thiên thạch được tạo ra từ đâu? vụ nổ thiên thạch thế nào? tốc độ ra sao?
☄️ 1. Thiên thạch được tạo ra từ đâu?
Thiên thạch là những mảnh đá hoặc kim loại đến từ:
| Nguồn gốc | Mô tả |
|---|---|
| 🌌 Tiểu hành tinh (asteroid) | Vỡ ra từ các vật thể lớn hơn trong vành đai tiểu hành tinh (giữa sao Hỏa và sao Mộc) |
| 🌠 Sao chổi (comet) | Khi sao chổi bay gần Mặt Trời, nó tan rã → để lại mảnh vụn |
| 🌕 Mặt trăng hoặc sao Hỏa | Một số thiên thạch đặc biệt là đá văng ra từ các vụ va chạm trên Mặt Trăng hoặc sao Hỏa rồi bay đến Trái Đất! 😱 |
🔥 2. Vụ nổ thiên thạch diễn ra như thế nào?
-
Khi thiên thạch lao vào khí quyển Trái Đất, nó gặp ma sát cực lớn → nóng lên hàng nghìn độ C → cháy sáng → gọi là sao băng.
-
Nếu thiên thạch lớn và cứng → không cháy hết → nổ trên không hoặc rơi xuống đất → gây vụ nổ thiên thạch.
Ví dụ nổi tiếng:
-
Vụ nổ Chelyabinsk – Nga (2013):
-
Thiên thạch ~20m, nặng 13.000 tấn.
-
Nổ trên không ở độ cao ~30 km.
-
Sức công phá tương đương 500.000 tấn TNT (gần 30 quả bom Hiroshima).
-
Làm vỡ kính hàng ngàn tòa nhà, hơn 1.500 người bị thương (đa phần do mảnh kính văng).
-
🚀 3. Tốc độ của thiên thạch là bao nhiêu?
-
Khi vừa chạm khí quyển, thiên thạch có thể bay với tốc độ: 👉 11 km/s đến 72 km/s
(tức là từ 40.000 đến hơn 250.000 km/h 😲) -
Sau đó, do ma sát không khí, tốc độ giảm dần trước khi nổ hoặc rơi.
💥 Bonus: Sự khác nhau giữa các khái niệm
| Tên gọi | Khi nào dùng? |
|---|---|
| Thiên thạch (meteorite) | Mảnh rơi xuống đất còn lại sau khi cháy |
| Sao băng (meteor) | Hiện tượng thiên thạch cháy sáng khi bay qua khí quyển |
| Thiên thể (meteoroid) | Mảnh đá nhỏ đang bay trong không gian, chưa vào khí quyển |
