Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc thành công chống lão ở khỉ?
🔍 Những nghiên cứu cụ thể
-
Metformin giảm quá trình lão hóa ở khỉ
-
Nghiên cứu của Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS) dùng metformin (thuốc trị tiểu đường loại 2) để điều trị cho khỉ Cynomolgus trong 40 tháng.
-
Kết quả: giảm teo vỏ não (cerebral cortex), cải thiện trí nhớ, giảm mất xương hàm, tổn thương mô cơ quan như gan, tim, phổi, ruột.
-
Metformin dường như hoạt động không chỉ qua việc điều chỉnh đường huyết, mà còn thông qua kích hoạt mạng lưới gene chống oxy hóa (Nrf2), và làm chậm “tuổi sinh học” (biological age) theo dấu ấn methyl hóa DNA và biểu hiện gene.
-
-
Dùng tế bào gốc cải thiện đa hệ trong khỉ già
-
Nghiên cứu với senescence-resistant mesenchymal progenitor cells (SRCs) — tế bào gốc được chỉnh sửa để kháng lão hóa.
-
Thử nghiệm trên khỉ già (macaques) trong 44 tuần, tiêm định kỳ tế bào này.
-
Kết quả: cải thiện chức năng nhận thức, giảm các dấu hiệu lão hóa ở não, xương, mô liên kết, giảm viêm, giảm tế bào già (senescent cells), tăng tế bào tiền thân ở mô thần kinh và sinh sản. Nhiều mô/tổ chức trong khỉ cho thấy biểu hiện gen trở nên giống trẻ hơn trước.
-
-
Blastoids khỉ / tạo tế bào phôi giả
-
Một nhóm ở Kunming (Đại học Khoa học và Công nghệ) tạo được blastoids từ tế bào gốc phôi và tế bào iPS của khỉ — tức là cấu trúc giống phôi sớm, giúp nghiên cứu phát triển phôi và tái tạo mô.
-
Với tế bào từ khỉ già, tỉ lệ thành công hơi thấp hơn, nhưng vẫn đáng kể (~60%). Điều này mở ra khả năng “lập trình lại” ở mức tế bào phôi, liên quan tới hồi phục hay tái tạo ở những cá thể lớn tuổi.
-
⚠️ Giải thích / Những điều cần nhớ
-
“Chống lão hóa” ở đây không đồng nghĩa với “bất tử” hoặc “trẻ mãi mãi” — phần lớn là tái tạo/giảm tốc sự lão hóa: phục hồi hoặc cải thiện các chức năng suy giảm, giảm các dấu hiệu thoái hóa mô, tế bào, gene.
-
Thời gian và điều kiện thử nghiệm còn hạn chế: chưa rõ tác dụng lâu dài, khả năng phản ứng phụ, hoặc ảnh hưởng trên con người.
-
Khỉ là loài rất gần người về sinh học, nên kết quả khả dĩ áp dụng được cho người hơn so với chuột, nhưng vẫn cần thử nghiệm lâm sàng nghiêm túc.
✅ Kết luận
Vâng, thông tin bạn nghe là có cơ sở — các nhà khoa học Trung Quốc đã thực hiện các thí nghiệm cho thấy họ có thể giảm lão hóa ở khỉ, bằng việc dùng thuốc (metformin), tế bào gốc kháng lão hóa, và kỹ thuật tái lập tế bào phôi/ phát triển mô. Đây là bước tiến lớn. Nhưng vẫn đang trong giai đoạn nghiên cứu, chưa phải là “chống lão hóa hoàn toàn” hay có thể áp dụng rộng rãi ở người.