Việt Nam phải tận dụng được AI để bước vào kỉ nguyên mới
1. Bối cảnh và cơ hội lịch sử
-
Ba cuộc CMCN trước, Việt Nam không tận dụng được do chiến tranh.
-
Nay đất nước hòa bình, thu nhập trung bình cao, cần nắm lấy cơ hội của CMCN 4.0 với công nghệ cốt lõi là AI.
-
AI được ví như động cơ hơi nước (CMCN1), điện (CMCN2), máy tính cá nhân (CMCN3).
-
Tận dụng cơ hội này không chỉ để vươn lên hùng cường, mà còn để bảo vệ độc lập dân tộc.
2. Lựa chọn chiến lược: Công nghệ mở
-
AI & mã nguồn mở: Chọn AI dựa trên mã nguồn mở là một quyết định chiến lược phù hợp.
-
Tại sao mở?
-
Không một tập đoàn nào giải quyết hết bài toán của mọi quốc gia.
-
Công nghệ mở giúp giá rẻ, dễ tiếp cận, khai phóng sức sáng tạo toàn dân.
-
Kiến trúc mở, chuẩn mở, dữ liệu mở → nền tảng để quốc gia làm chủ công nghệ, tránh lệ thuộc “hộp đen” nước ngoài.
-
An ninh mạng, niềm tin số chỉ có được khi công nghệ là mở.
-
3. Tầm nhìn hành động
-
Sáng tạo toàn dân: công nghệ mở khai phóng trí tuệ từng cá nhân, từng doanh nghiệp → tạo mặt bằng tri thức cao hơn.
-
Dữ liệu là dầu mỏ mới: mở dữ liệu để cộng đồng khai phá giá trị mới.
-
Việt Nam đi sau muốn đi trước: phải đứng trên vai nhân loại, chọn con đường mở, từ đó vừa thừa hưởng vừa đóng góp cho tri thức nhân loại.
-
Cam kết chiến lược quốc gia:
-
Nhà nước: ban hành chính sách, chiến lược.
-
Doanh nghiệp: phát triển nền tảng số dựa trên công nghệ mở.
-
Trường học: nuôi dưỡng cộng đồng mở.
-
-
Thông điệp cốt lõi: “Mở để phát triển và làm chủ công nghệ Việt Nam – Make in Vietnam.”
-
AI như điện của thế kỷ 21: Nếu điện trong thế kỷ 20 đã thay đổi toàn bộ sản xuất – đời sống, thì AI hôm nay chính là hạ tầng cốt lõi thúc đẩy mọi lĩnh vực, từ nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ đến quản trị.
-
Đóng góp vào GDP toàn cầu: PwC dự báo đến năm 2030, AI đóng góp khoảng 16 nghìn tỷ USD – tương đương nền kinh tế lớn nhất thế giới hiện nay. Điều này cho thấy AI không chỉ tạo ra giá trị công nghệ mà còn là động lực tăng trưởng kinh tế khổng lồ.
-
Năng suất lao động: Việc AI làm tăng năng suất lao động 1,5% mỗi năm trong hàng thập kỷ là một con số cực kỳ đáng chú ý. Đây chính là “cú hích dài hạn” cho tăng trưởng, giống vai trò mà điện, động cơ hơi nước, Internet từng mang lại.
-
Tính tất yếu chiến lược: Đầu tư AI không còn là lựa chọn, mà là con đường duy nhất để tạo lợi thế cạnh tranh, giữ vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu, và hướng tới kinh tế tri thức.