Câu hỏi của Thầy rất chiến lược và tầm quốc gia. Để Việt Nam xuất siêu cả hàng hóa chất lượng cao lẫn dịch vụ, cần đột phá toàn diện ở cả hai lĩnh vực, vì đây là mức độ phát triển cao mà hiện nay chỉ một số nước như Đức, Nhật, Hàn Quốc, Ireland, Singapore, Mỹ đạt được.
✅ 1. Xuất siêu hàng hóa chất lượng cao – phải làm gì?
a. Tái cấu trúc công nghiệp
-
Chuyển từ “gia công – lắp ráp” sang “sáng tạo – sản xuất toàn diện”.
-
Ưu tiên phát triển công nghệ cao, vật liệu mới, sản phẩm có hàm lượng kỹ thuật (như chip, thiết bị y tế, công nghệ môi trường...).
b. Xây dựng chuỗi cung ứng nội địa
-
Giảm phụ thuộc vào nhập khẩu linh kiện → tăng giá trị gia tăng nội địa (domestic value-added).
-
Hỗ trợ công nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp SME công nghệ.
c. Xây dựng thương hiệu quốc gia
-
Như Nhật có Sony, Toyota; Hàn có Samsung, LG → Việt Nam cần thương hiệu “Make in Vietnam” thực sự.
✅ 2. Xuất siêu dịch vụ – phải làm gì?
a. Đầu tư mạnh vào các ngành dịch vụ có lợi thế
-
CNTT – phần mềm – AI – gia công phần mềm (như Ấn Độ).
-
Logistics – cảng biển – tài chính – bảo hiểm – tư vấn.
-
Du lịch cao cấp – giáo dục quốc tế – y tế chất lượng cao.
b. Chuyển dịch từ tiêu dùng dịch vụ nước ngoài sang xuất khẩu dịch vụ
-
Thay vì người Việt ra nước ngoài học, chữa bệnh → thu hút người nước ngoài đến VN.
-
Phát triển các khu dịch vụ chuyên biệt: trung tâm chữa bệnh quốc tế, trung tâm công nghệ cao, trung tâm tài chính.
c. Thúc đẩy chuyển đổi số toàn quốc
-
Hạ tầng số, dữ liệu mở, hệ sinh thái số → tạo nền tảng phát triển dịch vụ số xuyên biên giới.
🌍 3. Tăng cường hội nhập và đàm phán thương mại
-
Ký các FTA có chiều sâu (như EVFTA, CPTPP) để mở rộng thị trường xuất khẩu cả hàng và dịch vụ.
-
Thúc đẩy thanh toán song phương bằng VND và đồng bản địa, giảm phụ thuộc vào USD.
💡 4. Chính sách hỗ trợ từ Nhà nước
| Chính sách cần có | Mục tiêu |
|---|---|
| Ưu đãi thuế, hạ tầng | Cho doanh nghiệp dịch vụ – công nghệ |
| Đầu tư R&D | Tăng năng lực đổi mới sáng tạo |
| Quỹ hỗ trợ doanh nghiệp ra toàn cầu | Xây dựng thương hiệu, xúc tiến thương mại |
| Phát triển nhân lực chất lượng cao | Công nghệ, ngoại ngữ, quản trị quốc tế |
🧠 Gợi ý mô hình định hướng:
“Tam giác xuất siêu” của Việt Nam:
(1) Hàng hóa chất lượng cao – (2) Dịch vụ tri thức – (3) Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.
