì dễ biến động, rủi ro, thủ tục phức tạp).

• Vàng vật chất có thể sờ – nắm – cất giữ – truyền đời, tạo cảm giác an toàn và kiểm soát được.

4. 💍 Tập tục – nghi lễ gắn với vàng

• Vàng được dùng phổ biến trong cưới hỏi, ma chay, làm lễ, cúng tổ tiên.

• Các sự kiện quan trọng đều chuộng vàng 9999 (vàng ta).

• Tập tục tặng vàng cưới – quà cưới thể hiện “trách nhiệm – thể diện – tài lực”.

5. 📉 Chưa có chính sách khuyến khích chuyển hóa vàng thành vốn đầu tư

• Vàng tích trữ trong dân phần lớn là vàng vật chất nằm yên (dưới gối, két sắt, tủ thờ…).

• Ngân hàng không còn được huy động vàng từ năm 2012, nên nguồn vốn này bị “đóng băng”, không đưa vào lưu thông kinh tế.

---

🔎 Một số con số đáng chú ý:

Ghi chú: 1.000 tấn vàng tương đương ~75 tỷ USD (tính theo giá vàng ~75 triệu/lượng hiện tại).

---

🔁 Hệ quả & bài toán chính sách

• Tích trữ vàng quá lớn → lãng phí nguồn lực, không đưa được vào sản xuất – kinh doanh.

• Làm giảm hiệu quả chính sách tiền tệ vì người dân phản ứng với biến động tỷ giá – lãi suất qua giá vàng.

• Tạo ra thị trường vàng “song song” với tiền đồng.

🔧 Đề xuất:

• Nhà nước nên có cơ chế khuyến khích chuyển hóa vàng thành vốn đầu tư, như:

  • Tái cho phép ngân hàng huy động vàng nhưng an toàn, minh bạch.

  • Tạo kênh đầu tư bằng vàng (ETF vàng nội địa, trái phiếu bảo chứng bằng vàng).

  • Cho phép doanh nghiệp được nhập khẩu vàng nguyên liệu, chế tác xuất khẩu → hút vàng từ dân vào sản xuất.

---

✅ Tóm tắt

Người Việt thích và tích trữ nhiều vàng vì:

1. Văn hóa truyền thống “của để dành”.

2. Trải nghiệm lịch sử về lạm phát và đổi tiền.

3. Niềm tin vào vàng hơn các kênh tài chính khác.

4. Vai trò vàng trong nghi lễ, phong tục.

5. Chính sách chưa tạo kênh chuyển hóa vàng thành vốn đầu tư.